Wikipedia

Nëndetësja: Dallime mes rishikimesh

Browse history interactively
[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
← Redaktim më i vjetërNdryshimi më pas →
Content deleted Content added
PamorTekst wiki
No edit summary
Rreshti 1:
{{Faqe e palidhur|data=shtator 2012}}
[[Skeda:USS Virginia (SSN-774) bravo sea trials.jpg|thumb|250px|[[USS Virxhinia]], nëndetëse e llojit Virxhinia. Një nëndetëse bërhamore mësymëse.]]
[[Skeda:Ohio-class submarine launches Tomahawk Cruise missiles (artist concept).jpg|thumb|250px|Nëndetëse e llojit Ohio në veprim (vizatim).]]
'''Nëndetsja''' është një mjet lundrues i veçantë i përshtatshem për lundrimin nënujë. Nëndetsja e parë, me emrin '''American Turtle''' (''Breshka Amerikane'', për shkak të formës së saj) u ndërtua në vitin [[1775]] nga [[inxhenieri]] [[David Bushnell]], dhe hyri në përdorim një vit më pas, gjatë [[Lufta eRevolucionare pavarësisë amerikaneAmerikane|Luftës së pavarësisë amerikane]], në të cilën [[rreshteri]]<!-- ?! eshte grade ushtarake = sergent--> [[Ezra LiLee]] u përpoq më kot të vendoste një lëndë shpërthyese në një anije angleze në portin e [[New York|Nju Jorkut]].
 
Në vitin [[1800]] amerikani [[Robert Fulton]] ndërtoi në [[Franca|Francë]] [[Nautilius]] (nëndetëse 1800)|Nautilius-in]], të gjatë 6 metra e të gjërë 1,80 metra, që mund të zinte 8 persona. Nautilusi mundej të lundronte si në siperfaqe, poashtu edhe të zhytej nën ujë për 8 orë.
 
== Historia e nëndetses ==
{{Main|Historia e nëndetësve}}
==Rëndësia e nëndetseve==
Nendeteset jane mjete me rendesi te madhe si ne fushat ushtarake, ashtu edhe ne ato civile.
Line 13 ⟶ 14:
Ne hapesiren ushtarake nendeteset kane gjetur rolin e tyre ne misionet e fshehta shume sekrete, apo edhe ne bartjen e predhave balistike te cilat kane rendesine e tyre ushtarake. Varesisht prej rolit te tyre, ndryshon edh eforma dhe ndertimi i nendeteseve, ne menyre qe ato ti pershtaten sa me mire rolit qe do te kene, pra per tu ndertuar nje nendetese, duhet te dihet misioni qe ajo do te kete, e menyre qe konstrukti dhe dizajni tu pershtatet sa me mire kerkesave nga shfrytezuesi i mevonshem i asaj nendeteseje.Nendeteset.
 
== Në fushën ushtarake ==
Para dhe gjatë [[Lufta e Dytë Botërore|Luftës së Dytë Botërore]], roli kryesor i nëndetëses ishte lufta kundër luftanijeve. Nëndetëset do të sulmonin ose në sipërfaqe, duke përdorur armë në kuvertë ose të zhytur, duke përdorur torpedoes. Ata ishin veçanërisht të efektshëm në fundosjen e anijeve transatlantike të Aleatëve në të dy Luftërat Botërore, dhe në prishjen e rrugëve japoneze të furnizimit dhe operacionet detare në Paqësorin në Luftën e Dytë Botërore.
 
Nëndetëset zakonisht mund të lokalizojnë dhe sulmojnë nëndetëse të tjera vetëm në sipërfaqe, megjithëse [[HMS Venturer (P68)|HMS Venturer]] arriti të fundos [[U 864]] me një përhapje katër torpedo ndërsa të dy ishin zhytur. Britanikët zhvilluan një nëndetëse të specializuar anti-nëndetëse në [[Lufta e Parë Botërore|Luftën e Parë Botërore]], [[Klasa R (nëndetëse britanike)|klasa R]]. Pas Luftës së Dytë Botërore, me zhvillimin e torpedos së shtëpisë, sistemet më të mira të [[Sonar|sonarit]] dhe [[Shtytja bërthamore|shtytjes bërthamore]], nëndetëse gjithashtu u bënë në gjendje të gjuanin njëri-tjetrin në mënyrë efektive.
 
==Në fushën civile==
Gjatë Luftës Civile në Amerikë, kapiteni jugor H.L. Hunley ndërtoi një nëndetëse që vihej në lëvizje me krahë. Me këtë mjet, të pajisur me një direk që zgjatej nga bashi dhe tek i cili ishte lidhur në mënyrë të sigurtë një ngarkesë ekspolzive, u fundos në vitin 1864 fregata veriore Housatonic: ky ka qenë operacioni i parë ushtarak në histori i një nëndetëseje që përfundoi me sukses.
Line 21 ⟶ 26:
==Lidhje të jashtme==
 
[[Kategoria:AnijeNëndetëse| ]]
[[Kategoria:Mjete elektrike]]
[[Kategoria:Shpikje angleze]]
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/wiki/Nëndetësja"