Azia: Dallime mes rishikimesh
[redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari |
Tiimiii (diskuto | kontribute) Refuzoi 6 ndryshimet e fundit të tekstit (nga 188.172.111.129, 185.82.108.18, 185.186.81.43, 178.175.16.138 dhe 147.78.160.98) dhe riktheu rishikimin 1998210 nga Klein Muçi |
||
Rreshti 1:
[[Skeda:LocationAsia.png|parapamje|280px|Harta e botës në të cilën me të gjelbërt është Azia.]]
[[Skeda:two-point-equidistant-asia.jpg|parapamje|280px|Azia]]
'''Azia''' është kontinenti më i madh dhe me dendësinë më të madhe të popullsisë në Tokë. Ky kontinent mbulon 8,6% të tërë sipërfaqes së tokës, është 4,5 herë më e madhe se [[Evropa]] dhe përbën 60% të popullatës botërore.
Line 5 ⟶ 6:
Nga Afrika, Azinë e ndan:
[[Kanali i Suezit]] dhe [[Deti i Kuq]].
Nga Amerika Veriore e ndan Ngushtica e
== Vendet dhe regjionet ==
Line 394 ⟶ 393:
== Klima ==
{{Kryesor|Klima e Azisë}}
Shtrirja e madhe gjeografike e kontinentit të Azisë është arsyeja e klimës së shumëllojshme. Në të dominojnë gati të gjithë tipat klimatik të sipërfaqës së Tokës. Mbi këtë kontinent konfrontohen masat ajrore të viseve tropikale me ato polare, kontinentale me ato maritime. Në pjesën qendrore të Azisë ndikimi i masave të lagështa dhe të nxehta detare nuk arrin të depërtojë dhe pikrisht këto vise janë nën influencën e klimës së thatë kontinentale.Ne kete kontinent egzistojn klima : ekuatoriale,subekuatoriale,tropikale,mesatare,mesatare kontinentale etj.
== Hidrografia ==
{{Kryesor|Hidrografia e Azisë}}
Hidrografia e këtij kontinenti është një ndër elelmetet dalluese gjeografike. Në krahasim me teritorin e madh që ka , e që dallohet dukshëm nga kontinentet tjera, rrejetit i lumenjëve nuk ëshë zhvilluar në masë të duhur.<ref>*Dr.sc. [[Riza Çavolli]];Gjeografia Raionale e Azisë, [[Prishtina|Prishtinë]] 1998.</ref> Megjithë atë, lumenjtë e Azisë janë të medhenj, të gjatë, me prurje të mëdha uji. Pjesa më e madhe e lumenjëve burimin e ka në pjesën qendrore të Azisë, prej nga gravitojnë kah Oqeanet që e rrethojnë. Azia dallohet si kontinent me hapsirë të madhe gjeografike, prej nga rrjedhat ujore nuk arrijnë të derdhen në detetë e afërme. Kjo hapsirë shtrihet prej Liqenit Kaspik, në perëndim, deri te kufiri i Kinës, në lindje. Vetëm kësaj zone i takon 1/3 e kontinentit.
== Bota bimore e shtazore ==
Line 407 ⟶ 406:
== Demografia ==
{{Kryesor|Demografia e Azisë}}
Në Azi, jetojnë rreth 3 860 000 000 banorë që është afër
Dendësia e popullsisë është
Rreth dy të tretat e popullsisë i përket racës së Azisë mongoloide që jetojnë në territorin e Japonisë në liqenin Kaspik dhe në Siberi dhe Indokinë. Pjesë të tjera të Azisë janë të banuara kryesisht me popuj indo-evropian ngjyrë të errët të lëkurës . Në Arqipelagun e Malajës jeton raca meleze.
Line 502 ⟶ 501:
=== Feja ===
Fetë kryesore në Azi janë Hinduzmi, Islamizmi, Kristianizmi, Budizmi
== Shiko dhe këtë ==
|