Arsimi në Greqinë e lashtë: Dallime mes rishikimesh

Shoqëria spartane dëshironte që të gjithë qytetarët meshkuj të bëheshin ushtarë të suksesshëm me qëndrueshmëri dhe aftësi për të mbrojtur polisin e tyre si anëtarë të një falangefallange spartane. Ekziston një mendim i gabuar që spartanët vrisnin fëmijëfëmijët tëe dobët, por duket që kjo nuk është e vërtetë. Ishte kjo një zhurmë e nisur nga Plutarku, një historian grek, i cili me sa duket e mori gabuargabimisht historinë ekëtë tijhistori. <ref name="Sienkewicz-344">Ed. Sienkewicz, "Education and Training," ''Ancient Greece'' (New Jersey: Salem Press, Inc. 2007), 344.</ref> Pas ekzaminimit, këshilli ose do të vendosë që fëmija ishte i përshtatshëm për të jetuar ose do të refuzonte fëmijën që e dënonte me vdekje nga braktisja dhe ekspozimi.

Dominimi ushtarak kishte një rëndësi ekstremetë madhe për spartanët e Greqisë antike. Si përgjigjePrandaj, spartanët strukturuan sistemin e tyre arsimor si një formë ekstreme tëe kampit ushtarak, të cilin ata e quajtën më ''"agoge "''. <ref name="Adkins, 2005">Adkins and Adkins, ''Handbook to Life in Ancient Greece'' (New York: Facts On File, Inc., 2005), 104.</ref> Ndjekja e njohurive intelektuale u pashihej si e parëndësishme, dhe kështu të mësuarit akademik, të tilla si leximi dhe shkrimi, u mbajtën në minimum. Jeta e një djali spartan ishte e përkushtuar pothuajse tërësisht në shkollën e tij, dhee se shkollacila kishte vetëm një qëllim: përprodhimin të prodhuare një ''falangë'' pothuajse të pathyeshëm të shtetit Spartanspartan. Arsimi dhe edukimi formal për një mashkull spartan fillonte rreth moshës shtatë vjeçare, kur shteti e merrte djalin nga kujdestaria e prindërve të tij dhe e dërgonte atë që të jetojë në një kazermë së bashku me shumë djem të tjerë të moshës së tij. Për të gjitha qëllimet dhe synimet, kazermat ishin shtëpia e tij e re, dhe meshkujt e tjerë që jetonin në kazerma, ishin familja e tij. Për pesë vitet e ardhshme, deri në moshën dymbëdhjetë vjeçare, djemtë do të hanin, flinin dhe stërviteshin brenda kazermave të tyre dheduke merrninmarr udhëzime dhe mësime nga një qytetar i rritur mashkull, i cili kishte përfunduar të gjithë stërvitjen e tij ushtarake dhe kishte provuar edhe betejën në luftë.

Instruktori theksonte disiplinën dhe ushtrimin dhe kujdesej që nxënësit (studentët) e tij të merrnin pak ushqim dhe veshje minimale në përpjekje për të aftësuar djemtë që të mësojnë se si të ushqehen, të vjedhin dhe të durojnë urinë ekstreme, të gjitha këto aftësi të domosdoshme në rast të luftës eventuale. <ref>Adkins and Adkins, ''Handbook'', 104-5</ref> Ata djem që mbijetonin në fazën e parë të stërvitjes futeshinvazhdonin në një fazë dytësoretë dytë në të cilën dënimet bëheshin edhe më të ashpra dhe stërvitja fizike dhe pjesëmarrja në sporte bëhej pothuajse pa ndalesë në mënyrë që të ndërtojnë forcëforcën dhe durimdurimin. <ref>Adkins and Adkins, ''Handbook'', 104, 275</ref> Gjatë kësaj faze, e cila zgjatizgjaste derisa meshkujt ishintë arrinin rrethmoshën tetëmbëdhjetë vjeçvjeçare, luftimet brenda njësisë u inkurajuaninkurajoheshin, u bënëbëheshin beteja tallëse, ulavdëroheshin lavdëruanaktet akteguximtare guximeshndërsa dheshenjat shenjae frikacakëshfrikës dhe mosbindjeje umosbindjes ndëshkuanndëshkoheshin rëndë. <ref name="Adkins-105">Adkins and Adkins, ''Handbook'', 105</ref>

