Helenocentrizmi: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 12:
 
===Në SHBA===
Në fund të viteve 2010, një grup i ri ekstremist konservator i quajtur alt right ('e djathta alternative') u shfaq në [[Shtetet e Bashkuara]]. Njerëzit që identifikohen me grupin kanë një magjepsje të fortë me kulturat e Greqisë antike dhe Romës, duke i parë ato si bazën e qytetërimit perëndimor.<ref name="Illing"/> Grupi ialt djathtë altright i shikon këto kultura si arritje ekskluzive të burrave të bardhë dhe interpreton terma si 'qytetërim perëndimor' për të nënkuptuar 'kulturë të bardhë', dhe për të paraqitur një tregim historik që lavdëron patriarkalitetin dhe kundërshton progresivizmin kulturor.<ref name="Illing">{{cite news|last=Illing|first=Sean|title=Why the alt-right loves ancient Rome, and Greece, too.|url=https://www.vox.com/2019/11/6/20919221/alt-right-history-greece-rome-donna-zuckerberg|agency=Vox|date=6 November 2019|accessdate=20 December 2019|url-status=live|df=dmy-all|language=en}}</ref>
 
== Në Greqi të sotëm ==
 
Pas pavarësisë së Greqisë nga Perandoria Osmane, grekët e kohës dhe dekadat e mëvonshme rinovuan kombin e tyre me premisën se ata ishin, në kuptim të gjuhës dhe kulturës, pasardhësit e helenëve të lashtë dhe se ka pasur një vazhdimësi gjuha dhe kultura greke që nga antikiteti në vendet historike greke; "'e cila ngriti në atë kohë dhe ende ngre shumë vetullat në Perëndim, si dhe në Lindje"'.<ref name="KoliopoulosVeremis2223"/> Në fund të shekullit të nëntëmbëdhjetë, miti kombëtar grek u vendos në një linjë të drejtpërdrejtë të prejardhjes që lidh shtetin bashkëkohor grek me heronjtë e mitologjisë helene, antikitetit klasik, periudhës helenistike, transformimit të Perandorisë Romake Lindore në Perandorinë Bizantin dhe "'periudha e shtypjes"' nën Perandorinë Osmane.<ref name="Blaschke201202">{{cite book|last=Blaschke|first=Jochen|title=Nation-state Building Processes and Cultural Diversity|year=2005|publisher=Edition Parabolis|isbn=9783884023327|url=https://books.google.com.au/books?id=oIp5AAAAMAAJ&dq=Nation-state+Building+Processes+and+Cultural+Diversity&focus=searchwithinvolume&q=greek+national+myth|pages=201-202|ref=harv|language=en}}}</ref> Ky mit themelor kombëtar ka qenë i suksesshëm në bindjen e pasardhësve të grupeve jo greqishtfolës, jo më pak se ato greqishtfolës në vendet historike greke, se pretendimi i tyre për prejardhje kulturore nga helenët nuk ishte vetëm i pakundërshtueshëm; ajo ka provuar një forcë ngjitëse të fuqishme, e cila mbajti kombin së bashku dhe ka prodhuar arritje të konsiderueshme kulturore në hapësirën e më pak se dy shekujsh.<ref name="KoliopoulosVeremis2223">{{cite book|last1=Koliopoulos|first1=John S.|last2=Veremis|first2=Thanos M.|title=Modern Greece: A History since 1821|year=2009|publisher=John Wiley & Sons|isbn=9781444314830|url=https://books.google.com.au/books?id=qumwwKbI0TQC&printsec=frontcover&dq=Modern+Greece:+A+History+since+1821&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiY0dzLyLniAhXD73MBHS2DB8EQ6AEIKDAA#v=onepage&q=renovated%20their%20nation&f=false|pages=22-23|ref=harv|language=en}}</ref>
 
Në kohët e lashta kuptimi dhe përdorimi i termit Evropa ishte tepër i parëndësishëm për helenët e lashtë, dhe për persët për këtë çështje dhe se nëse ekzistonte ndonjë lloj referimi për Evropën, ajo ishte e përqendruar shumë më tepër në lindje se sa është sot.<ref name="TriandafyllidouGropas2829"/> Pjesa më e madhe e lidhjes midis Greqisë antike dhe Evropës në kohët moderne është vepra e intelektualëve 'evropianë' moderne që nga Iluminizmi, kur lidhja u rindërtua nëpërmjet referencave për qytetërimin e lashtë grek. Helenizmi i Greqisë moderne u imponua në masë të madhe nga evropianët perëndimorë, ndërsa Greqia moderne kishte më shumë të bënte me Orientin kulturalisht dhe politikisht.<ref name="TriandafyllidouGropas2829"/> Megjithatë, ndërtimi i lidhjes midis Greqisë së lashtë dhe Evropës tani ka shërbyer si një legjitimim i mitit për interpretimin eurocentrik të qytetërimit evropian si unik dhe universal në të njëjtën mënyrë që grekët e lashtë besonin se kultura dhe qytetërimi i tyre ishte unik dhe superior ndaj të gjithë të tjerët.<ref name="TriandafyllidouGropas2829">{{cite book|last1=Triandafyllidou|first1=Anna|last2=Gropas|first2=Ruby|title=What is Europe?|year=2015|publisher=Macmillan International Higher Education|isbn=|url=https://books.google.com.au/books?id=7SkpCwAAQBAJ&printsec=frontcover&dq=What+is+Europe?&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjD66W1xrniAhXA7nMBHUycBGwQ6AEIKDAA#v=onepage&q=Tsoukalas%20&f=false|pages=28-29|ref=harv|language=en}}</ref>
 
