Qiproja: Dallime mes rishikimesh

'''Republika e Qipros''' ([[gjuha greke|greqisht]]: ''Κυπριακή Δημοκρατία'', ''Kypriakí Dimokratía''; [[gjuha turke|turqisht]]: ''Kıbrıs Cumhuriyeti'') apo '''Qipro''' (greqisht: Κύπρος, ''Kýpros''; turqisht: ''Kıbrıs'') është shteti i ndodhur në ishullin me të njëjtin emër në [[Deti Mesdhe|Detin Mesdhe]], 113 kilometra në jug të [[Turqia|Turqisë]] dhe 120 kilometra në perëndim të bregdetit të [[Siria|Sirisë]]. 37 % i territorit të Republikës së Qipros është okupuar nga Turqia që nga [[1974]] (shiko [[Qiproja Veriore]]). Vendi ka dy gjuhë zyrtare: grekegreqisjta dhe turketurqishtja.

Qiproja është vend ishullor në skajin verilindor të Detit Mesdh, më afër Turqisë se Greqisë, i banuar shumë herët dhe i njohur për shfrytëzimin e bakrit, prej nga rrjedh edhe emri i tij. Më parë ka qenë i banuar kryesisht nga grekëtortodoks greqishtfolës por më vonë edhe nga Turqit autokton. Nga natyra vend tipik mesdhetar.

Në vitin [[1998|1958]] ne Qipro jetuan 639 mijë Grekëgreqishtfolës qipriot (85 %) dhe 88 mije turq qipriot (12 %).

Komuniteti grekortodoksët greqishtfolës është pothuajse tërësisht në kishën ortodokse greke e Qipros është autonome. Turqit, megjithatë, t'i përmbahen doktrinës suni Islamit. Ka edhe pakicat, Armenëve, katolikë, Maronites dhe Latins doktrinë, Anglicans dhe protestantëve.

Gjuhët zyrtare janë [[gjuha greke|greqisht]], [[gjuha angleze|anglisht]] dhe [[gjuha turke|turqisht]]. Gjatë gjithë ishullit, vlerësoi se grekëtortodoksët greqishtfolës qipriotë është rreth 77 % të popullsisë, turqit 18 %, ndërsa kombësitë e mbetur 5 % ndryshme (armenëve, Maronites, angleze, etj.).

Arsimi fillor është gjashtë vjet, falas dhe e detyrueshme. Arsimit mesatare është gjithashtu i lirë dhe është e ndarë në dy cikle dhe tre-vjeçar. E parë (të shkollave të mesme) është i detyrueshëm. Shkolla e dytë (të larta ose të arsimit profesional) është opsional. Ka shumë institucione të arsimit të lartë (publike dhe private). Më parë, grekëtortodoksët greqishtfolës qipriotë që dëshironin të studimit në institucionet e lartë u detyruan të mbështetet në universitetet e huaja, por kryesisht në [[Greqia|Greqi]]. Që nga viti [[1992]], megjithatë, e krijuar në [[Universitetin e Qipros]]. Analfabetizmit, në territorin e lirë të Qipros është e kufizuar në 2,4 %, ndërsa në territoret e pushtuara nga turqit, i mbyllur në 16,7 %.