Kanadaja: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
Nerofut (diskuto | kontribute) |
Nerofut (diskuto | kontribute) |
||
Rreshti 3:
'''Kanadaja''' eshte nje vend ne pjesen veriore te [[Amerika Veriore|Amerikes se Veriut]]. Dhjete provincat dhe tre territoret e saj shtrihen nga [[Oqeani Atlantik]] ne [[Paqësor]] dhe ne veri deri ne oqeanin Arktik, duke mbuluar 9.98 milion kilometra katror, duke e bere vendin e dyte me te madh ne bote per nga siperfaqja. Kufiri jugor i Kanadase me [[Shtetet e Bashkuara të Amerikës]] eshte kufiri me i gjate bi-nacional tokesor. Kryeqyteti eshte [[Ottawa|Otava]], dhe tre metropolet me te medha jane [[Toronto]], [[Vancouver|Vankuver]] dhe [[Montreali]]. Ne teresi, Kanadaja eshte pakesisht e populluar, pjesa me e madhe e siperfaqes se saj tokesore jane pyje dhe [[tundra]]. Rrjedhimisht, popullsia eshte mjaft e urbanizuar, me mbi 80% te banoreve te perqendruar ne qytete me madhesi te madhe ose te konsiderueshme, ku shumica jane prane kufirit jugor. Klima e Kanadase varion shume neper siperfaqen e saj te madhe, duke variuar nga klima arktike ne veri, ne vere te nxehte ne zonat jugore, me kater stine te vecueshme.
Popullsi te ndryshme indigjene e kane banuar ate cka sot eshte Kanadaja per mijera vite para kolonizimit europian. Ne fillim te shekullit te 16-te, ekspedita franceze dhe britanike eksploruan dhe me vone u vendosen pergjate bregut te Atlantikut. Si pasoje e konflikteve te ndryshme te armatosura, Franca hoqi dore nga te gjitha kolonite e saj ne Ameriken e Veriut me 1763. Me 1867, me bashkimin e tre kolonive amerikano-veriore britanike, nepermjet [[Konfederata|Konfederates]], Kanadaja u formua si nje dominion federal i perbere nga kater provinca. Kjo nisi nje proces zgjerimi te provincave dhe territoreve dhe nje proces te rritjes se autonomise nga Britania e Madhe. Kjo autonomi ne zgjerim u vu ne dukje nga Statuti i
Kanadaja eshte nje demokraci parlamentare dhe nje [[Monarkia kushtetuese|Monarki kushtetuese]] me Mbretereshen Elizabeta II ne krye te shtetit. Vendi eshte nje territor ne Commonwealth, anetar i frankofonise dhe zyrtarisht dygjuhesh ne nje nivel federal. Renditet ne vendet me te larta ne rang nderkombetar ne matjet nderkombetare per transparencen qeveritare, lirite civile, kushtet e jeteses, lirine ekonomike dhe lirine. Eshte nje nga vendet me multikulturore, pasoje e emigrimit te larte nga shume vende te tjera. Lidhja e gjate dhe komplekse e Kanadase me SHBA-te ka patur nje ndikim te rendesishem ne ekonomine dhe kulturen e saj.
| |||