Nga fundi i shekullit të nëntëmbëdhjetë, fëmijët e banorëve të shtetit të ri kombëtar u mësuan në greqisht, historia u kufizua vetëm në episodet e greqisë së pastër dhe qëndrimi tolerant osman në shumëllojshmërinë kulturore i dha një politikë të qëllimshme të helenizmit total e popullsisë - "'aq efektive për të mashtruar vëzhguesin e rastësishëm"'.<ref name="Bintliff138"/> Gjuhët jo-greke arritën të mbijetonin gjatë shekullit njëzetë në komunitete që u bënë dygjuhësore si [[Arbëreshët në Greqi|Arbëreshët të Greqisë]] (Arvanitët) për shkak të provincialitetit dhe faktorëve të tjerë si analfabetizmi.<ref name="Bintliff138"/>
 
Shkencat e kohëve të fundit ka theksuar se si Perëndimi e ndërtoi Greqinë e sotëm në imazhin e vet të çuditshëm, si toka e një populli të gjatë, të cilët ishin pasardhës të drejtpërdrejtë të Perikliut.<ref name="Bintliff138"/> Kjo krijim perëndimor i "'historisë së lavdishme të vazhdueshme të popullit grek"' është epitomizuar në botimin e enciklopedive popullore me shumë vëllime si "'Historia e kombit grek"' dhe shënuar me reagime histerike ndaj kërcënimit të supozuar të paraqitur nga Republika e Maqedonisë - jo vetëm thjesht duke e përvetësuar emrin "'Maqedoni"'.<ref name="Bintliff138"/> Duke u ngatërruar me një statut të tillë të themelimit që nga vitet e hershme të pavarësisë, ka detyruar sistemin arsimor grek dhe propagandën shtetërore të përqendrojë mbijetesën e kombit të ri në vështirësi mbi atë që shkencari Benedict Anderson e ka quajtur "komunitetin e imagjinuar" të grekëve.<ref name="Bintliff138">{{harvnb|Bintliff|2003|p=138.}}</ref>
 
Enti kombëtar, i përcaktuar nëpërmjet përdorimit alternativ të termeve 'Helenizmi', 'populli Grek' ose 'Grekët' dhe 'Greqia', konsiderohet të jetë si "'fakt"' jashtë kontekstit të historisë dhe gjeografisë.<ref name="DragErsnFran178179"/> Përdorimi i termit Helenizmi ndihmon tregimet historike për të shmangur anakronizmat dhe kontradiktat e dukshme, ndërkohë që indirekt paraqesin kombin grek si të përhershëm.<ref name="DragErsnFran178179"/> Ky subjekt i përjetshëm dhe antropomorf është duke kapërcyer si gjeografinë, ashtu edhe historinë, pasi ajo përdoret për të përkufizuar grekët nga kohët minoane deri në shekullin e tetëmbëdhjetë. Kështu shërben si bazë për vlerësimin e ngjarjeve, akteve dhe kulturave me kalimin e kohës.<ref name="DragErsnFran178179">{{cite book|last1=Dragonas|first1=Thalia|last2=Ersnali|first2=Bușra|last3=Frangoudaki|first3=Anna|chapter=Greek and Turkish students' views on history, the nation and democracy|editor1-last=Dragonas|editor1-first=Thalia|editor2-last=Birtek|editor2-first=Faruk|title=Citizenship and the Nation-state in Greece and Turkey|year=2004|publisher=Routledge|isbn=9780415347839|url=https://books.google.com.au/books?id=dkWNheuzTz0C&printsec=frontcover&dq=Citizenship+and+the+Nation-State+in+Greece+and+Turkey&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiMn_eRyrniAhWY6nMBHYOkBe4Q6AEIKDAA#v=snippet&q=defined%20through%20the%20alternative%20use&f=false|pages=178-179|ref=harv|language=en}}</ref>
 
Sistemi kombëtar grek i arsimit thekson trashëgiminë e Athinës klasike dhe vazhdimësinë e virtyteve greke.<ref name="Bintliff137"/> Historia dhe arkeologjia për grekët sot zakonisht janë të gjitha, por ndalen në Epokën e Aleksandrit, dhe i pari vetëm fillon përsëri me Luftën e Pavarësisë në fillim të shekullit nëntëmbëdhjetë.<ref name="Bintliff137"/> Gjatë ndërhyrjes së dy mijëvjeçarëve të "'''shtypjes'', shpirti grek dremiti në zinxhirë, me vetëm kisha dhe ikona bizantine për të shënuar flakën e përjetshme"'.<ref name="Bintliff137">{{cite book|last=Bintliff|first=John|chapter=The Ethnoarchaeology of a "Passive" Ethnicity: The Arvanites of Central Greece|pages=129–144|editor1-last=Brown|editor1-first=K.S.|editor2-last=Hamilakis|editor2-first=Yannis|title=The Usable Past: Greek Metahistories|year=2003|location=Lanham|publisher=Lexington Books|isbn=9780739103845|chapter-url=http://openaccess.leidenuniv.nl/bitstream/handle/1887/8444/1_036_127.pdf?sequence=1.|pages=137|ref=harv|language=en}}</ref>
 
Në një studim të vitit 2018, Greqia renditet e para (89 përqind) në për perceptimin e superioritetit kulturor mbi njerëzit e tjerë, përpara Armenisë (84 përqind) dhe Rusisë (69 përqind).<ref name="kathimeriniGreekviews">{{Cite news|url=http://www.ekathimerini.com/234129/article/ekathimerini/news/religion-is-key-part-of-identity-for-most-greeks|title=Religion is key part of identity for most Greeks|agency=Kathimerini|access-date=2019-05-29|language=en}} "Another divide between East and West pertained to perception of cultural superiority over others, with Greece ranking first (89 percent), ahead of Armenia (84 percent) and Russia (69 percent)."</ref>