Historia e fesë islame: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Content deleted Content added
vNo edit summary |
vNo edit summary |
||
Rreshti 1:
'''Historia e fesë islame''' ([[arabisht]] تاريخ الاسلام tārīch al-islām) është konceptuar në këtë artikull, si historia e përhapjes së [[Feja islame|fesë islame]] në botë, si fenomen politik, kulturor dhe shoqëror, i cili mund të nënndahet në disa faza.
[[Skeda:Map of expansion of Caliphate.svg|parapamje|350px|Përhapja e fesë islame deri në vitin 750:{{legend|#a1584e|Përhapja nën Muhamedin, 612-632}}{{legend|#ef9070|Përhapja nën tre kalifët e parë, 632-655}}{{legend|#fad07d|Përhapja nën kalifatin e
== Arabia përpara lindjes së fesë islame ==
Rreshti 66:
bar:barre1
from: 632 till: 661 color:orange text:[[Kalifët e drejtë|Al-rāšidūn]]
from: 661 till: 750 color:cyan text:[[
from: 750 till: 1260 color:green text:[[
</timeline>
Rreshti 93:
=== Kalifi i tretë: Utman-i ===
Me fillimin e sundimit të [[Utman ibn Affan-i]]t nisi një periudhë konfliktesh të brendshme në islam që së fundi do të çonin në përçarjen e komunitetit islamik. Ai ishte si Muhamedi, pasardhës i fisit të Kuraishëve por bënte pjesë në degën e pasur të [[
Vepra më me rëndësi e tij ishte redaktimi përfundimtar dhe me vlefshmëri deri sot i [[kurani]]t, rreth njëzetë vjet pas vdekjes së profetit Muhamet. Rreth vitit 651 ekspansioni islamik i fillimit u bllokua, drejt perëndimit në [[Kirenaika]] (Libi) dhe drejt lindjes në lumin [[Oksus-i]] (Persia veriore, Turkmenistan, Afganistan). Azia e Vogël (Turqia e sotme) mbeti bizantine (deri në shekullin e 11-të/13-të).
Rreshti 107:
Që më 660 Mu'avija krijoi në [[Damasku|Damask]] një kundra-kalifat. Ky konflikt mes këtyre të dyve, i parë nga besimtarët si njollosje e fesë islame, çoi në një komplot të harixhit-ëve të mbledhur në Mekkë. 661 u bënë njëkohësisht atentate kundra Aliut dhe Mu'avijas, ku vetëm Mu'avija mbeti gjallë duke bërë që ky të emërohet si kalif.
Por pala e Aliut nuk e pranoi atë si kalif gjë që çoi në [[Skisma|skizmën]] ndërmjet [[Sunnitët|sunnitëve]] dhe [[Shia|Shi'at 'Ali-t]]. ''Fraksioni i Ali-ut'' u tërhoq në jug të [[Iraku]]t, kurse me Mu'avija-n filloi dinastia e [[
→ ''Shih edhe: [[Kalifati]], [[Ekspansioni islam]], [[Shia]], [[Aliu]]''
== Perandoritë e kalifëve ==
===
{| border=1 align=right
!valign=top|
Rreshti 120:
|-
|-
!colspan="4" align="center" style="color: white; height: 30px; background: navy no-repeat scroll top left;"|Kalifët
|-
Rreshti 202:
|}
Kalifati i [[
Kalifi i parë
Më 674 deri 678 u ndërmorrën gati çdo vit goditje në drejtim të Azisë së Vogël duke rrethuar edhe Konstandinopojën. Më 679 u vendos paqe me Perandorinë romake të lindjes (Bizantin), me detyrim tributar ''(taksash)'' për të.
Rreshti 220:
[[Beteja e Tours dhe Poitiers]] më 732 i dha fund plaçkitjeve arabe në Francë kundra [[Odoni i Akuitanisë|Odonit të Akuitanisë]]. Fortesat [[Narbonne]], [[Carcassonne]] dhe [[Nîmes]] si dhe pjesë të [[Provansa|Provansës]] mbetën fillimisht në duart e myslimanëve. (''shih edhe: [[Feja islame në Francë]]'').
Rebeli persian [[Abu Muslim-i]] arriti të bashkojë së fundi qëndresën fetare në Mekkë dhe Medinë nga njëra anë, dhe atë të shiitëve nga ana tjetër duke ndihmuar kështu që sundimi i
:→ ''Shih edhe: [[
=== Abbasidët ===
|