[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 27:
Roli i mësuesit është të ndihmojë nxënësit të konkretizojnë konceptet që mësojnë në lëndët shkollore nëpërmjet prezantimeve dhe shpjegimeve në [[Klasa|klasë]]. Gjithashtu mësuesit duhet të përgatisin mësimet, testimet, të takohen me prindërit e nxënësve dhe të bashkëpunojnë me stafin e shkollës. Të jesh mësues nuk do të thotë vetëm të shpjegosh, mësuesit e sotëm kryejnë disa role njëkohësisht; ata mbajnë rolin e një [[prindi]] të dytë, mbajnë qetësi në klasë, janë modeli i nxënësve kur të rriten, janë udhëheqës të nxënësve dhe shumë të tjera. Sipas Fondacionit të Arsimit [[George Lucas]], roli i një mësuesi sot është shumë më i ndryshëm nga ajo që ishte dikur. Mësuesit tregonin se çfarë të mësonin dhe se si të mësonin. Pritet që të përdorin të njëjtat metoda për të gjithë nxënësit. Në botën e sotme të arsimit, roli i një mësuesi është i shumanshëm. Mësuesi zhvillon mësimdhënien me synim zotërimin e kompetencave themelore, në bazë të standardeve të të nxënit dhe duke përzgjedhur ndërmjet metodave dhe praktikave bashkëkohore më të mira, vendase e të huajaDetyra e tyre është të këshillojë nxënësit, t'i ndihmojë ata të mësojnë se si të përdorin njohuritë e tyre dhe ta integrojnë atë në jetën e tyre, në mënyrë që ata të jenë anëtarë të vlefshëm të shoqërisë. Mësimdhënësit inkurajohen të përshtaten me secilin nxënës dhe të përpiqen t'i sfidojnë dhe t'i frymëzojnë ata për të mësuar.<ref>{{Cite web|url=http://www.portalishkollor.al/news/cili-eshte-roli-i-mesuesit|title=Portali Shkollor}}</ref>
 
=== ''Standardet profesionale të mësuesit ''===
Të gjithë mësuesve duhet t’u jepet mundësia të marrin pjesë në zhvillim profesional, gjë që i ndihmon ata “të ushqehen” dhe t’i përkushtohen nxënësve në progresin dhe suksesin e tyre. Zhvillimi intensiv i vazhdueshëm profesional i orientuar me standarde dhe tregues të matshëmndihmon mësuesit të “rriten” dhe të vlerësojnë ecurinë e performancës së tyre. “Mësuesia” ështëprofesioni më i rëndësishëm që ndikon në formimin e brezit të ardhshëm dhe duhet të formohet dhe të zhvillohet bazuar në standarde, të cilat përcaktojnë se çfarë duhet të dijë çdo mësues, çfarë aftësish duhet të demonstrojë dhe nga ç'vlera e qëndrime duhet të karakterizohet.Dokumenti i standardeve profesionale të mësuesit, hartuar nga Instituti i Zhvillimit të Arsimit, ka si qëllim kryesor të përshkruajë një vizion të ri për mësimdhënien, të cilin ne frymëzojmë, me fokus plotësimin e nevojave dhe të interesave individuale të nxënësit për dijen.<ref name=":0">{{Cite web|url=http://izha.edu.al/Biblioteka/Zhvillimi%20Profesional%20i%20Mësuesit/Standartet%20Profesionale%20te%20Mesuesit%20AMU&AML.pdf|title=Instituti i Zhvillimit Të Arsimit}}</ref><br />
 