Gjatë betejave tallëse, të rinjtë përgatiteshin në ''fallangje'' për tëduke mësuar që të manovronin sikur të ishin një entitet i vetëm dhe jo një grup individësh. <ref name="Adkins-105">Adkins and Adkins, ''Handbook'', 105</ref> Për të qenë më efikas dhe (efektiv) gjatë manovrave, studentët aftësoheshin gjithashtu edhe në vallëzim dhe muzikë, sepse konsiderohej se kjo do të rriste aftësinë e tyre për të lëvizur këndshëm si një njësi e vetme. <ref>Adkins and Adkins, ''Handbook'', 275</ref> Në fund të kësaj faze të njohur si ''agoge'', pritej që ''ndjekësit'' të gjuanin dhe të vrisnin një helot, një skllav grek. <ref name="Sienkewicz-344">Ed. Sienkewicz, "Education and Training," ''Ancient Greece'' (New Jersey: Salem Press, Inc. 2007), 344.</ref> Nëse studenti kapej, studentiai do të dënohej dhe disiplinohej - jo për kryerjen e vrasjes, por për paaftësinë e tij për të kryer vrasjen pa u zbuluar.

Studentët do të ''diplomonin'' nga ''agoge'' në moshën tetëmbëdhjetë vjeçare dhe do të merrnin titullin ''efebes'' (ephebe) dhe në këtë mënyrë fillonte periudha e njohur si ''"efebia"''. <ref name="Sienkewicz-344">Ed. Sienkewicz, "Education and Training," ''Ancient Greece'' (New Jersey: Salem Press, Inc. 2007), 344.</ref> Pasi të bëhej ''ephebeefebes'', mashkulli do të betohej (zotohej) për besnikëri të rreptë dhe të plotë ndaj Spartës dhe do të bashkohej me një organizatë private për të vazhduar trajnimin në të cilin do të garonte në gjimnastikë, gjueti dhe performanca me betejat e planifikuara duke përdorur armë të vërteta. Pas dy vjetësh, në moshën njëzet vjeçare, stërvitja mbaronte dhe burrat e rritur tani vlerësoheshin zyrtarisht si ushtarë Spartanspartan. <ref name="Adkins, 2005">Adkins and Adkins, ''Handbook to Life in Ancient Greece'' (New York: Facts On File, Inc., 2005), 104.</ref>

GratGratë spartane, ndryshe nga homologëthomologet e tyre athinase, merrnin një arsim formal të mbikëqyrur dhe kontrolluar nga shteti. <ref>Pomeroy, Sarah B. ''Spartan Women''. (Oxford: Oxford University Press, 2002), 27-29.</ref> Pjesa më e madhe e shkollimit publik për gratë spartane ishte e përqëndruarpërqendruar rreth edukimit fizik. Deri në moshën tetëmbëdhjetë vjeçare gratë mësonin vrapimin, mundjen, hedhjen e diskut, dhe gjithashtu hedhjen e shtizës. <ref>Pomeroy, ''Spartan Women'', 13-14.</ref> Aftësitë e grave të reja testoheshin rregullisht në gara siç ishin lojërat vjetore në Heraea të Elisit, <ref>Pomeroy, ''Spartan Women'', 24.</ref> Përveç edukimit fizik, vajzat e reja mësoheshin gjithashtu të këndonin, kërcenin dhe të luanin në instrumente, shpesh edhe nga poetë të tilla., si Alcman ose nga gratë e moshuara të polisit. <ref>Pomeroy, ''Spartan Women'', 5-12.</ref> Sistemi arsimor spartan për femrat ishte shumë i rreptë sepse qëllimi i tij ishte të stërviste nënat e ardhshme të ushtarëve në mënyrë që të ruante forcën e fallangave të Spartës, të cilat ishinkonsideroheshin thelbësoreshumë të rëndësishme për mbrojtjen e shtetit dhe kulturënkulturës spartane. <ref>Pomeroy, ''Spartan Women'', 4.</ref>