Kuranizmi: Dallime mes rishikimesh

KURANIZMI'''Kuranizmi''' (arabisht: قرآنيون Kuranijun) është një sekt i Islamit[[Islami]]t, të cilët besojnë se [[Kur'ani]] është i vetmi tekst i vërtetë dhe i autorizuar në Islam. Kuranistët refuzojë autencitetin e Hadithit[[Hadithi]]t që janë vëllime e librash të grumbulluara nga dijetarë të ndryshëm të cilët i kanë renditur transmetimet (Hadithet) se çka [[Pejgamberi|Profeti]] [[Muhamed]] a.s është treguar të ketë thënë dhe të ketë bërë. Ky sekt është një kontrast nga Myslimanët[[Mysliman]]ët Sunitë[[Islami Synit|Synitë]] të cilët e konsiderojnë Hadithin si esencial në besimin Islam. Sekti i Kuranizmit është i ngjajshëm me lëvizjet dhe sektet e ndryshme nga fe të ndryshme sikurse që është edhe sekti judaist : Karaite dhe ai krishter: Sola scriptura .

== Vështrim ==

Ky sekt është më shumë i gjendur në Azinë Qendrore , nëpër Europen Jugore dhe Lindore, në të dyja regjionet, përqindjet mesatare të atyre që thonë "Unë thjeshtë jam një Mysliman." është sa gjysma e përqindjes apo edhe më shumë. Në Kazakistan gati tre çerek nga (74% të popullsisë myslimane) kanë deklaruar këtë përgjigje, kështu edhe gjashtë në dhjetë të [[Islami në Shqipëri|mysliamëve në Shqipëri]] (ku 64% e popullsisë janë myslimanë) njejtë dhe në [[Kirgistan]] (nga 64% e popullsisë myslimane). Në Afriken Sahariane, dhe në Azinë Juglindore pakica substacionale gjithashtu e konsiderojnë vetën "Thjeshtë Mysliman". Dhe në shtetet si [[Indonezi]] (56%) , [[Mali]] (55%) dhe [[Kamerun]] (40%) përgjigja "Thjeshtë një Mysliman" është më e shpeshta përgjigje kur njerezit pyetet në drejtimin e tyre (sektin) e Islamit. Identifikimi "thjeshtë një mysliman" është më pak i përhapur në Lindjen e Mesme dhe Afriken Veriore, mesatarisht 12% dhe ne Azinë Jugore mesatarisht 4%.

Në fakt nuk është e ditur përqindja e Myslimanëve të cilët nuk e identifikojnë vetën në një sekt , përkitazi edhe me Kuranizmin. Pasiqë Kuranistët kanë interpretim individualist të Kur'anit , duke refuzuar sektarizmin dhe religjionin e organizuar si një ligj të përgjithshëm. Është vështirë të mblidhet një numërim i saktë i Kuranistëve sot duke bërë një numërim të organizatave të ndryshme të Kuranizmit që sot egzistojnë. Gjithashtu edhe nga dyshimi i rrezikut së përsekutimit të tyre (kuranistëve) nga Myslimanët e tjerë duke i shpallur ata si heretikë.

Organizatat liberale brenda Islamit e përkufizojnë Kuranizmin si " një besim i bindur në vlerat liberale të një bote demokratike" . Kuranistë të tjerë mbesin tradicionalë në qasjen e tyre ndaj të drejtave të njeriut dhe në zbatimin e rregullave dhe denimeve , duke mbeshtetur denimet si shembull prerjen e dorës atij që vjedhë, varje, si dhe amputim dhe ekzekutim të armiqëve.

Kuranistët refuzojnë totalisht hadithin në bazat e fesë së tyre, duke treguar se në vargjet e Kur'anit mund të gjinden të gjitha udhëzimet e nevojshme , pa u bazuar tek Hadithi :- ' Në këtë Kur’an Ne shtruam çdo lloji shembulli për hirë të njerëzve, po njeriu ([[Islami dhe religjionet tjera|jobesimtar]]), më shumë se çdo tjetër është kundërshtar. ' (Kur'an 18:54)

