[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
No edit summary
Sejko (diskuto | kontribute)
mos tjeterso permbajtjen e artikullit ku eshte referuar pjesa
Rreshti 1:
[[Skeda:Meshari 300 vjeçar.JPG|thumb|Meshari 300-vjeçar]]'''''Meshari''''' është libri më i vjetër i botuar dhe përkthimi i parë liturgjik në [[Gjuha shqipe|gjuhën shqipe]], botuar më 1555.<ref name=":Pipa182">{{Cito web|url=https://books.google.al/books/about/Let%C3%ABrsia_Shqipe.html?id=kdfaoQEACAAJ&hl=en&output=html_text&redir_esc=y|title=Trilogia Albanica III: Albanian Literature: Social Perspectives|publisher=Princi|last=Pipa|first=Arshi|year=2014|pages=182|trans-title=Trilogjia Albanika III: Letërsia shqipe: Perspektiva shoqërore|isbn=978-9928-4090-9-6|authorlink=Arshi Pipa|origyear=1978|translator=[[Primo Shllaku]]}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Kola|first=Prel|date=2007|editor-last=Demiraj|editor-first=Bardhyl|editor-link=Bardhyl Demiraj|title='Meshari' i Buzukut - vepër për kremtimin liturgjik|url=|journal=Nach 450 Jahren: Buzukus "Missale" und seine Rezeption in unserer Zeit: 2. Deutsch-Albanische Kulturwissenschaftliche Tagung in München vom 14. bis 15. Oktober 2005|publisher=Otto Harrassowitz Verlag|volume=|pages=253|isbn=9783447054683|via=}}</ref> Libri u shkruapërkthye nga [[Gjon Buzuku]] dhenga u[[Gjuha botuaitaliane|italishtja]] e 1555[[Gjuha latine|latinishtja]], dhe ka qenë i destinuar për t’u përdorur nga priftërinjtë që vepronin në trojet shqiptare, gjatë shërbesave të tyre.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://peizazhe.com/2013/09/09/parabuzuku-ii/|title=Para-Buzuku (II)|date=9 shtator 2013|accessdate=5 tetor 2019|publisher=peizazhe.com|last=Vehbiu|first=Ardian|authorlink=Ardian Vehbiu}}</ref> Në tre të katërtat vepra është meshar dhe në një të katërtën përmbante elemente të një libri të orëve apo lutjeve, dhe ndërmjet disa pjesë katekizmash dhe ritualesh.<ref name=":Bulo">{{Cite book|title=Nach 450 Jahren: Buzukus "Missale" und seine Rezeption in unserer Zeit: 2. Deutsch-Albanische Kulturwissenschaftliche Tagung in München vom 14. bis 15. Oktober 2005|last=Bulo|first=Jorgo|publisher=Otto Harrassowitz Verlag|year=2007|isbn=9783447054683|location=|pages=217|authorlink=Jorgo Bulo|url=https://books.google.al/books?id=qPtcT1oMeHAC&pg=PA217&lpg=PA217&dq=Mario+Roques+Mario+Roké+shqip&source=bl&ots=oO15Wpa4N0&sig=ACfU3U38fizaNgQWWkmrD1vM6jJtg2OSkw&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwj4u6rV3ILlAhWLKewKHcaFBVsQ6AEwDXoECAkQAQ#v=onepage&q=Mario%20Roques%20Mario%20Roké%20shqip&f=false|chapter='Meshari' i Gjon Buzukut dhe Koncili i Trentos}}</ref>
 
== Historia ==
Veprën Buzuku nisi ta shkruantepërkthimi më 20 mars 1554 dhe e mbaroi me 5 janar 1955, gjatë Koncilit tridentin.<ref name=":Çabej">{{Cite journal|last=Çabej|first=Eqrem|date=1977|title=Gjon Buzuku dhe gjuha e tij|url=https://books.google.al/books?id=drY9wEs8E8YC&q=Meshari+shqip+1554&dq=Meshari+shqip+1554&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjW-7WJl4PlAhWNbVAKHQbqAJwQ6AEIXTAH|journal=Studime gjuhësore|volume=VI|pages=25|quote=Duke qenë se veprën e shkroi aty nga mesi i shekullit të XVI-të, në një moshë kur ka qenë sigurisht burrë i pjekur, mund të themi se ai rroi dhe u zhvillua në atë shekull. Ç'ndikime ushtroi kjo kohë kaq e turbullt mbi autorin, jetën e tia e formimin e tij si shkrimtar, nuk mund të thuhet asgjë. Fakti që ky e nisi veprën 20 mars 1554 dhe e mbaroi me 5 janar 1555.}}</ref> Kjo vepër u zbulua aty rreth 1743 nga Imzot [[Gjon Nikollë Kazazi|Gjon Kazazi]] në Kolegjin e Propagandës Fide,<ref name=":1">{{Cite book|title=Nach 450 Jahren: Buzukus "Missale" und seine Rezeption in unserer Zeit: 2. Deutsch-Albanische Kulturwissenschaftliche Tagung in München vom 14. bis 15. Oktober 2005|last=Mandalà|first=Matteo|publisher=Otto Harrassowitz Verlag|year=2007|isbn=9783447054683|location=|pages=225-227|chapter=Buzuku në Sicili: studimet gjuhësore dhe filologjike të Imzot Pal Skiroit, Gaetano Petrotës dhe Marko la Pianës}}</ref> i cili e pagëzoi me emrin ''Meshari'', emër që i ka mbetur sot e kësaj dite.<ref name=":Bulo" /> Vendosi të njoftonte menjëherë përmes një letre At [[Gjergji Guxeta|Gjergj Guxetën]], rektorin e seminarit arbëresh të [[Palermo|Palermos]]. Pas pothuaj një shekulli letra e Kazazit dërguar Guxetës u shpluhuros nga Imzot [[Zef Krispi|Giuseppe Crispi]]. Pas një fushate kërkimore që nisi më 1909, u rizbulua nga peshkopi arbëresh [[Pal Skiroi]].<ref name=":1" />
 
Skiroi lajmëroi të përkohshmet e kohës se do t'i bënte një studim veprës që më pas ta rishtypte, lajm ky që bëri bujë dhe shtyu françeskanët në [[Shkodra|Shkodër]] që të porositnin tri kopje fotografike.<ref>{{Harvnb|Mandalà|2007|page=229.}}</ref> Më 1930 P. [[Justin Rrota]] solli kopjen e parë fotografike të librit në [[Shqipëria|Shqipëri]], dhe qe ndër studjuesit e parë të veprës.<ref>{{Cite journal|last=Domi|first=Mahir|date=1965|title=Justin Rrota (17.II.1889 - 20.II.1964)|url=|journal=Studime filologjike|volume=1|pages=219|via=}}</ref>[[Figura:Buzuku meshari.jpg|144px|thumb|left|Faqe nga Meshari]]