Wikipedia

Tanusha (Çuçer): Dallime mes rishikimesh

Browse history interactively
(View all pending changes)
[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
← Redaktim më i vjetërNdryshimi më pas →
Content deleted Content added
PamorTekst wiki
No edit summary
Etiketat: Përpunim pamor Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
v U kthyen ndryshimet e 46.99.123.132 (diskutimet) në versionin e fundit nga Βατο.
Etiketa: Rollback
Rreshti 53:
'''Tanushë''', ({{lang-mk|Танушевци/Tanuševci}}) ёshtё fshat nё [[Komuna e Çuçerit|komunën e Çuçerit]], [[Republika e Maqedonisë|Maqedoni]].
 
== Gjeografia ==
== Tanushë është fshat kodrinorkodrinoro-malor që shtrihet në pjesën më veriore të Malit të Zi të Shkupit dhe në pjesën qendrore të Karadakut[[Karadaku]]t, përrethpër rreth kufirit shqiptaroKosovë-shqiptar me Kosovë dhe zë një territor mjaft të gjerë më një sipërfaqe që sllavet e shkruan ashtu si deshën vet pa i pyeturbanoretMaqedoni. Në veri kufizohet me Debelldehun,Dobëlldehun në veri-perëndim me Mjakun[[Mjaku]]n, në perëndim me Korbliqin[[Korbliqi]]n, në jug me fshatin [[Bllaca (Çuçer)|Bllacë,]] dhe mëKuqevishten, kurse në lindje me fshatin Malinë dhe [[Breza|Brezë]]. Tanusha ka një lartësi mbidetare mbi 950-1100.m1200m ku kodra mëma e lartë është Kodra e Furrës me lartësi mbidetarembi 1492m.detare Vetë emri Tanushë tregon, sipas gojëdhënave, se ka origjinë antroponomike të vendit1490m. Tanush(a), është emër shumë i njohur dhe i përhapur ndër shqiptarët e hershëm të Tanushës po edhe Tanishec(vci) është emër shqip qëju shtua ai sufiksi i mbrapashteses. ==
 
 
'''BANORET'''
 
Dëshmi për Tanushën ka edhe nga datimet më të hershme, e jo siç thonë tëtjerët se shqiptaret e erdhën nga Luma. Mirëpo këtë e saksonë ai regjistri i Vilajetit Vellk, ku Tanusha njihet me emrin si Tanishevce( Tanushë), që në vitin 1455, me 14 shtëpi dhe 9 beqar-e."Ky konstatim del të jetë i saktë, sepse janë dhe 14 mëhallë që sot e përbëjnë fshatin Tanushë. Mirëpo sipas gojdhanave thuhet se kemi ende familje të cilat u konvertuan në sllavë dhe e rujtenë fenë e vjetër ortodoksin por u asimiluan dhe e  harruan gjuhen që Rusia investoj në shkolla e kisha për ta mësuar një gjuhë te re, ku dhe i pagoji me dukat ata qe shkonin në shkollat apo kisha sllave, qe nga viti 1972 disa nga ta janë në fshatrat poshtë Popozhje, Bilimbegovë Kuqevishte etje."
 
 
Familjet e Tanushës janë:
 
 
1.Mata ose Ahmataj, sot janë 400 shtëpi me 2400 anëtarë dhe jetojnë në Tanush, Shkup, Haraçin, Kosovë, Turqi.
 
2.Ismajli ose Çela, sot janë 150 shtëpi me 900 anëtarë dhe jetojnë në Tanush, Shkup, Haraçin, Kosovë, Turqi.
 
3.Imeri, ose Topalli, sot janë 85 shtëpi me 510 anëtarë dhe jetojnë në Tanush, Shkup, Haraçin, Kosovë, Turqi.
 
4.Sallahi, sot janë 80 shtëpi me 480anëtarë u shpërngulen nga Tanusha jetojnë në Llopat, Turqi dhe Kumanovë.
 
5.Selmani, sot janë 70 shtëpi me 420anëtarë u shpërngulen nga Tanusha jetojnë në Llopat, Turqi dhe Kumanovë.
 
6.Osmani ose Çuni, sot janë 57 shtëpi me 342 anëtarë u shpërngulen nga Tanusha jetojnë në Llopat, Turqi dhe Kumanovë
 
7.Demiri ose Imeri, sot janë 90 shtëpi me 540 anëtarë dhe jetojnë në, Shkup, Kosovë.
 
8.Dulla ose Alia, sot janë 35 shtëpi me 210 anëtarë dhe jetojnë në Tanush, Shkup, Kosovë.
 
9.Ademi ose Gjutja, sot janë 55 shtëpi me 330 anëtarë dhe jetojnë në Tanush, Shkup.
 
10.Idrizi, ose Gjutja Shqipris , sot janë 10 shtëpi me 60 anëtarë dhe jetojnë në Firi, Tiranë.
 
11.Xhelili ose Hoda, sot janë 170 shtëpi me 1020 anëtarë dhe jetojnë në Tanush, Shkup, Haraçin, Kosovë, Turqi.
 
12.Regjepi i Manit”, Sot janë 10 shtëpi me 60 anëtarë dhe jetojnë në Pozhoran,Lisic-Shkup.janë. Trashëgimtarëtfamiljes Hoda, shpërndahen fillimisht në Lubishtë, kurse sot janë në Pozhoran të Vitisë dhe Lisicë të Shkupit.”
 