=== '''PërseVlera vlejnëe këto standarde?standarteve''' ===
Standardet profesionale të mësuesit përshkruajnë atë që pritet të njohë, të kuptojë, të zotërojë dhe të demonstrojë mësuesi, si specialistë në fushën e vet.Këto standarde i vlejnë së pari, '''vetë mësuesit'''. Mësuesi mbështetet në to për të vlerësuar performancën e tij, duke dalluar anët e veta të forta dhe nevojat, si dhe për të kuptuar më mirë përparimin e tij profesional, pra mësuesit i duhen për t'u vetëvlerësuar. Nëpërmjet këtyre standardeve mësuesi kupton '''''vizionin e ri për mësimdhënien''''', një panoramë të asaj se ku duam të shkojmë. Për të përmirësuar cilësinë e tij, mësuesi duhet të '''''identifikojë nevojat''''' e shkollës, në përgjithësi, por edhe të tij, në veçanti. Standardet përfshijnë një sërë treguesish të njohurive, aftësive dhe qëndrimeve, për të cilat mësuesi tregon '''''angazhimin''''' për kryerjen me sukses të rolit të tij në shkollë. Secili në punën e tij punon duke pasur parasysh disa standarde që tregojnë sesa kompetent është ai në punë. '''''Nivelet e performancës''''' tregojnë se sa një mësuesi i përmbush këto standarde. Mësuesi që e ka të qartë se çfarë duhet të arrijë, punon në mënyrë të vazhdueshme për rritjen dhe '''''zhvillimin e tij profesional.'''''<ref name=":0" />
 
Rreshti 39:
<br />
 
=== '''''Përgatitja shkencore''''' ===
Standardi "'''''Përgatitja shkencore'''''" i kushtohet zotërimit nga mësuesi i anës shkencore të lëndës, parakusht pa të cilin nuk mund të pretendohet më tej. Standardi “'''''Njohuri për kurrikulën dhe planifikimi i saj'''''” i referohet njohurive që ka mësuesi për dokumentet kurrikulare të shkruara në nivel qendror si: Korniza kurrikulare, kurrikula bërthamë, programet lëndore, zbërthimi i tyre në bazë shkolle, planifikimi i tyre sipas nevojave dhe interesave të nxënësve.
 
=== '''''ZhvillimiNjohuri ipër kompetencavekurrikulën kyçedhe planifikimi i nxënit'''saj'' ===
Standardi “''Njohuri për kurrikulën dhe planifikimi i saj''” i referohet njohurive që ka mësuesi për dokumentet kurrikulare të shkruara në nivel qendror si: Korniza kurrikulare, kurrikula bërthamë, programet lëndore, zbërthimi i tyre në bazë shkolle, planifikimi i tyre sipas nevojave dhe interesave të nxënësve.
Standardi "'''''Zhvillimi i kompetencave kyçe të të nxënit'''''" bazohet në përshkrimin e tyre në ligjin për sistemin Arsimor Parauniversitar në Shqipëri. Kompetencat kyçe janë pikënisja dhe pikëmbërritja e kurrikulës. Mbi bazën e tyre hartohet dokumentacioni kurrikular dhe zbatohet e krijohet kurrikula në bazë shkolle, gjithashtu vlerësohet formimi i nxënësve. Mësuesi duhet të kuptojë thellë dobinë e tyre. Aspekte të kompetencave kyçe gjenden edhe te standardet e tjera, por te ky standard janë të përqendruara posaçërisht. Aspekte të veçanta të këtyre kompetencave theksohen në disa lëndë/fusha më shumë se në të tjerat, por të gjitha lëndët përshkohen prej tyre. Pjesë e tyre janë, gjithashtu, aftësi të tilla ndërkurrikulare si: aftësia e të menduarit kritik, aftësia e të menduarit krijues, aftësia e menaxhimit të informacionit, aftësia e të punuarit individual në mënyrë të pavarur dhe e punës në grupe, aftësia e qëndrimit etik ndaj ngjarjeve e dukurive.''Mësuesi mund t'ua kultivojë nxënësve të tij të gjitha këto aftësi, vetëm pasi ai vetë t'i ketë zotëruar mirë ato'''.'''''
 
