Lufta e Parë Botërore: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
No edit summary
Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
No edit summary
Rreshti 4:
[[Skeda:Schieramenti WWI.png|thumb|300px|Shtetet e përfshira në Luftën e Parë Botërore.<br />Me të kaltër: Pakti i Trefishtë dhe aleatët<br />Me të zezë: Perandoritë qendrore.]]
'''Lufta e Parë Botërore''' apo '''Lufta e Madhe''' ishte [[lufta]] që përfshiu pothuajse gjithë [[Bota|botën]], nga viti [[1914]] deri në vitin [[1918]]. Kjo luftë e paparë ndonjëherë në historinë e njerëzimit i kushtoi atij humbjen 20 milionë njerëzve. "Lufta e Madhe" përfshiu gjashtë [[Kontinenti|kontinentet]] e banuara të lëmshit tokësor: [[Evropa|Evropën]], [[Azia|Azinë]], [[Afrika|Afrikën]], [[Amerika Jugore|Amerikën e Jugut]], [[Amerika Veriore|Amerikën e Veriut]] dhe [[Australia|Australinë]].
Lufta e pare botërore ishte kryesisht e përqendruar me dy blloqet . Blloku i Antantes ku bente pjese Britania ,Franca dhe Rusia dhe blloku Tripalesh ku bente pjese Gjermania ,Austro-Hungaria dhe Italia .Te dyja blloqet kerkonin pretekst per fillimin e luftes.Dhe ai u gjet ne 28gusht 1914 kur nje nacionalist serb vrau trashigimtarin e fronit te Austrise Franc Ferdinandin.Dhe pastaj AustriaAustro-Hungaria i shpallidha luftekohe Serbise, nje muaj qe ta dorezonte vrasesin, por SErbia refuzoi, dhe pas nje muaji, me saktesisht: 28 korrik, Austro-Hungaria hyn ne lufte me etj.Serbine. këtë [[Konflikti|konflikt]] mbarëbotëror të [[arma]]tosur u përballuan dy fuqi të mëdha: [[Perandoritë qendrore|Perandoriëndrore]] ([[Prusia|Perandoria gjermanike]] dhe [[Perandoria Austro-Hungareze]]) dhe nga ana tjetër [[Pakti i Trefishtë]] (me [[Britania e Madhe|Mbretëritë e Bashkuara]], [[Franca|Francën]], dhe [[Rusia|Rusinë]]). Lufta e Madhe filloi me [[28 korrik]] [[1914]] dhe përfundoi më [[11 nëntor]] [[1918]] me fitoren e Paktit të Trefishtë.
 
Lufta shkaktoi shpërbërjen e kater perandorive: Perandorisë Austro-Hungareze, [[Prusia|Prusisë]], [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]] dhe [[Perandoria Ruse|Rusisë]]. [[Gjermania]] humbi [[Perandoria koloniale gjermane|perandoritë koloniale]] dhe shtetet evropiane të [[Çekosllovakia|Çekosllovakisë]], [[Estonia|Estonisë]], [[Finlanda|Finlandës]], [[Letonia|Letonisë]], [[Lituania|Lituanisë]], [[Polonia|Polonisë]] dhe [[Jugosllavia|Jugosllavisë]] fituan pamvarësinë.