Tigri Indokinez: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
v →‎Referimet: Referencat -> Referimet duke përdorur AWB
No edit summary
Rreshti 28:
 
== Taksonomia ==
Panthera tigris corbetti ishte emri shkencor i propozuar nga Vratislav Mazák në 1968 bazuar në ngjyrosjen e lëkurës, modelin e shënjimit dhe dimensionet e kafkës. U emërua për nder të Jim Corbett .
Tigrat Indonezianë u propozuan si një nënlloj i dallueshëm në vitin 1968 bazuar nga ngjyrosja e lëkurës dhe duke shënuar modelin dhe përmasat e kafkës. U emërua "''Panthera tigris corbetti''" në nder të Jim Corbetti.<ref name=Mazak1968>Mazák, V. (1968). Nouvelle sous-espèce de tigre provenant de l'Asie du sud-est. Mammalia 32 (1): 104.</ref><ref name=mazak2006>{{cite journal |author=Mazák, V. |author2=Groves, C. P. |year=2006 |title=A taxonomic revision of the tigers (''Panthera tigris'') of Southeast Asia |url= |journal= Mammalian Biology |volume=71 |pages=268–287 |doi=10.1016/j.mambio.2006.02.007}}</ref>
 
Në vitin 2017, Task Force për Klasifikimin e Maceve të Grupit të Specializuar të Maceve rishikoi taksonominë e ngordhur, dhe tani njeh popullsitë e tigrit të Azisë kontinentale Jugore dhe Juglindore, si pjesë e specieve nominale Panthera tigris tigris . Sidoqoftë, rezultatet e një studimi gjenetik të botuar në vitin 2018 mbështetën gjashtë kadje monofletike bazuar në analizën e sekuencave të të gjithë gjenomit të 32 ekzemplarëve tigër. Shembujt nga me Malajzinë dhe Indokinën dukeshin se ishin të dallueshme nga popullsitë e tjera kontinentale aziatike, duke mbështetur kështu konceptin e gjashtë subspecieve të gjalla.
 
Popullsia e tigrit në gadishull të Malajzisë njihet si tigri Malajan .  
 
== Shperndarja dhe Habitati ==
Tigri Indokinezindokinez është shpërndarë në Myanmar, Tajlandë dhe Laos. Ajo nukNuk është regjistruar në Vietnam që nga viti 1997. Të dhënat e disponueshme sugjerojnë se nuk Kamboxhia,ka Vietnami dhetigra ne Kinëshumimit nuk kambetur tigraKamboxhi, blegtoralëVietnam dhe Kinë.
 
Në Myanmar, prania e tigravetigërve u konfirmua në luginën eLuginën Hukawng , Tamanthi WildlifeRezervën Reserve,e Kafshëve të egra dhe në dy zona të vogla në rajonRajonin Tanintharyi . Hills Tenasserim Hills është një zonë e rëndësishme, por pyjet janë korrur atje. Në vitin 2015, tigrat u regjistruan nga kurthe kamerakamerash për herë të parë në pyjet kodrinore të shtetit shtetëror Karen. .
 
Më shumë se gjysma e popullsisë së përgjithshmetotale mbijeton në Kompleksin Pyjor Perëndimor në Tajlandë, veçanërisht në zonën e SanctuaryShenjtërores së Huai Kha Khaeng Wildlife.<refSanctuary name="Loss of predators">{{cite web|last=Ripple|first=W.| authorlink=William J. Ripple | title=Study: Loss of predators affects ecosystems|url=http://www.upi.com/Science_News/2012/04/10/Study-Loss-of-predators-affects-ecosystem/UPI-78421334084003/|publisher=United Press International, Inc.|accessdate=15 November 2013}}</ref> Ky habitat përbëhet nga pyjetpyje me lagështi tropikale dhe subtropikale me gjethe tëlagështi gjelbra. Në mars të vititMars 2017, një popullsipopullatë edukatembarështuese e tigravetigërve u zbulua në një park kombëtar në rajonin lindor. Ky zbulim u pa si i mrekullueshëm'mrekullues', veçanërisht pasi mendohej se tigrat tajlandezëThai mbijetoninu mbijetuan vetëm në rajonin perëndimor.
 
Në Kinë, kjoajo ndodhi historikisht në krahinënprovincën e YunnanitYunnan dhe Qarkun e MoododMêdog në pjesën jugperëndimore të vendit, ku tigrat ndoshta nuk mbijetojnë më sot. NjëriNjë u vra dhe u henger nga pesë fshatarë në vitin 2009.
 