- ' (Thuaj) A pos [[All-llahutllahu]]t të kërkoj unë gjykatës (mes meje dhe juve)? kur Ai është që zbriti librin në mënyrë të shkoqitur? Atyre që u dhamë librin e dinë se ai (Kur’ani) është i zbritur prej Zotit tënd saktësisht, pra mos u bë prej atyre që dyshojnë.Fjalët e Zotit tënd janë plot të vërteta (çka lajmërojnë) dhe plot të drejta (çka gjykojnë). S’ka kush që të ndryshoj fjalët (vendimet) e Tij. Ai është që dëgjon e di.' (Kur'an 6:115-116)

Shkalla në të cilën Kuranistët refuzojnë vërtetësinë e Sunnetit[[Synneti]]t ndryshon, por grupet më të mëdha Kuraniste e kanë kritikuar terësisht vërtetësinë e Hadithit dhe e kanë refuzuar atë për shumë arsye, më e madhja arsye nga Kuranistët është se hadithi nuk është përmendur në Kuran si një burim i besimit dhe praktikës Islame , arsyeja tjetër eshte se suneti nuk eshte regjistruar në formë të shkruar deri në më shumë se dy shekuj pas vdekjes se Profetit Muhamed a.s dhe është e përceptuar me gabime dhe kontradikta. Në mungesë të klerit autoritativ në Kuranizëm Ixhtihadi me tepër sesa Taklidi është metoda më e përdorur nga Kuranistët.

Disa Kuranistë kanë konstatuar se ndalesa dhe kritika e vërtetë kundër Hadithit është që nga [[Epoka e Artë Islame|Epoka e IslamitArtë e Islamit]], pasiqë Kur'ani në atë kohë ishte në gjendje për tu kritikuar dhe për ty pyetur shumë rreth tij; dhe se Myslimanët ishin ashtu të shkolluar në atë mënyre që shtronin shumë pyetje dhe kërkonin përgjigje për çdo mëdyshje. Ata potencojnë se mbeshtetja kaq e madhe në Hadith, e cila ishte gjoja e palogjikshme dhe e kërkuar për të justifikuar të pavertetën, çoi në rrëzimin(rënien) përfundimtare të ndjekjes së mësimeve në fe.

Kurani e përmend vetëm: "La Ilahe ilAllah" kështu në përgjithësi Kuranistët por edhe jo të gjithë e recitojnë shahadetin vetëm : "La Ilahe ilAllah" - Nuk ka zot tjetër pos Allahut[[Allah]]ut përdallim nga [[Shehadeti|Shahadeti]] i SunnitëveSynnitëve dhe i Shi'itëve.

Në lidhje me namazin[[namazi]]n Kuranistët ndahen në disa kategori. Janë disa grupe që i kombinojnë 5 vaktet në 3 vakte siq bëjnë edhe Shi'itët, poashtu ka edhe prej të tyre që falen 5 herë në ditë sikurse SunitëtSynitët. Ka prej tyre që falin namaz 2 herë në ditë (në agim dhe në muzg) pasiqë Kur'ani i përmend në emër vetëm dy kohë të namazit. Janë gjithashtu edhe disa grupe te vogla Kuranistësh që e ridefinojne termin namaz në arabisht - Salat - si diçka krejt tjetër nga namazi. Kuranistët që mbeshtesin format SuniteSynite e citojnë ajetin[[ajeti]]n (3:96). Namazi i natës shpeshherë i quajtur edhe si "tahajjud[[Tehexhudi|tahaxhxhud]]" është i inkurajuar në Kur'an por jo në një formulë specifike, sikurse edhe Namazi SunitSynit në përgjithësi . *Shiko ajetet e Kuranit qe mbeshtesin Kuranistët: 17:79, 32:16-17, 51:16-17, 52:49, 73:6, 76:26.

Kuranistët e japin [[Zeqati|zekatin]] duke u bazuar në atë që Kur'ani e mëson.

Shumë Kuranistë e kundërshtojnë prekjen e Gurit të Zi gjatë haxhit apo umrës. Megjithatë të gjithë Kuranisët bien në dakord që nuk është për të mbeshtetur çdo lloj i adhurimit të veçantë apo ndonjë lloj respekti të tillë përpos [[Qabeja|Qabesë]]. [[Haxhi]] ,bazuar nga disa Kuranistë është nje sezonë e gjatë katër muaj. Kjo ide është e më shumë e mbeshtetur nga grupi Kuranist "submitters". Gjatë kohës Para-Islamike, thonë Kuranistët , haxhi zgjaste 3 muaj, duke filluar nga fundi i Ramazanit[[Ramazani]]t. Këto tre muaj janë "Muajt e ditur" që Kurani e sanksionon për sipërmarrjen e pelegrinazhit. Ata janë të njohur në arabisht si "Shevali[[Sheval]]i" "[[Dhilkade|Dhul-Kidah]]" dhe i tërë muaji i "[[Dhilhixhe|Dhul-Hixhxhes]]" që rrjedh edhe nga ana e Hadithit duke e bërë këtë praktikë si praktika e preferuar e [[Pejgamberët në Islam|Profetit]] Muhamed a.s

