[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
Shënova formulat kimike, duket përdorur "Chemical formule"
Rreshti 4:
<ref name="auto">{{cite web|title=Solutions|url=http://www.chemistry.wustl.edu/~coursedev/Online%20tutorials/Solutions.htm|website=Washington University Chemistry Department|publisher=Washington University|accessdate=13 April 2018}}</ref>
Tretësi është komponentë e cila gjendet në sasi më të madhe, ndërsa substanca e tretur është komponentë me sasi më të vogël në tretësirë.
 
Substanca e tretur (B) + Tretësi (A) = Tretësira (T)
 
Tretësira ka gjendje agregate të njejtë me gjendjen agregate të tretësit.
Procesi i lidhjes së molekulave të tretësit joujor (amoniakut të lëngët, metanolit , etanolit, flourhidrikut etj,) në jone të substancës së tretur quhet '''''Solvatim'''''. Produktet e këtij procesi '''''Solvate'''''. Në rastet ku si tretës përdoret uji procesi quhet '''''Hidratim'''''. Produktet e këtij procesi quhen '''''Hidrate'''''.
Uji në disa hidrate mund të formojë kristalhidrate, si: <chem>FeSO4</chem> x 7H20<chem>7H2O</chem>, <chem>CuSO4 x 5H20*5H2O</chem> etj, kjo sasi e ujit e cila është pjesë përbërëse e strukturës së kristalit, quhet Uji Kristalor.
 
 
 
Line 16 ⟶ 20:
[[File:3D model hydrogen bonds in water.svg|left|thumb|150px|Modeli 3D i ujit si tretësi më i mirë dhe universal]]
Tretësit klasifikohen në tretës polar (kryesisht janë komponime inorganike) dhe në tretës jopolar (kryesisht janë komponime organike)
Nga [[Substanca|Substancat]] më të njohura të tretshme në ujë janë kryesisht; të gjiha [[nitrati|nitratet]] dhe acetatet, pastaj të gjitha [[Klori|Kloruret]], [[Bromi|Bromuret]] dhe [[Jodi|Joduret]], përvec halogjenureve të [[argjendi|argjendit]], halogjenureve [[Merkuri|merkurore]] dhe halogjenureve të [[Plumbi]]t. [[Sulfat]]et e patretshme janë: <chem>BaSO4, SrSO4 dhe, PbSO4</chem>, ndërsa AG2SO4<chem>Ag2SO4</chem>, tretet pak në ujë.
 
 
Line 37 ⟶ 41:
* Të pangopura, atëherë kur tretësi mund të tretë sasi të reja të substancës së tretur
* Të ngopura, kur në një temperaturë të caktuar, tretësi nuk mund të tret më substancë
* Të tejngopura, kur përmban më tepër sustancë të tretur sesa tretësira e ngopur. Kjo tretësirë është jo stabile, sepse nën ndikimin e kushteve të jashmte (tundja) menjëherë shndrrohet në tretësirë të ngopur, sepse teprica e substancës së tretur ndahet në formë të kristaleve. Shumë substanca mund të formojnë tretësira të tejngopura, si: <chem>CuSO4 x 5H20*5H2O, Na2SO4 x 10H20*10H2O, Na2SO3 x *5H20.</chem>
 
==Referencat==