[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Udha (diskuto | kontribute)
Perdoruesit shqiptare nga ENwiki e kane hequr me sukses kete pjese nderkohe.
Udha (diskuto | kontribute)
No edit summary
Rreshti 15:
| vendi_varrimit = [[Xhamia e Selimies]]
}}
'''Gjergj Kastrioti''' (l. 6 maj 1405 – v. 17 janar 1468), i njohur si '''Skënderbeu''' (nga [[Gjuha osmane|osmanishtja]]: اسکندر بگ ''İskender Bey''), ishte një fisnik dhe udhëheqës ushtarak [[Shqiptarët|shqiptar]]. Skënderbeu gjithmonë e nënshkroi veten si ''Zot i Arbërisë'' ([[latinisht]]: ''Dominus Albaniae'')<ref name="Frashëri">{{cite book|last1=Frashëri|first1=Kristo |title=Skënderbeu i shpërfytyruar nga një historian zviceran dhe disa analistë shqiptarë|date=2009 |publisher=Dudaj|location=Tirana|isbn=978-99943-0-109-6|pages=109|language=Albanian}}</ref>,, dhe nuk pretendoi tituj të tjerë përveç tij në dokumentet zyrtare.<ref name=":0">{{Citation|last=Anamali|first=Skënder|title=Historia e popullit shqiptar në katër vëllime|volume=I|year=2002|publisher=Botimet Toena|oclc=52411919}}</ref>
 
Një anëtar i familjes fisnike të [[Kastriotët|Kastriotëve]], ai u dërgua si peng në oborrin perandorak osman, ku u arsimua dhe hyri në shërbim të [[sulltani]]t për njëzet vitet e ardhshme. Ai u ngrit sipas gradave, duke kulminuar në emërimin si sanxhakbej i [[Sanxhaku i Dibrës|Sanxhakut të Dibrës]] në vitin 1440. Në vitin 1443, ai braktisi osmanët gjatë [[Beteja e Nishit|betejës së Nishit]] dhe u bë sundimtar i [[Kruja|Krujës]], [[Koxhaxhiku|Sfetigradit]] dhe [[Modriçi]]t. Në vitin 1444, ai u emërua prijës i [[Lidhja e Lezhës|Lidhjes së Lezhës]], që konsolidoi fisnikërinë në atë që sot është [[Shqipëria|Shqipëri]]. Përkundër vlerës së tij ushtarake, ai nuk ishte në gjendje të bënte më shumë se sa të mbante zotërimet e tij brenda një treve shumë të vogël në Shqipërinë e veriut, ku ndodhën pothuajse të gjitha fitoret e tij kundër osmanëve.<ref name="Pitcher1972">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=8gs4AAAAIAAJ&pg=PA88|title=An Historical Geography of the Ottoman Empire: From Earliest Times to the End of the Sixteenth Century|author=Donald Edgar Pitcher|first=|publisher=Brill Archive|year=1972|isbn=|location=|pages=88|id=GGKEY:4CFA3RCNXRP}}</ref> Për 25 vjet, nga viti 1443 deri në vitin 1468, ushtria 10,000 anëtarëshe e Skënderbeut luftoi e fitoi kundër [[Ushtria osmane|forcave osmane]], të cilat ishin vazhdimisht më të mëdha dhe më të furnizuara.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=JQP2F2q9xDkC&hl=en|title=The later Crusades, 1274–1580: from Lyons to Alcazar|last=Housley|first=Norman|publisher=Oxford university press|year=|isbn=978-0-19-822136-4|location=|pages=90}}</ref> Gjë për të cilën u admirua.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=X6DM4szwUpEC|title=Catholics and Sultans: The Church and the Ottoman Empire 1453–1923|last=Frazee|first=Charles A.|date=2006-06-22|publisher=Cambridge University Press|accessdate=20 April 2012|isbn=978-0-521-02700-7}}</ref>
 
Në vitin 1451, ainënshkroi njohunjë ''detraktat jure''me suzerenitetin e [[MbretëriaAlfonsin e Napolit|Mbretërisë së Napolit]] nëpërmjet [[Traktati i Gaeta-s|Traktatit të Gaetës]], për të siguruar një aleancë mbrojtëse, edhe pse ai mbeti një sundimtar ''de facto'' i pavarur.<ref>{{Citation|last=Fine|first=John Van Antwerp|title=The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA558|year=1994|publisher=University of Michigan Press|isbn=978-0-472-08260-5}}</ref> Në vitet 1460–61, ai mori pjesë në luftërat civile të Italisë në mbështetje të Ferdinandit I të [[Napoli]]t. Në vitin 1463, ai u bë komandanti kryesor i forcave [[Kryqëzatat|kryqtare]] të [[Piu II|papa Piut II]], por papa vdiq ndërsa ushtritë ende po mblidheshin. Së bashku me [[Republika e Veneciës|venedikasit]] ai luftoi kundër osmanëve gjatë Luftës osmano–venedikase të viteve 1463–79, deri në vdekjen e tij në janar të vitit 1468.
 
Aftësitë ushtarake të Skënderbeut përbënin një pengesë të madhe për zgjerimin osman, dhe ai u konsiderua nga shumë njerëz në [[Evropa Perëndimore|Evropën Perëndimore]] si një model i rezistencës së [[Krishtërimi|krishterë]] ndaj [[Myslimani|myslimanë]]. Sot, ndër shqiptarë, Skënderbeu njihet si heroi kombëtar i tyre, trashëgim e të cilit është e dukshme në të gjithë [[Shqipëria natyrale|trevat shqiptare]].