Jo të gjithë Kuranistët besojnë qe [[Xhumaja|Namazi i Ditës së Xhuma]] është prej farzeve.Madje ata edhe mund ta kundershtojnë edhe praktikën. Termi në [[Arabisht]] i ditës së Xhuma nga Kuranistët është i kuptuar si DITA E TAKIMEVE dhe jo E Premta/E Xhuma.

Të [[Synetllëku|bërit synet]] (Synetllëku) tek Kuranistët qoftë meshkuj apo femra nuk luan ndonjë rol në besimin e tyre. Ajetet 95:4 dhe 4:119.

Të veshurit nuk luajnë ndonjë rol kyç ne besimin Kuranist. , vetëm se personat duhet veshur modest bazuar ne suren (24:30-31). Kështu përshembull Shamitë (Hixhabet) apo mjekrat nuk janë të nëvojshme.

Kuranistët nuk besojne në [[Imam]] Mehdiun[[Mehdiu]]n ose edhe në Dexhallin, pasiqë ata nuk janë të përmendura në Kur'an/

Kuranistët mund të hanë ushqim të bërë edhe nga Krishterët dhe [[Çifutët|Jahuditë]] siq eshte e thënë në ajetin (5:5) . Disa besojnë që kafshet e rritura nga ta prap se prap duhet të priten me ndonje bekim, lutje apo lavdërim për Zotin[[Zoti]]n ashtu siq edhe ajeti e thotë: 6:138. Kurani e ndalon që kafshet të theren për ushqim duke i goditur, me ndonje plumb p.sh. Kështuqë teknikat e therjes së kafsheve ne [[Perëndia|Perëndim]] bazuar nga Kuranistët janë jolegjitime. Duhet cekur se Kuranistet mund te hane nga te dy duart , pra edhe me te majten pasiqë ne Kuran nuk ka ndonje ndalesë për këtë.

Organizatë e themeluar nga Abdullah Chakralawi e cila mbështetët terësisht në vargjet e Kur'anit . Mendimi i Chakralawit ishte se Kurani eshte i vetmi burim i tradites i cili duhet ekstermisht te ndiqet . Bazuar ne Chakralawin Muhamedi a.s mund te pranonte vetem nje forme të zbritjes se Kuranit atë të WAHJIT . Ai argumenton se Kur'ani eshte i vetmi i burim i urtësisë hyjnore, i vetmi burim i mesimeve te Muhamedit a.s dhe se dhe se ajo zëvendësohet me tërë korpusin e hadithit. Dijetaret e Grupacionit te Ehli Kuranit shpeshherë e perdorin edhe Tefsirin[[Tefsiri]]n kur ata ndjekin interpretimet e Kuranit.

Është një grupacion i vendosur e themeluar në [[Pakistan]], me ndjekës nga e gjithë bota . Kjo levizje u themelua nga Ghulam Ahmed Pervez një dijetar i Kuranit. Ne shkrimet dhe te thenurat e tija ai i ri-interpeton ajetet e Kuranit me pak ose aspak hadithe. Ndjekësit e grupacionit TOLU-E-ISLAM nuk i refuzojnë të gjitha hadithet, megjithatë ata i ndjekin vetëm ato hadithe qe përshtaten me Kuranin dhe i refuzojne ato te cilat jane ne kunder me karaktetin e Profetit a.s dhe [[Sahabët|sahabeve]]. Grupacioni eshte tejet aktiv, ne postimin e veprave, pamfletave, dhe video ligjeratave nga Pervezi themeluesi i tyre.

=== Kritikat= ==

- "Njerëzit do të pretendojnë se do ta ndjekin Kur'anin por do ta refuzojnë Hadithin dhe [[Syneti|Sunetin]]" - Muhamedi a.s ([[Ebu Daudi|Ebu Davudi]])