Sulltanesha Kosem: Dallime mes rishikimesh

'''SulltaneshaQësem Sulltana KösemHanëm''' (1589-1651) e njohur në fillimet e saj edhe si '''Sulltanesha MahpejkerMahpejqer''', ishte sulltanesha më e fuqishme e historisë së [[Perandoria Osmane|Perandorisë Osmane]] dhe nëna e 3 sulltanëve. Ajo fitoi reputacion gjatë sundimit të Sulltan [[Ahmeti I]] si konkubina e preferuar e tij dhe më vonë gruaja e tij legale. Që atëherë KösemKosem ndikonte në politikat e perandorisë duke u bërë edhe këshilltarja e sulltanit. Sulltanesha KösemKosem ishte nënë sulltaneshë gjatë regjimit të 3 sulltanëve, [[Murati IV]], [[Ibrahimi (sulltan)|Ibrahimi]] dhe nipit të saj sulltan [[Mehmeti IV]]. Sulltanesha KösemKosem ishte e para grua që kishte të drejtë legjitime të merrte vendime në emer të padishahut, në rolin e regjentes, si fillim nga 1623-1632 në epoken e Muratit IV dhe pastaj nga 1648-1651 në epoken e Mehmetit IV.[[Skeda:Kösem Sultana.jpg|200px|frameless|djathtas]]

Sulltanesha KösemKosem lindi në një ishull të [[Greqi]]së që quhet Kefalonia. Ajo ishte vajza e një [[prifti]] [[ortodoks]] që quajtur Enzo. Emri i saj i fëmijërisë ishte Anastasia. Anastasia ishte një vajzë tipike [[grek]]e e kohë, e cila merrej me bujqësi dhe blegtori por ngaqe ishte vajza e një intelektuali, ajo edhe studionte. Anastasia njihej për bukurinë e saj dhe sytë e saj me ngjyre, gojëdhënat tregojnë se ishte një pikturë e portretit të saj të cilen e kishte [[Sulltan]] Ahmeti që bëri këtë të fundit të dashurohej me të. Anastasia dinte të këndonte dhe kishte një zë të fuqishëm. Në moshën 14 vjeçare në 1603, ajo u grabit me forcë nga ushtarët osmanë me urdhër të sulltaneshës Safije, për tu dërguar në sarajet e sulltanit si [[Konkubinati|konkubinë]] e tij.

Kur Sulltanesha KösemKosem atëherë me emrin Anastasia erdhi në haremin e Sulltan Ahmetit I, fillimisht Sulltanesha Safije i vëndosi emrin MahpejkerMahpejqer. Ajo ishte e ndrojtur, e sinqertë dhe nuk ishte përballur kurrë me intrigat dhe jeten e sarajeve. E mërzitur nga kjo, Anastasia tentoi disa herë të arratisej deri kur u takua me sulltan Ahmetin. Ajo mendonte se sulltani ishte një burrë i vjetër që do ta përdorte si konkubinë dhe nuk e dinte se djali qe ajo filloi të dashuronte ishte vetë Sulltan Ahmeti. Anastasia apo MahpejkerMahpejqer mbajti këtë emer deri kur Sulltan Ahmeti i vëndosi emrin KösemKosem, që do të thotë "udhëheqëse". Këtë emer Ahmeti ia vëndosi sepse ishte KösemKosem ajo që e shpëtoi atë kur ai u sëmur nga sëmundja e lisë dhe askush nuk e mendonte se do të shpëtonte. Në 1605 ajo lindi djalin e saj të parë dhe djalin e dytë të sulltanit, Mehmetin, duke u bërë kështu sulltaneshë e Perandorisë Osmane. Duke këshilluar Sulltan Ahmetin ajo filloi të ndikonte në politikat e perandorisë dhe jo vetëm, Sulltanesha KösemKosem bënte bamirësi dhe dëgjonte hallet e popullit dhe u bë kështu një sulltaneshë shumë e dashur nga populli. Fuqia e saj nuk mbeti me kaq, me një zgjuarsi që e karakterizonte, Sulltanesha KösemKosem arriti të rrisë influencën e saj në ushtri dhe në këshill, kjo bëri që fjala e saj të dëgjohej më shumë. Ajo "fitoi" luftën me kundërshtaren e saj të betuar Sulltaneshën Safije, duke e dërguar këtë të fundit në sarajet e vjetra për shumë vite.

Me 1617 Sulltan Ahmeti vdiç duke i lënë amanet Sulltaneshës KösemKosem fëmijët. Kjo e fundit për të ruajtur fëmijët e saj, ndryshoi ligjin 300 vjeçar të trashëgimisë duke i dhënë të drejten e fronit pasardhësit më të madh në moshë. Si rrjellojë, ishte princ Mustafai që u bë sulltan dhe jo djali i madh Sulltan Ahmetit princ Osmani. Sulltan Mustafai I vuante nga paqëndrueshmeria mendore dhe ishte një sulltan kukull i cili drejtohej nga nëna e tij Sulltanesha Halime dhe veziri i dytë Davut [[Pasha]]. Sulltaneshë Halime për të treguar forcen e saj urdhëroi syrgjenosjen e Sulltaneshës KösemKosem në sarajet e vjetra dhe vrasjen e të gjithë princave, Osmanit, Mehmetit, Muratit, [[Bajaziti II|Bajazitit]]t, Kasemit dhe Ibrahimit. Kjo gjë nuk ndodhi pasi Sulltanesha KösemKosem me mbështetjen e këshillit dhe jeniçerëve e ndaloi. Syrgjenosja e saj në sarajet e vjetra zgjati vetëm 3 mua pasi ajo do të rrëzonte Sulltan Mustafain I nga froni në 1618 për të vëndosur djalin e Sulltan Ahmetit princ Omanin, i cili u bë Sulltan [[Osmani II]]. Mosmarrëveshjet me Osmanin II filluan kur ky i fundit vrau vëllain e tij dhe djalin e Sulltaneshës KösemKosem princ Mehmetin. Sulltanati i Osmanit II do të zgjaste vetëm 4 vjet sepse ky i fundit do të rrëzohej nga jeniçerët me komplot nga Sulltanesha Halime për të vëndosur përsëri Sulltan Mustafain I. Regjimi i dytë i tij zgjati 1 vit e gjysëm me Sulltaneshën KösemKosem që në 1623 rrëzoi përfundimisht Sulltan Mustafain I nga froni dhe e mbylli në dhomen e izoluar. Ajo vëndosi në fron djalin e saj të dytë Sulltan Muratin IV që ishte vetëm 11 vjeç dhe u bë për herë të parë në historinë e Perandorisë Osmane një sulltaneshë që kishte të drejtë legjitime për të marrë vendime, në rolin e regjencës.

Një film serial [[Turqia|turk]] nga kompania Tims Production për jetën e Sulltaneshës KösemKosem i titulluar Muhteşem Yüzyil: Kösem. Në rolin e Anastasia, vajzës greke është Anastasia Tsilimpiou, në rolin e të preferuares së sulltanit është [[Beren Saat]] dhe në rolin e nënës sulltaneshë Nurgül Yeşilçay.