Rezultatet e një studimi filogjeografik duke përdorur 134 mostra nga tigrat në të gjithë gamën globale sugjerojnë që kufiri historik i shpërndarjes veriperëndimore të tigrit indokinez është rajoni në pellgun e Chittagong Hills dhe Brahmaputra të lumit , duke kufizuar vargun historik të tigrit bengalez. Tigrat u regjistruan në Pakke Tiger Reserve dhe Parkun Kombëtar Namdapha në Arunachal Pradesh .
 
Tigri indokinez jeton në pyje , kullota , male dhe kodra . Preferon habitatet kryesisht të pyllëzuara si pyjet tropikale të shiut , pyjet me gjelbërim të përhershëm , pyjet gjetherënëse , pyjet me gjethe të thata tropikale dhe subtropikale
{| class="wikitable"
|+ Numri i nenllojit ne keto shtete: <ref name=GTRP>GTRP (2011). Global Tiger Recovery Program 2010–2022. Global Tiger Initiative, Washington, DC.</ref>
Line 48 ⟶ 63:
| Totali || 314 || 357
|}
Shifrat e mësipërme u mblodhën gjatë një takimi të Forumit Ndërkombëtar të Tigrit ("Samiti i Tigrit"), i cili u mbajt në Shën Petersburg të Rusisë, më 21-224 nëntor 2010. Pjesëmarrësit përfshinin përfaqësues të 13 vendeve të gamës së tigrave.
 
== Karakteristikat ==
Tigri Indokinez është shpërndarë në Myanmar, Tajlandë dhe Laos. Ajo nuk është regjistruar në Vietnam që nga viti 1997. Të dhënat e disponueshme sugjerojnë se në Kamboxhia, Vietnami dhe ne Kinë nuk ka më tigra blegtoralë.
[[Skeda:Panthera tigris corbetti 090901.jpg|parapamje|Tigri i ri indokinez]]
 
Kafka e tigrit indokinez është më e vogël se e tigrit të Bengalit ; koloracioni tokësor është më i errët me vija të vetme më të shkurtra dhe të ngushta.Në madhësinë e trupit, është më i vogël se tigrat e Bengalit dhe Siberisë . Meshkujt variojnë në madhësi nga 255 deri në 285 cm (100 deri 112 in) dhe në peshë nga 150 deri në 195 kg (331 në 430 lb). Femrat variojnë në madhësi nga 230 në 255 cm (91 deri 100 in) dhe në peshë nga 100 deri 130 kg (220 deri 290 lb).
Në Myanmar, prania e tigrave u konfirmua në luginën e Hukawng, Tamanthi Wildlife Reserve, dhe në dy zona të vogla në rajon Tanintharyi. Hills Tenasserim është një zonë e rëndësishme, por pyjet janë korrur atje. Në vitin 2015, tigrat u regjistruan nga kurthe kamera për herë të parë në pyjet kodrinore të shtetit Karen.
 
Më shumë se gjysma e popullsisë së përgjithshme mbijeton në Kompleksin Pyjor Perëndimor në Tajlandë, veçanërisht në zonën e Sanctuary Huai Kha Khaeng Wildlife.<ref name="Loss of predators">{{cite web|last=Ripple|first=W.| authorlink=William J. Ripple | title=Study: Loss of predators affects ecosystems|url=http://www.upi.com/Science_News/2012/04/10/Study-Loss-of-predators-affects-ecosystem/UPI-78421334084003/|publisher=United Press International, Inc.|accessdate=15 November 2013}}</ref> Ky habitat përbëhet nga pyjet tropikale dhe subtropikale me gjethe të gjelbra. Në mars të vitit 2017, një popullsi edukate e tigrave u zbulua në një park kombëtar në rajonin lindor. Ky zbulim u pa si i mrekullueshëm, veçanërisht pasi mendohej se tigrat tajlandezë mbijetonin vetëm në rajonin perëndimor.
 
Në Kinë, kjo ndodhi historikisht në krahinën e Yunnanit dhe Qarkun e Moodod në pjesën jugperëndimore të vendit, ku tigrat ndoshta nuk mbijetojnë më sot. Njëri u vra dhe u henger nga pesë fshatarë në vitin 2009.
 
