Muhamet Kyçyku: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
Sejko (diskuto | kontribute)
No edit summary
Rreshti 6:
Kyçyku ka qenë autor më prodhimtar në krahasim me të tjerët. Ai ka shkruar në dialektin e tij çam dhe, me sa duket, ka qenë i pari autor shqiptar që është marrë me poemën e gjatë.<ref name="Elsie"/> Është i njohur për dy poemat me subjekt dhe motive fetare: "Erveheja" dhe "Jusufi dhe Zylihaja".<ref name="Toena"/> Vepra e tij kryesore është [[Erveheja]] e shkruar më 1820, burimi i së cilës është "Tûtî-nâme"-ja persiane (Rrëfenja e një papagalli) e [[Zijaudin Nakshabi|Zijaudin Nakshabit]] (Ziyâ'uddîn Nakhshabî), e frymëzuar nga origjinali sanskritisht [[Shukasaptati]].<ref name="Elsie"/>
 
Vepra tjetër e njohur është poema me motive fetare "Jusufi dhe Zylihaja",<ref name="Toena">{{cite book|title=Historia e popullit shqiptar: vëllimi i parë|last1=Anamali|first1=Skënder|last2=Prifti|first2=Kristaq|publisher=Toena|year=2002|place=Tiranë|isbn=9992716223|pages=703}}</ref> një rrëfenjë moralizuese me 2430 vargje, mbështetur në historinë e rrëfyer në [[Surja Jusuf|Suren Jusuf]] të Kuranit, mbi përpjekjen e gruas së Azizit për të joshur e bërë për vete [[Jusufi|Jusufin a.s.]].<ref name="Elsie"/> Janë të njohura veprat e shkruara nga këto inspirime fetare në literaturën orientale e më gjerë. Në persisht, në një mënyrë shumë të bukur shkruajtën [[Firdeusi]] (935-1020) (persisht), mistiku Xha’ami, (1414-1492) dhe në turqisht [[Hamdullah Hamdi]] 1449-1508) e shumë të tjerë.<ref name="Elsie"/>
 
Veprat tjera të Kyçykut janë poema Bekriu (1824) në të cilën dënon pirjen e rakisë e të verës, ajo historike nga viti [[1826]] për Ibrahim Pashën, fushatat e lavdishme të mbretit të Egjiptit Muhamed Aliut kundër rebelimit grek dhe poemën që merret me hallet e atyre që detyroheshin të kërkojnë kafshatën e bukës dhe fitimin larg vendlindjes – Gurbetlitë.<ref name="Elsie"/>
 
* Më 1888 në Bukuresht, Jani Vreto (1822-1900) e botoi Ervehenë të adoptuer në si përrallë dhe të pastruar nga fjalët arabe, persishte dhe turke por megjithatë origjinali ngeli më i kuptueshëm dhe më lirik.
* Ahmet Qirezi (1966) botoi në « Jehona » (Shkup, 1978 ; ribotuar më 2007) dramën « Erveheja » me motive nga poema e njëjtë e Kyçykut duke e përshtatur shumë bukur për skenë.
 
=== Përkthime ===
Line 24 ⟶ 23:
 
{{DEFAULTSORT:Kyçyku, Muhamet Çami}}
[[Kategoria:Biografi shqiptarësh]]
 
[[Kategoria:Bejtexhinj shqiptarëBejtexhinjë]]
[[Kategoria:Myslimanë suniShkrimtarë shqiptarë]]
[[Kategoria:Lindje 1784]]
[[Kategoria:Vdekje 1844]]
[[Kategoria:ÇamëPoetë shqiptarë]]
[[Kategoria:Myslimanë suni shqiptarë]]