=== '''''NjohjaZhvillimi dhei zbatimikompetencave ikyçe të dokumentacionit arsimor'''nxënit'' ===
Standardi "'''''Zhvillimi i kompetencave kyçe të të nxënit'''''" bazohet në përshkrimin e tyre në ligjin për sistemin Arsimor Parauniversitar në Shqipëri. Kompetencat kyçe janë pikënisja dhe pikëmbërritja e kurrikulës. Mbi bazën e tyre hartohet dokumentacioni kurrikular dhe zbatohet e krijohet kurrikula në bazë shkolle, gjithashtu vlerësohet formimi i nxënësve. Mësuesi duhet të kuptojë thellë dobinë e tyre. Aspekte të kompetencave kyçe gjenden edhe te standardet e tjera, por te ky standard janë të përqendruara posaçërisht. Aspekte të veçanta të këtyre kompetencave theksohen në disa lëndë/fusha më shumë se në të tjerat, por të gjitha lëndët përshkohen prej tyre. Pjesë e tyre janë, gjithashtu, aftësi të tilla ndërkurrikulare si: aftësia e të menduarit kritik, aftësia e të menduarit krijues, aftësia e menaxhimit të informacionit, aftësia e të punuarit individual në mënyrë të pavarur dhe e punës në grupe, aftësia e qëndrimit etik ndaj ngjarjeve e dukurive.''Mësuesi mund t'ua kultivojë nxënësve të tij të gjitha këto aftësi, vetëm pasi ai vetë t'i ketë zotëruar mirë ato'''.'''''
Standardi '''''"Njohja dhe zbatimi i dokumentacionit arsimor"''''' merret me njohjen e dokumentacionit të nevojshëm për çdo mësues. Mësuesi e planifikon punën e tij mbi bazën e disa dokumenteve themelore, të cilat ndahen në dy grupime. Nga njëra anë, ai duhet të njohë mirë disa dokumente që, ndonëse nuk kanë të bëjnë drejtpërdrejt me mësimdhënien, përbëjnë themelet e tij si: Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë, Karta Evropiane e të Drejtave të Njeriut, Konventa e të drejtave të Fëmijëve, Ligji mbi Mbrojtjen e të Drejtave të Fëmijës etj.tjetër, mësuesi duhet të njohë disa dokumente themelore arsimore, pa të cilat nuk do të mund të zhvillonte proces mësimor sipas këtyre standardeve si ligji për Sistemin Arsimor Parauniversitar, Strategjia Kombëtare e Zhvillimit të Arsimit Parauniversitar, udhëzime të tjera të MAS-it që lidhen me procesin e mësimdhënie -nxënies.
 
=== '''''MësimdhëniaNjohja dhe nxënia'''zbatimi i dokumentacionit arsimor'' ===
Standardi '''''"Njohja dhe zbatimi i dokumentacionit arsimor"''''' merret me njohjen e dokumentacionit të nevojshëm për çdo mësues. Mësuesi e planifikon punën e tij mbi bazën e disa dokumenteve themelore, të cilat ndahen në dy grupime. Nga njëra anë, ai duhet të njohë mirë disa dokumente që, ndonëse nuk kanë të bëjnë drejtpërdrejt me mësimdhënien, përbëjnë themelet e tij si: Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë, Karta Evropiane e të Drejtave të Njeriut, Konventa e të drejtave të Fëmijëve, Ligji mbi Mbrojtjen e të Drejtave të Fëmijës etj.tjetër, mësuesi duhet të njohë disa dokumente themelore arsimore, pa të cilat nuk do të mund të zhvillonte proces mësimor sipas këtyre standardeve si ligji për Sistemin Arsimor Parauniversitar, Strategjia Kombëtare e Zhvillimit të Arsimit Parauniversitar, udhëzime të tjera të MAS-it që lidhen me procesin e mësimdhënie -nxënies.
Një standard tjetër përqendrohet posaçërisht te “'''''Mësimdhënia dhe nxënia'''''”. Mësuesibashkëkohor nuk është vetëm transmetues i të vërtetave të pranuara dhe as thjesht vlerësues i zotërimit të tyre nga nxënësit. Ai ka tanimë role të shumëfishta, çka e bën këtë profesion, një sfidë përherë e më interesante. Mësuesi i sotëm është edhe person burimor, lehtësues i procesit të të nxënit dhe këshillues i nxënësit. Nuk ekziston një metodë universale e mësimdhënies që mund të përdoret kudo dhe përherë. Merita e mësuesit është të njohë e të përdorë larmi metodash dhe të përzgjedhë njërën ose një kombinim të atyre, sipas natyrës së njohurive që nxënësit do të përvetësojnë, aftësive e qëndrimeve që duhet të formojnë, sipas veçorive të nxënësve dhe interesave e dëshirave të tyre.
 
