Shtatë mrekullitë e botës së lashtë: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
përmirësime teknike, zëvendësova: Shtator → shtator (4) duke përdorur AWB
No edit summary
Rreshti 2:
[[Skeda:SevenWondersOfTheWorld.png|thumb|300 px|Shtatë mrekullitë e botës së lashtë (nga e majta në të djathtë, nga lart poshtë)<br /> [[Piramida e Keopsit]]<br /> [[Kopshtet e varura të Babilonisë]]<br />[[Tempulli i Artemidës në Efes]] <br />[[shtatorja e Zeusit në Olimpia]] <br /> [[Maozeleumi i Mauzolit në Halikarnas]]<br /> [[Kolosi i Rodosit]]<br /> [[Fari i Aleksandrisë]] ]]
 
Listë me '''shtatë mrekullitë e botës së lashtë''' është shkruar rreth shek II p.e.s. Referenca e parë në lidhje me këtë ide është gjetur në Histori të Herodoti, shek V p.e.s. Dekada më vonë, historianët [[grek]]ëhelenë shkruan për monumentet më të madhërishme të kohës. '''Callimachus i Cyrenes''' (305p.e.s-240p.e.s), kryebibliotekar i Alexandria Mouseion, shkroi "Përmbledhje e mrekullive nëpër botë". Gjithçka dimë për këtë përmbledhje është vetëm titulli, sepse ajo u dogj në zjarrin që i ra bibliotekës. Lista përfundimtare është plotësuar gjatë mesjetës. Lista përmbante 7 monumentet më mahnitëse të botës antike, disa prej të cilave pothuaj u zhdukën gjatë mesjetës. Të tjera as që nuk "jetonin" më. Midis referencave më të vjetra rreth listës kanonike janë gdhendjet e artistit hollandez [[Maerten van Heemskerck]] ([[1498]]-[[1574]]) dhe [[Johann Fischer von Erlach]] me veprën “Histori e Arkitekturës”. Sot, evidencat arkeologjike zbulojnë disa prej mistereve që rrethonin historinë e këtyre mrekullive prej shekujsh. Për ndërtuesit e tyre, 7 mrekullitë ishin një celebrim i fesë, mitologjisë, artit, fuqisë dhe shkencës. Për ne, ato pasqyrojnë aftësinë e njeriut për të ndryshuar ambjentin duke ndërtuar konstruksione madhështore, njëra prej të cilave i qëndron kohës edhe në ditët tona.
 
== Shtatë mrekullitë e botës së lashtë ==
Rreshti 43:
| [[shtatorja e Zeusit në Olimpia]]
| 466-456 Pr.l.k (Tempulli)<br /> 435 Pr.l.k (Statuja)
| [[Greqia e Lashtë|GrekëtHelenët]]
| Zuri të gjthë gjerësinë e korridorit të tempullit që u ndërtua për ta strehuar statujën.Kjo statujë ishte 12 metra e lartë.
| Shek. V-VI Ps.l.k
Rreshti 51:
| [[Tempulli i Artemidës në Efes]]
| 550 Pr.l.k
| [[Lidia]]nët, [[Perandoria e Persisë|Persët]], [[Greqia e Lashtë|GrekëtHelenët]]
| Iu dedikua [[Mitologjia greke|perëndeshës grekehelene]] [[Artemis]], dhe u deshën 120 vjet që të ndërtohej. [[Herostratus]]i e dogji krejtësisht për të fituar famë të përjetshme. U rindërtua nga [[Leka i Madh]] dhe u shkatërrua përsëri nga [[Gotët]]. U rindërtua përsëri, por në vitin u mbyll 391 dhe u shkatërrua nga një turmë e udhëhequr nga [[Shën Gjoni Gojëarti|Shën Gjon Gojëarti]] në 401.
| 356 Pr.l.k (nga Herostratus)<br /> 262 Ps.l.k (nga Gotët)<br /> 391 Ps.l.k (nga një turmë e udhëhequr nga [[Shën Gjoni Gojëarti|Shën Gjon Gojëarti]])
| Zjarrvënie nga [[Herostratus]], plaçkitje
Rreshti 59:
| [[Maozeleumi i Mauzolit në Halikarnas]]
| 351 Pr.l.k
| Karianët, [[Perandoria e Persisë|Persët]], [[Greqia e Lashtë|GrekëtHelenët]]
| Lartohej rreth 45 metera dhe në të katër anët ishte i stolisur me skluptura. Origjina e fjalës '''mauzoleum''', varr monumental i ndërtuar për [[Mausolo]]n, një [[satrap]] në [[Perandoria e Persisë|Perandorinë Perse]]
| në 1494
Rreshti 67:
| [[Kolosi i Rodosit]]
| 292-280 Pr.l.k
| [[Greqia e Lashtë|GrekëtHelenët]]
| Statujë gjigande e [[Mitologjia greke|perëndisë grekehelene]], [[Heliu|Heliosit]], perëndia e diellit, c. 35&nbsp;m e lartë.
| 226 Pr.l.k
| Tërmet
Rreshti 75:
| [[Fari i Aleksandrisë]]
| 280 Pr.l.k
| [[Periudha helenistike në Egjipt|Egjiptianët helenistikë]], ([[Grekët]]Helenët)
| Rreth 115-135 metra e lartë, ky far ka qenë për shekuj me rradhë struktura më e lartë në Tokë. Ishulli në të cilin ishte ndërtuar, Faros, i dha emrin fjalës Latine për "far".
| 1303-1480