Ndërkaq, edhe Trakalaqtë, që ndahen në dy familje, si familje të ardhura nga Topojani janë:e
 
13, Beqa,
 
14. Lamin, të dy familjet me nip, sot janëdy lagjet 350 shtëpi me 2100 anëtarë dhe jetojnë në Tanush, Shkup, Haraqin, Kosovë, Shqipri, Turqi."
 
15.Gjakës që u tjetërsua për shkak se vëllazrit e tyre morren fejen Myslimaneata ndërruan identitetin gjuhën dhe u shpërngul nga Tanusha, sot jetojnë nëPobozhje 11 shtëpi gjithnjë ishin udhëheqës të fes ortodokse në këtëfshatit.
 
'''Gjithsej Tanusha ka 1573 shtëpi dhe 9438 duke i llogaritur nga 6 anëtar për secilën shtëpi.'''
 
==TANUSHA GJATË PERIUDHËS ANTIKE==
Line 103 ⟶ 60:
Tanusha është një fshat qe sot shtrihet mbi një lokacion të pasur arkeologjik, ku ndërlidhen shtresime të ndryshme, por që ajo më dominuesja është e periudhës së antikitetit. Ndonëse nuk ka pasur ndonjë studim  të specializuar për këtë problematikë, me të cilën do të dëshmohen me saktësi se cilat mbetje të cilës periudhë do t’i takonte, megjithatë janë mbetjet që e dëshmojnë një vazhdimësi kulturore e etnike të Tanushës që nga antikiteti i hershëm e deri më sot. Tanusha me rrethinë gjatë periudhës antike ka qenë pothuajse zemra e Dardanisë, duke qene në një afërsi, për të mos thënë në lidhje të drejtpërdrejhtë me Shkupin. Dëshmi për këtë pohim janë gjetjet e shumë lokacioneve te mbetura arkeologjike, si p.sh. “Tuma ilire” Kodra Varreve te Kodra e Selishtës, po aq sa edhe të dhënat toponomastike e gjuhësore të shpërndara nëpër gjithë këtë territor. Këto mbetje arkeologjike,  pjesë të së cilave janë gjetur në mënyrë fragmentare dhe nga kërkuesit amatorë, dëshmojnë se popullata vendore ka jetuar që nga lashtësia në këto troje e deri në ditët e sotme. I mbetet shkencës e në veçanti arkeologjisë që të merret me hulumtimin dhe zbulimin e monumenteve historike të kësaj treve, veçmas duke u nisur nga fakti se në kodrat e Tanushës dhe në  fshatrat përreth ka pasur qytete shumë të vjetra që janë zhdukur dhe mbuluar nga dheu. Nga vetë banorët e Tanushës, gjatë punimeve bujqësore, ka ndodhur të zbulohet tubacioni i ujësjellësit të përmasave të një qyteti të madh, por që me këtë zbulim, për shkak të rrethanave të atëhershme, nuk është marrë kush seriozisht në aspektin shkencor. 
 
Vetë emri Tanushë  tregon, sipas gojëdhënave, se ishte ndonjë antroponim. Tanush(a), është emër shumë i njohur dhe i përhapur ndër shqiptarët e hershëm. Thuhet se emri Tanush(ë) për një kohë ka simbolizuar bukurinë e rrallë dhe se ka pasqyruar bukurinë që ka vendi, sidomos Kopilaqa, që është një vend që me bukurinë e saj ta turbullon  mendjen, posaçërisht gjatë stinës së verës dhe të mashtron gjatë kohës së dimrit.  Bukuria e Tanushës qëndron edhe në faktin se është një  trevë ku gërshetohen rrugët që shpiejnë në vise të tjera të largëta.  Tanusha ishte udhëkryq i të gjitha rrugëve dhe qendër e vilajeteve dhe ky gërshetim rrugësh shkurtonte me qindra kilometra iteneraret për në qytetet e tjera gjatë periudhës së antikitetit e me gjasë edhe  gjate mesjetës. Siç shihet, Tanusha edhe për shkak të rrugëve, gjithmonë ka qenë një vend strategjik gjatë periudhave të hershme. Pyjet e dendura në kohën e motit të lig shpesh kanë ditur të kurdisin edhe gracka të tilla sa ka ndodhur që shumë njerëz, madje edhe karvane të tëra, të humbin rrugën në Kopilaqë, sidomos në motin me mjegull e  posaçërisht me furtunë e borë. Ajo që është më karakteristike për këtë vend është bukuria  gjatë verës, që i ka  mahnitë kalorësitë e shumtë tek ia mësynin S(h)kupit, apo edhe e kalave të shumta që lidheshin me qytetet e Rrafshit të Kosovës. Madje, është ngulitur bindja se vetë emri Tanushë  ka mbetur pikërisht nga përfytyrimi dhe krahasimi i bukurisë së vendit me Tanushën epike të këngëve kreshnike shqipe. Me ardhjen e sllavëve në Ballkan, si shumë toponime të tjera, edhe toponimit Tanushë ia shtuan prapashtesën sllave “evac”, duke e bërë Tanushën ''Tanushevac''. Ky emër mbeti për një kohë të gjatë sa kjo formë dominoi edhe në dokumentet e shkruara të kohës. Ishte e pamundshme, sidomos gjatë periudhës së dominimit sllav, që të ndryshohet kjo formë e sllavizuar. Toponimi ''Tanushë'' vjen nga antroponimi ''Tanush'' që është forma shqipe të emrit ''Atanas''.
 
 
<!-- == Demografia == -->
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/wiki/Tanusha_(Çuçer)"