=== '''VlerësimiMësimdhënia idhe të nxënit'nxënia'' ===
Një standard tjetër përqendrohet posaçërisht te “'''''Mësimdhënia dhe nxënia'''''”. Mësuesibashkëkohor nuk është vetëm transmetues i të vërtetave të pranuara dhe as thjesht vlerësues i zotërimit të tyre nga nxënësit. Ai ka tanimë role të shumëfishta, çka e bën këtë profesion, një sfidë përherë e më interesante. Mësuesi i sotëm është edhe person burimor, lehtësues i procesit të të nxënit dhe këshillues i nxënësit. Nuk ekziston një metodë universale e mësimdhënies që mund të përdoret kudo dhe përherë. Merita e mësuesit është të njohë e të përdorë larmi metodash dhe të përzgjedhë njërën ose një kombinim të atyre, sipas natyrës së njohurive që nxënësit do të përvetësojnë, aftësive e qëndrimeve që duhet të formojnë, sipas veçorive të nxënësve dhe interesave e dëshirave të tyre.
“'''Vlerësimi i të nxënit'''”, si një përmasë e veçantë e procesit të mësimdhënie - nxënies, zë një standard më vete. Mësuesi duhet të përqendrohet më shumë te vlerësimi i procesit të të nxënit se sa te produkti, duke përdorur larmi strategjish e praktikash. Qëllimi i vlerësimit për të nxënë i nxënësit nuk është thjesht nota dhe nuk përfundon shpesh me notë, por synon përmirësimin e të nxënit.
 
=== Vlerësimi i të nxënit ===
=== '''''Gjithëpërfshirja dhe përkujdesja ndaj nxënësit''''' ===
“'''Vlerësimi“Vlerësimi i të nxënit'''”nxënit”, si një përmasë e veçantë e procesit të mësimdhënie - nxënies, zë një standard më vete. Mësuesi duhet të përqendrohet më shumë te vlerësimi i procesit të të nxënit se sa te produkti, duke përdorur larmi strategjish e praktikash. Qëllimi i vlerësimit për të nxënë i nxënësit nuk është thjesht nota dhe nuk përfundon shpesh me notë, por synon përmirësimin e të nxënit.
Si një plotësim, madje më shumë si një theksim i standardit për mësimdhënien dhe nxënien është standardi "'''''Gjithëpërfshirja dhe përkujdesja ndaj nxënësit'''''". Ky standard trajton në mënyrë të posaçme përkujdesjen që mësuesi duhet të ketë për suksesin e çdo nxënësi e veçanërisht për nxënësit me vështirësi në të nxënë.
 
=== '''''Bashkëpunimi me kolegëtGjithëpërfshirja dhe punapërkujdesja ndaj grup'''nxënësit'' ===
Si një plotësim, madje më shumë si një theksim i standardit për mësimdhënien dhe nxënien është standardi "'''''Gjithëpërfshirja dhe përkujdesja ndaj nxënësit'''''". Ky standard trajton në mënyrë të posaçme përkujdesjen që mësuesi duhet të ketë për suksesin e çdo nxënësi e veçanërisht për nxënësit me vështirësi në të nxënë.
Standardi "'''''Bashkëpunimi me kolegët dhe puna në grup'''''" parashtron ato kërkesa ndaj mësuesit që e bëjnë atë një anëtar produktiv në bashkëpunimin me kolegët e tij. Te formimi i një nxënësi ndikojnë të gjithë mësuesit e tij brenda një shkolle dhe nëse përveç dallimeve të natyrshme midis tyre, këta mësues do të kenë diferenca të mëdha për sa i përket filozofisë së kurrikulës së zbatuar, atëherë ndikimet tek ai nxënës nuk do të jenë konvergjente dhe nxënësit do të përfitonin shumë më pak nga sa do të mundnin. Mësuesi nuk është vetëm dhe thjesht mësues lëndor, por edhe pjesëtar i një komuniteti profesionistësh që interesohet dhe punon për institucionin në të gjitha aspektet e saj.
 