== Ekologjia dhe sjellja ==
[[File:Panthera_tigris_corbetti_(Tierpark_Berlin)_841-723-(118).jpg|250px|left|thumb|Nje [[tigri|tigreshe]] me dy kelyshet e saj]]
Tigri indokinez është një kafshë e vetmuar. Për shkak të sjelljes së pakapshme të saj është e vështirë të respektohet dhe të studiohet, kështu që ka pak njohuri për sjelljen e tyre.
 
Tigrat indoneze ushqehen zakonishte me drerin e eger, derrin e egër, bufalo dhe me elefanta te rinj. Megjithatë, në pjesën më të madhe të [[Azia|Azisë Juglindore]] popullatat e mëdha të kafshëve janë varfëruar seriozisht për shkak të gjuetisë ilegale te tigrave, duke rezultuar në të ashtuquajturin "''sindromë boshe''" - domethenë një pyll që duket i paprekur, por ku shumica e kafshëve të egra është eliminuar. Disa lloje kafshesh, të tilla si Kouprey dhe Deer Schomburgk, janë të zhdukura, dhe dreri, Dreri i egër, dhe bualli i egër janë të pranishëm vetëm në disa popuj relik. Në habitatet e tilla, tigrat janë të detyruar të qëndrojnë në gjahu më të vogël, siç janë dreri i egër, derri e egër, druri (''Nje lloj kafshe'') dhe peshqit. Gjahu i vogël në vetvete është mezi i mjaftueshëm për të plotësuar kërkesat e energjisë të një mishngrënës të madh si tigri dhe është i pamjaftueshëm për riprodhimin e tigrit. Ky faktor, në kombinimin me drejtimin e drejtpërdrejtë të tigrave për mjekësinë tradicionale kineze, është kontribuesi kryesor në rënien e tigrave Indokineze gjatë gjithë rangut të saj.
 
=== '''Riprodhimi''' ===
[[File:Panthera_tigris_corbetti_(Tierpark_Berlin)_841-723-(118).jpg|250px|left|thumb|Nje [[tigri|tigreshe]] me dy kelyshet e saj]]Tigrat indokinezë çiftëzohen gjatë gjithë vitit, por më shpesh gjatë muajit nëntor deri në fillim të prillit. Pas një periudhe shtatzënie 3.5 muajsh, afërsisht 103 ditë, një tigër femër indokinez është e aftë të lindë shtatë këlyshë. Sidoqoftë, mesatarisht një femër do të lindë vetëm tre. Këlyshët tigër indokinezë lindin me sy dhe veshë të mbyllur derisa të fillojnë të hapen dhe të funksionojnë vetëm disa ditë pas lindjes. Gjatë vitit të parë të jetës ekziston një normë e vdekshmërisë 35%, dhe 73% e atyre shfaqjeve të vdekshmërisë foshnjore janë e gjithë pjella. Vdekshmëria e foshnjave të tigrave indokinez shpesh është rezultat i zjarrit, përmbytjes dhe infantilidës. Qysh prej 18 muajsh për disa por deri në 28 muaj për të tjerët, këlyshët tigra indokinez do të shkëputen nga nënat e tyre dhe do të fillojnë të gjuajnë dhe të jetojnë vetë. Femrat e nënspecieve arrijnë pjekurinë seksuale në moshën 3.5 vjeç, ndërsa duhen meshkujt deri në 5 vjet për të arritur pjekurinë seksuale.
 
Jetëgjatësia e tyre mund të shkojë nga mosha 15 deri në 26 vjeç në varësi të faktorëve si kushtet e jetesës dhe nëse janë të egër apo në robëri. Për shkak të numrit të tyre të zvogëluar, tigrat indokinezë dihet se hyjnë në gji, duke çiftëzuar me anëtarët e familjes së afërt në dispozicion.
 
== Kërcënimet ==
Kërcënimi kryesor për tigrat indokinezë është njerëzimi. Njerëzit gjuajnë tigrat indokinezë për të përdorur pjesët e trupit të tyre për zbukurime dhe ilaçe të ndryshme tradicionale Lindore . Tigrat indokinezë po përballen gjithashtu me humbjen e habitatit . Njerëzit po shkelin habitatet e tyre natyrore, po zhvillojnë, copëzojnë dhe shkatërrojnë tokën. Në Tajvan , një palë sy tigri, për të cilët besohet se luftojnë epilepsinë dhe malarinë, mund të shesin për 170 dollarë. Në Seul, kocka humerus me pluhur tigri, e cila besohet se trajton ulcerat, reumatizmin dhe tifon, shet për 1,450 dollarë për kile. Në Kinë, tregtia dhe përdorimi i pjesëve të tigërve u ndalua në vitin 1993, por kjo nuk ka ndalur gjuetarët që mund të fitojnë sa 50,000 dollarë nga shitja e pjesëve të një tigri të vetëm në tregun e zi. Me një prirje në rritje në vendet ku pjesët e tigërve vlerësohen aq shumë, kërkesa është e lartë.
 
