Islami: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
Βατο (diskuto | kontribute) v removed Category:Feja using HotCat |
vNo edit summary |
||
Rreshti 91:
Përbri përgjegjësisë individuale është edhe përgjegjësia për të tjerët: çdo mysliman ka për detyrë të „''urdhërojë çka është e drejtë''“ dhe të „''ndalojë çka është e papranueshme''“: ''[[Al-amr bi'l ma'ruf va n-nahy 'an al-munkar]]'' (arabisht: الأمر بالمعروف والنهي عن المنكر) (shumë herë në kuran, psh. në sure 7, vargu 157).
===
''shih artikullin kryesor: [[Sheriati]]''
Sheriati (arabisht: الشريعة = šariʿa) (ose ''sharia'') është e drejta islame, e cila përfshin të gjitha fushat e jetës duke i rregulluar ato sipas rregullave hyjnore të pandryshueshme. Këto rregulla janë fiksuar me shkrim sidomos në kohën e herëshme të [[abbasidët|abbasidëve]] dhe përbëjnë deri më sot bazën e të drejtës islame. Zbatimi konkret i saj bëhet me anë të [[
Jurisprudenca klasike islame ka parashikuar si qëllim të [[xhihadi]]-t hegjemoninë e fesë islame dhe kështu bashkë me të hyrjen në fuqi të sharia-s në mbarë botën.
Rregulla të caktuara në lidhje me praktikimin e fesë, si falja apo pelegrinazhi, kanë qenë të vlefshme vetëm për myslimanë, ndërsa për të drejtën martesore dhe civile janë parashikuar përjashtime. Prandaj edhe jurisprudenca islame ka zhvilluar një të drejtë të veçantë për të huajt dhe pakicat, si psh. [[Sistemi i miletit|sistemin e miletit]] osman (shih: [[Dhimmi]]).
Sharia klasike ndahet në një [[Medh-hebi|shkollë juridike]] shiite dhe katër sunnite. E përbashkët për to është se kanë lindur në ambjente shoqërish me shumicë myslimane. Kushtet e myslimanëve në diasporë mungojnë në shkollat juridike klasike dhe sot sa vjen e merren më tepër parasysh me anë të
Në [[Sufizmi|sufizëm]] (mistikën islame), sharia ka vlerën e ''bazës'' për rrugën në kërkim të zotit. Stacione të tjera janë: ''[[tarika]]'' („rruga mistike“), ''[[hakika]]'' („e vërteta“) dhe ''[[ma'rifa]]'' („njohja, të kuptuarit“).
Line 202 ⟶ 201:
''shih artikullin kryesor [[Bahai-tët]]''
Feja relativisht e re e [[Bahaizmi|bahai-tëve]] i plotëson në fakt kushtet e një feje libri ([[Abrahamitët|monoteizëm abrahamit]], profet, zbulesë e fiksuar me shkrim) – njeh madje pretendimin zbulesor të Muhametit dhe respekton kuranin por nuk pranohet si fe ''ahl al-kitab'' (fe libri) në botën islame. Doktrina e bahai-tëve, e cila përshkrimet [[Eskatologjia|eskatologjike]] të kuranit nuk i lidh me marrjen fund materialisht të botës por me zbulesat pas-islame të [[bab-i]]t dhe [[baha’u’llah-u]]t, cilësohet nga shumë teologë myslimanë si [[Apostazia në fenë islame|apostazi]] (ردة ''ridda'') (''braktisje ose ndërrim feje''). Përveç akuzash të tjera, [[
Veçanërisht shumë ndiqen ata në Iranin shiit. Krye-[[Ajatollah|ajatollah-u]] [[Naser Makarem Shirazi]] i ka stigmatizuar (''damkosur'') bahai-tët si „të pafe luftarakë“ (''kofare harbi'') që lejohet të vriten. Deputeti i parlamentit iranian [[Mehdi Kuchaksadeh]] është i mendimit se bahai-tët „duken në fakt si njerëz por nuk janë njerëz“.<ref>Welt Online Debatte, Wahied Wahdat-Hagh: ''[http://debatte.welt.de/kolumnen/73/periskop/56462/iran+besorgniserregendes+urteil Iran. Besorgniserregendes Urteil]'' 18 janar 2008</ref> Përkatësisht përndiqen bahaitët në Iran. Gjithashtu edhe në perëndim shiitët përpiqen t'i margjinalizojnë (''përjashtojnë'') bahai-tët.<ref>Spiegel Online, Alexander Schwabe: ''[http://www.spiegel.de/politik/deutschland/0,1518,483542,00.html Hamburger Schiiten grenzen Bahai aus (shiitët në Hamburg margjinalizojnë bahaitët)]'' 18 maj 2007</ref>
|