Lufta e Trojës: Dallime mes rishikimesh

Paris, nën pretekstin e një të duhej të misionit diplomatik, shkoi për të Sparta për të marrë Helen dhe për të sjellë përsëri e saj të Trojës. Para Helen mund të kërkoni për të parë atë hyn në pallat, ajo u qëllua me një shigjetë nga Eros, i njohur ndryshe si Cupid, dhe ra në dashuri me Paris kur ajo e pa atë, siç është premtuar nga Afërditë. Menelaus kishte ikur në [[Kreta|Kretë]]<ref name="PC1">Proclus Chrestomathy 1</ref> për të varrosur të xhaxhait të tij, Crateus.<ref>Apollodorus, ''Epitome'' 3.3.</ref> [[Hera]], ende xheloz për gjykimin e Parisit, i ka dërguar një stuhi.<ref name="PC1">Proclus Chrestomathy 1</ref> stuhia ka shkaktuar dashuruar për vendin në [[Egjipti|Egjipt]], ku perënditë zëvendësohet Helen me një ngjashmëri të saj të bërë nga retë, Nephele.<ref>Euripides, ''Helen'' 40.</ref> mitin e Helen duke u hapur është atribuar 6-të të shekullit BC Siciliane poeti Stesichorus. Për Homer e vërtetë Helen ishte në Trojës. Anija pastaj u ul në Sidon , para se të arrijë Trojës. Paris, të frikësuar e duke u kapur, qëndroi atje pak kohë dhe pastaj lundruan për të Trojës.<ref>Apollodorus, ''Epitome'' 3.4.</ref>

Që nga viti Menelaus e dasmës, [[Odiseja|Odiseu]] qe martuar me [[Penelopa|grua besnike]] dhe lindi një bir, Telemachus. Në mënyrë që të shmanget lufta, ai feigned çmenduri dhe të mbjellë arat e tij me kripë. Palamedes outwitted atë nga vendosja e tij të mitur e të birit në frontin e çan rrugën drejtë, dhe Odiseu u kthye mënjanë, të gatshëm për të vrarë të birin e tij, kështu zbulimin e tij mendje e shëndoshë dhe duke e detyruar atë që t'i bashkohen luftës.<ref name="PC1">Proclus Chrestomathy 1</ref><ref>Apollodorus, ''Epitome'' 3.7.</ref>

Kur Achaeans u nis për në luftë, ata nuk e dinin rrugën, dhe aksidentalisht u ul në Mysia, i sunduar nga Mbreti Telephus, birit të Heracles, të cilët i kishte çuar një kontingjent të Arcadians të vendosen atje.<ref>Pausanias, 1.4.6.</ref> Në këtë betejë, Akilit plagosur Telephus,<ref>Pindar, ''Isthmian'' 8.</ref> të cilët e kishin vrarë Thersander.<ref>Pausanias, 9.5.14.</ref> për Shkak të plagës nuk do të të shëruar, dhe Telephus kërkuar një oracle, "Çfarë do të ndodhë në plagë?". Orakulli u përgjigj: "ai që plagosur do të të shërojë". I Achaean flotës pastaj të nisem në lundrim dhe ishte shpërndarë nga një stuhi. Akilit zbarkoi në Scyros dhe u martua me Deidamia. Një i ri të mbledhjes u vendos përsëri në Aulis.<ref name="PC1">Proclus Chrestomathy 1</ref>

Tetë vjet pasi stuhia kishte shpërndarë ato,<ref>Apollodorus, ''Epitome'' 3.19.</ref> e flotës prej më shumë se një mijë anijet u mblodhën përsëri. Por kur të gjithë kishin arritur Aulis, erërat pushuar. Profeti Calchas deklaroi se perëndeshës [[Artemis]] ishte ndëshkimi i Agamemnonit për vrasje ose një të shenjtë dreri apo një dre në korijen e shenjtë, dhe mburrje se ai ishte më mirë hunter se ajo.<ref name="PC1">Proclus Chrestomathy 1</ref> E vetmja mënyrë për të plotësuar Artemis, tha ai, ishte për të sakrifikuar [[Ifigjenia|Iphigenia]], i cili ishte ose e bija e Agamemnonit dhe Clytemnestra,<ref>Philodemus, ''On Piety''.</ref> ose Helen dhe [[Tezeu|Theseus]] besuar Clytemnestra kur Helen martuar Menelaus.<ref>Antoninus Liberalis, ''Metamorphoses'' 27.</ref> Agamemnonit refuzuar, dhe të tjera të komandantëve të kërcënuar për të bërë Palamedes komandanti i ekspeditë.<ref>Ptolemy Hephaestion, ''New History'' 5 (as summarized in Photius, ''Myriobiblon'' 190).</ref> Sipas disa versioneve, Agamemnonit relented, por të tjerët thonë se ai ofronte një dre në vendin e saj, ose që në momentin e fundit, Artemis mori mëshirë për vajzën, dhe e mori atë për të një vajzë në një nga tempujt e saj, duke zëvendësuar një qengj.<ref name="PC1">Proclus Chrestomathy 1</ref> [[Hesiodi|Hesiod]] thotë se Iphigenia u bë hyjnesha [[Hekata|Hecate]].<ref>Pausanias, 1.43.1.</ref>