E vendosur në shtetin Kachin të Myanmar, Lugina e Hukaung është rezerva më e madhe në botë e tigërve dhe është shtëpia e popullsisë së mbetur të tigërve të Myanmarit. Që nga viti 2006, pronari i pasur i Korporatës Yuzana Htay Myint së bashku me autoritetet lokale ka shpronësuar më shumë se 200,000 hektarë tokë (81,000 ha) tokë nga më shumë se 600 familje në luginë. Pjesa më e madhe e pemëve janë prerë dhe toka është shndërruar në plantacione. Disa nga tokat e marra nga Korporata Yazana ishin konsideruar si korridore të tranzitit të tigërve. Këto janë zona të tokës që supozohej të ishin lënë të paprekur nga zhvillimi në mënyrë që të lejojnë tigrat indokinez të rajonit të udhëtojnë midis xhepave të mbrojtura të tokës rezervë. Lufta Civile Burmese ka qenë një konflikt i vazhdueshëm brenda vendit të Myanmarit që nga viti 1948. Për shkak të kryengritjes rebele ripërtërirë në vitin 2011 nga Ushtria e Pavarësisë Kachintë cilët pushtojnë një pjesë të Luginës së Hukaung, kërcënimet e huaja nga shkatërrimi nuk kanë qenë në gjendje të hyjnë me siguri në rajon. Jo vetëm që të huajt janë të kufizuar nga hyrja në rajon, por edhe personeli i rezervimit. Midis njerëzve indigjenë, veçanërisht të varfëruar, tigri indokinez është një burim i vlefshëm. Për shkak të rrezikut të konfliktit civil, stafi i rezervimit ka pasur një kohë të vështirë për të mbrojtur tigrat nga popullsia vendase. Në fillim të janarit 2013, zërat për një armëpushim midis qeverisë dhe forcave rebele filluan të qarkullojnë. Udhëheqësit e vendit besuan se një rezolutë mund të ishte arritur që në tetor 2013. Duke mos qenë në gjendje të vendosnin veten si një forcë mbrojtëse në rajon, ekziston shqetësimi se gjuetarët e huaj do të fillojnë të lëvizin përsëri në rajonin së shpejti për të qenë paqësor para stafi i rezervimit
 
Pavarësisht se është e paligjshme, tregtia e pjesëve të tigërve në tregun e zi u siguron shumë gjuetarëve të ardhurve të konsiderueshme. Ndërsa është një profesion i paligjshëm dhe i vrazhdë, shumë gjuetarë bëjnë atë që bëjnë sepse janë të varfëruar dhe kanë mundësi të kufizuara për të marrë një të ardhur të konsiderueshme dhe të qëndrueshme përndryshe.
 
=== '''Pasojat''' ===
Përgjatë të gjitha ekosistemeve që ata banojnë, tigrat janë një grabitqar kryesor . Kur një grabitqar i lartë është në rënie ose madje është hequr plotësisht nga një ekosistem, ka pasoja të rënda që zvogëlohen përmes rrjetit ushqimor dhe prishin funksionimin e duhur të një ekosistemi. Ata kontrollojnë rritjen e popullsisë dhe rënien dhe rrisin larminë e specieve .
 
== Në robëri ==
Nga të gjitha speciet e tigërve, tigri indokinez është më pak i përfaqësuar në robëri dhe jo pjesë e një programi të koordinuar të mbarështimit. Që nga viti 2007, 14 individë u njohën si tigra indokinezë bazuar në analizën gjenetike të 105 tigërve të robëruar në 14 vende.
 
Kontribuesi i National Geographic Society News Watch Jordan Schaul shkroi:
 
Para përcaktimit të nënspecieve Malajze kishte rreth 60 tigra indokinez në kopshtin zoologjik aziatik, evropian dhe në Amerikën e Veriut. Sot ka më pak se një grusht. Kopshtet zoologjike janë të angazhuar për të ruajtur integritetin gjenetik të nënspecieve që ekzistojnë në natyrë.
 
== Shiko edhe ==