=== '''''Bashkëpunimi me komunitetin'''kolegët dhe puna në grup'' ===
Standardi "'''''Bashkëpunimi me kolegët dhe puna në grup'''''" parashtron ato kërkesa ndaj mësuesit që e bëjnë atë një anëtar produktiv në bashkëpunimin me kolegët e tij. Te formimi i një nxënësi ndikojnë të gjithë mësuesit e tij brenda një shkolle dhe nëse përveç dallimeve të natyrshme midis tyre, këta mësues do të kenë diferenca të mëdha për sa i përket filozofisë së kurrikulës së zbatuar, atëherë ndikimet tek ai nxënës nuk do të jenë konvergjente dhe nxënësit do të përfitonin shumë më pak nga sa do të mundnin. Mësuesi nuk është vetëm dhe thjesht mësues lëndor, por edhe pjesëtar i një komuniteti profesionistësh që interesohet dhe punon për institucionin në të gjitha aspektet e saj.
Standardi "'''''Bashkëpunimi me komunitetin'''''" parashtron nëpërmjet treguesve të tij, pretendimet ndaj mësuesit për krijimin e një marrëdhënieje të frytshme e të vazhdueshme me komunitetin, kryesisht, me prindërit e nxënësve për të zhvilluar shkollën si qendër komunitare. Prindërit janë mësuesit e parë të fëmijës, i kuptojnë më mirë dhe kanë aspiratat më këmbëngulëse për ta. Për këtë arsye, prindërit janë bashkëpunëtorët e natyrshëm dhe më aktivë të mësuesit. Komunikimi prindër-mësues është thelbësor për të shtuar mundësitë në përmirësimin e arritjeve të nxënësve.
 
=== '''''VleratBashkëpunimi dheme qëndrimet profesionale'''komunitetin'' ===
Standardi "'''''Bashkëpunimi me komunitetin'''''" parashtron nëpërmjet treguesve të tij, pretendimet ndaj mësuesit për krijimin e një marrëdhënieje të frytshme e të vazhdueshme me komunitetin, kryesisht, me prindërit e nxënësve për të zhvilluar shkollën si qendër komunitare. Prindërit janë mësuesit e parë të fëmijës, i kuptojnë më mirë dhe kanë aspiratat më këmbëngulëse për ta. Për këtë arsye, prindërit janë bashkëpunëtorët e natyrshëm dhe më aktivë të mësuesit. Komunikimi prindër-mësues është thelbësor për të shtuar mundësitë në përmirësimin e arritjeve të nxënësve.
Së fundmi, standardi “'''''Vlerat dhe qëndrimet profesionale'''''” përshkruan vlerat dhe qëndrimet që karakterizojnë mësuesin gjatë karrierës së tij si profesionist. Veç këtyre standardeve të përgjithshme, çdo mësues duhet të përmbushë edhe standardet profesionale sipas profileve lëndore për të cilat është diplomuar. Kështu p.sh., mësuesi i matematikës duhet të përmbushë si standardet profesionale të formimit të përgjithshëm, po ashtu edhe standardet profesionale të profilit të matematikës.<ref name=":0" />
 
===''Vlerat dhe qëndrimet profesionale''===
Së fundmi, standardi “'''''Vlerat dhe qëndrimet profesionale'''''” përshkruan vlerat dhe qëndrimet që karakterizojnë mësuesin gjatë karrierës së tij si profesionist. Veç këtyre standardeve të përgjithshme, çdo mësues duhet të përmbushë edhe standardet profesionale sipas profileve lëndore për të cilat është diplomuar. Kështu p.sh., mësuesi i matematikës duhet të përmbushë si standardet profesionale të formimit të përgjithshëm, po ashtu edhe standardet profesionale të profilit të matematikës.<ref name=":0" />
<br />
== Shiko edhe këtë ==