Philoctetes ishte [[Herakliu|Heracles]]' mik, dhe për shkak se ai e ndezi Heracles varrimin e pyre kur askush tjetër nuk do të, ai mori Heracles' hark dhe shigjeta.<ref>Diodorus iv,38.</ref> Ai lundroi me shtatë anije të plotë të njerëzve të Luftës së Trojës, ku ai ishte duke planifikuar për të luftuar për Achaeans. Ata ndaluan ose në Chryse Ishull për furnizime,<ref>Pausanias 8.33.4</ref> ose në Tenedos, së bashku me pjesën tjetër të automjeteve.<ref>Apollodorus, ''Epitome'' 3.27.</ref> Philoctetes atëherë ishte kafshuar nga një gjarpër. Plaga festered dhe kishte një erë e keqe; në Odiseu e këshilla, Atreidae urdhëruar Philoctetes për të qëndruar në [[Limnos|Lemnos]].<ref name="PC1">Proclus Chrestomathy 1</ref> Medon mori kontrollin e Philoctetes e njerëzve. Ndërsa ulje në Tenedos, Akilit vrau mbretin Tenes, i biri i Apollonit, edhe përkundër paralajmërimit nga nëna e tij se në qoftë se ai e bëri këtë, ai do të vritej vetë nga Apollo.<ref>Apollodorus, ''Epitome'' 3.26.</ref> Nga Tenedos, Agamemnonit dërgoi një ambasadë për të Priam, i përbërë nga Menelaus, Odiseu, dhe Palamedes, për të kërkuar Helen për kthim. Ambasada ishte refuzuar.<ref>Apollodorus, ''Epitome'' 3.28.</ref>

Në mesin e pre nga këto qytete ishte Briseis, nga Lyrnessus, që i ishte dhënë atij, dhe Chryseis, nga Hypoplacian Thebes, i cili u dha për të Agamemnonit.<ref name="PC1">Proclus Chrestomathy 1</ref> Akilit kapur Lycaon, bir i Priam,<ref>Apollodorus, ''Library'' 3.12.5.</ref> , ndërsa ai ishte i prerë degët në të atit të tij në pemishte. Patroclus e shitën si skllav në Lemnos,<ref name="PC1">Proclus Chrestomathy 1</ref> , ku ai ishte blerë nga Eetion e Imbros dhe e solli përsëri në Trojës. Vetëm 12 ditë më vonë Akilit vrau, pas vdekjes së Patroclus.<ref>Homer, ''Iliad'' Φ 35–155.</ref>

Të shumta pikturat në qeramikë kanë sugjeruar një përrallë që nuk janë përmendur në traditat letrare. Në disa pika në luftë Akilit dhe Ajax ishin duke luajtur një lojë bordit (''petteia'').<ref>[http://www.personal.psu.edu/wxk116/roma/petteia.html "Petteia".]</ref><ref>[{{Cite web |url=http://www.gamesmuseum.uwaterloo.ca/Archives/Austin/index.html |title="Greek Board Games".] |accessdate=24 tetor 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090408090534/http://www.gamesmuseum.uwaterloo.ca/Archives/Austin/index.html |archivedate=8 prill 2009 |url-status=dead }}</ref> Ata ishin të zhytur në lojë dhe të pavëmendshëm për përreth betejë.<ref>[http://www.personal.psu.edu/users/w/x/wxk116/roma/latruncu.html "Latrunculi".]</ref> E Trojans sulmuar dhe arriti të heronjve, të cilët ishin vetëm të shpëtuar me anë të një ndërhyrje e Athena.<ref>Kakrides vol. 5 p. 92.</ref>

