Ligjet e Njutonit: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari |
Refuzoi 4 ndryshimet e fundit të tekstit (nga 79.106.209.121, 46.99.44.216, 79.106.127.63 dhe 79.106.228.209) dhe riktheu rishikimin 2023765 nga Klein Muçi |
||
Rreshti 3:
'''Ligjet e Njutonit''' për lëvizjen janë tre [[Fizika|ligje fizike]] të cilat japin [[Relacioni|marrëdhëniet]] ndërmjet [[forca]]ve që veprojnë mbi një [[Objekt fizik|objekt]] dhe [[Lëvizja (fizikë)|lëvizjes]] së objektit. Ato u formuluan për herë të parë nga [[Isaac Newton|Isak Njutoni]] në veprën e tij kryesore ''[[Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica|Philosophiae Naturalis Principia Mathematica]]'', e publikuar për here të parë në 5 korrik, [[1687]].<ref name=Principia>Shikoni ''Principia'' on line tek [http://ia310114.us.archive.org/2/items/newtonspmathema00newtrich/newtonspmathema00newtrich.pdf Andrew Motte Translation]</ref> Ligjet formojnë bazën e [[Mekanika klasike|mekanikes klasike]] dhe Njutoni i përdori ato për të shpjeguar shume fenomene të cilat studiojnë lëvizjen e objekteve fizike.<ref name=Motte>[http://members.tripod.com/~gravitee/axioms.htm Andrew Motte translation of Newton's ''Principia'' (1687) ''Axioms or Laws of Motion'']</ref> Në volumin e trete të veprës, Njutoni tregoi se si ligjet e lëvizjes, të kombinuara me [[Ligji gravitacional universal i Njutonit|ligjin universal të gravitacionit]], çojne në derivimin e [[Ligjet e Keplerit|ligjeve të Keplerit për lëvizjen e planeteve]].
== Ligji i parë i
{{Cquote|}}
{{Cquote|''Çdo trup ruan gjëndjen e të qënit në
Ky ligj pohon se nëse [[forca rezultante]] (shuma vektoriale e të gjitha forcave që veprojnë mbi një trup) është zero , atëhere shpejtësia e trupit është konstante. Si rrjedhojë e kësaj del se:
Rreshti 22:
== Ligji i dytë i Njutonit==
{{Cquote|Lex II: ''Mutationem motus proportionalem esse vi motrici impressae, et fieri secundum lineam rectam qua vis illa imprimitur.'' }}
Ligji i dytë pohon se [[forca rezultante]] [[mbi]] mbi një thërrmijë është e barabartë me shpejtësinë e ndryshimit (derivatin kohor) të vrullit në një kënd reference inercial. Duke përdorur simbolikën moderne, ligji i dytë i Njutonit mund të shkruhet si një [[Ekuacioni diferencial|ekuacion diferencial]] [[vektori (gjeometri)|vektorial]]:
Rreshti 68:
== Ligji i tretë i Njutonit ==
''Për çdo forcë ekziston gjithmonë një kundërvepim i barabartë me kah të kundërt: ose për forcat e dy trupave mbi njëri tjetrin janë gjithmonë të njëjta dhe në drejtime të kundërta
[[Skeda:Skaters showing newtons third law.svg|thumb|right|250px|Ligji i tretë i Njutonit. Forcat e skiatorëve kanë madhësi të barabartë dhe drejtime të kundërta]]
| |||