Kah fundi i viti i nëntë që në ulje, Achaean të ushtrisë, të lodhur nga lufta dhe nga mungesa e furnizimeve, mutinied kundër udhëheqësit e tyre dhe kërkoi që të kthehen në shtëpitë e tyre. Sipas Cypria, Akilit detyruar ushtrinë për të qëndruar.<ref name="PC1">Proclus Chrestomathy 1</ref> Sipas Apollodorus, Agamemnonit sjellë Verës Kultivuesit, bijat e Anius, i biri i [[Apoloni|Apollonit]], që ishte dhuratë e prodhuar nga prekni verë, grurë dhe vaj nga toka, në mënyrë që të lehtësojë furnizimin me problemin e ushtrisë.<ref>Apollodorus, Epitome 3.10</ref>

Antenor, që i kishte dhënë mikpritjen për të Menelaus dhe Odiseu, kur ata kërkuan kthimin e Helen, dhe që e kishte mbështetur në mënyrë, u kursyer, së bashku me familjen e tij.<ref>Homer, ''Iliad'' 3.203–207, 7.347–353; Apollodorus, ''Epitome'', 5.21; Quintus Smyrnaeus, ''Posthomerica'' xiii.322–331, Livy, 1.1; Pausanias, 10.26.8, 27.3 ff.; Strabo, 13.1.53.</ref> Aeneas mori babai i tij mbi shpinën e tij dhe iku, dhe, sipas Apollodorus, ishte i lejuar për të shkuar për shkak të devotshmërisë.<ref name="AE521">Apollodorus.</ref>

Historiciteti i Luftës së Trojës është ende subjekt për të debatuar. Më klasike Grekët mendonin se lufta është një ngjarje historike, por shumë besonin se Homeric poezitë e kishte ekzagjeruar ngjarjet që i përshtaten kërkesave të poezisë. Për shembull, historiani [[Thukididi|Thucididi]], i cili është i njohur për të qenë kritike, e konsideron si një ngjarje e vërtetë, por dyshimet që 1,186 anijet ishin dërguar për të Trojës. [[Euripidi]] , ka filluar t'i ndryshojë greke mitet në të, duke përfshirë edhe ato të Luftës së Trojës. Pranë vit 100, Dio Chrysostom argumentoi se, përderisa lufta është historike, që përfundoi me Trojans fituar, dhe Grekët tentuan ta fshehin këtë fakt.<ref>[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Dio_Chrysostom/Discourses/11*.html Dio Chrysostom The Eleventh Discourse Maintaining that Troy was not Captured]</ref> Rreth 1870 ajo ishte në përgjithësi ranë dakord në Evropën Perëndimore që të Luftës së Trojës kurrë nuk kishte ndodhur dhe Troy kurrë nuk ka ekzistuar.<ref>[{{Cite web |url=http://oyc.yale.edu/classics/introduction-to-ancient-greek-history/content/transcripts/transcript2-the-dark-ages |title=Yale University: Introduction to Ancient Greek History: Lecture 2] |accessdate=24 tetor 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110205034537/http://oyc.yale.edu/classics/introduction-to-ancient-greek-history/content/transcripts/transcript2-the-dark-ages |archivedate=5 shkurt 2011 |url-status=dead }}</ref> Pastaj Heinrich Schliemann popullarizuar tij gërmimet në Hisarlik, të cilën ai dhe të tjerët që besohet të jenë të Trojës, dhe të [[Mikena|Mycenaean]] qytetet e Greqisë. Sot shumë studiues pajtohen se Luftës së Trojës është i bazuar në një historik thelbin e një greke ekspeditën kundër qytetit të [[Troja|Trojës]], por disa do të argumentojnë se Homeric poezi përfaqësojnë besnikërisht aktuale ngjarjeve të luftës.

Në nëntor të vitit 2001, geologist John C. Kraft dhe classicist John V. Luce prezantoi rezultatet e hetimeve në [[Gjeologjia|gjeologji]] e rajonit që kishte filluar në vitin 1977.<ref>{{Cite journal|doi=10.1130/0091-7613(2003)031<0163:HAAATS>2.0.CO;2|title=Harbor areas at ancient Troy: Sedimentology and geomorphology complement Homer's Iliad|journal=[[Geology (journal)|Geology]]|volume=31|issue=2|pages=163|year=2003}}</ref><ref name="nature">{{Wayback|date=20030402105033Cite web |url=http://www.nature.com/nsu/nsu_pf/030127/030127-4.html |title=Geologists show Homer got it right |accessdate=24 tetor 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20030402105033/http://www.nature.com/nsu/nsu_pf/030127/030127-4.html |archivedate=2 prill 2003 |url-status=bot: unknown }}Wayback Machine&#x20;<span>(archived April 2, 2003)</span>