[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
vNo edit summary
Gueck (diskuto | kontribute)
vNo edit summary
Rreshti 52:
| nënshkrimi =
}}
'''OrhanOrhani''' ose '''Orhan Gaziu''' ([[gjuha osmane|osmanisht]]: ورخان غازی; [[gjuha turke|turqisht]]: ''Orhan Gazi''; rreth 1281 - mars 1362) ishte bei i dytë i sulltanatit otomanë (të njohur më pas si Beylik[[Bej]]lik osman ose Emirat) nga 1323/4 deri në 1362. Ai lindi në Söğüt, si i biri i Osman Gazi dhe Malhun Hatun. Gjyshi i tij ishte [[Ertugruli|Ertugrul]].
 
== Të arriturat e sulltan Orhanit ==
Orhan Gazi lindi në 1281. Babai i tij, Osman Gazi dhe e ëma, Mal Hatun. Orhan Gazi mori drejtimin pas vdekjes së babait të tij Osman Gazi në 1326. Orhan Gazi u martua me Teodorën, bijën e [[Perandori]]t [[Perandoria Bizantine|Bizantin]] Joannis Kantakuzinos në 1346. Përveç kësaj, ndërsa vajza e Jarhisar Tekfur, Holofira ishte e martuar me tekfurin e Bilexhik, dasma u shtyp dhe Holofira u mor si burg dhe ajo ishte e martuar me Orhan Gazi. Pasi u bë [[mysliman]], emri i tij u ndryshua në Nilyfer Hatun; Murad Hydavendigar, i cili do të jetë sundimtari i tretë i Shtetit Osman në të ardhmen, lindi nga kjo martesë. Arritja politike dhe ushtarake e Orhan Gazi, e cila ishte gjithnjë në krye të ushtrisë së tij në luftëra, konsiderohet të jetë blerja e [[Bursa|Bursës]] më 6 prill 1326. Orhan Gazi, i cili e emëroi Alaüddin Ali Beun si vezir, mori aksidentin në Orhaneli dhe erdhi para Bursa dhe rrethoi qytetin. Qyteti u prit pa ndonjë konflikt serioz. Qendra e shtetit u transferua nga BilecikBilexhik në Bursa.
 
Komandantët pionierë si Akçakoxha, Karamyrsel dhe Abdurrahman Gazi morën kështjellat ''Kandira'', ''Aydos'' dhe ''[[Smedereva|Semendire]]'' . Kështu, kufijtë osmanë u shtrinë në [[Deti i Zi|Detin e Zi]] dhe [[Bosfori]]n. Orhan Gazi, i cili jeton me luftëra dhe fitore që nga mosha 15 vjeç, bëri një aranzhim ushtarak dhe themeloi një ushtri të quajtur ''"Yaya"'' në 1328.
Rreshti 61:
Fakti që Otomanët morën kështjellat në gadishullin Kocaeli dhe arritën në Bosforin bëri një presion mbi Perandorinë Bizantine. Perandori [[Androniku III Paleologu|III. Andronikos]] përgatiti një ushtri të dy për të marrë përsëri kështjellat e pushtuara dhe për të shpëtuar rrethimin Iznik. Orhan Gazi la ca forcë në Iznik dhe veproi kundër bizantinëve. Të dy ushtritë u takuan në Palekonon (Maltepe), ushtria bizantine u mund në betejën e Palekonon (1329).
 
Pas kësaj fitore të rëndësishme, Orhan Gazi vazhdoi rrethimin e [[Izniku]]t. Komandanti i Iznikut, i cili humbi shpresën nga Perandoria Bizantine, deklaroi se ai do të dorëzohej në disa kushte. Orhan Gazi premtoi se kushtet e përcaktuara do të përmbushen dhe se publiku do të trajtohet mirë. Iznik, një nga qytetet më të rëndësishëm të krishterimit '''[[krishterimi]]t, hyri në sundimin [[Turqit|turk]] në 1330.'''
 
Orhan Gazi vazhdoi pushtimet; Ai shtoi ''Taraklı'', ''Göynük'' dhe ''Mudurnu'' në 1331 dhe ''Gemlik'' në tokën osmane në 1333. Orhan Gazi pushtoi [[Izmit]], një qendër e rëndësishme tregtare dhe rrethinat e tij (Koyunhisar, Hereke, Yalova, Armutlu) në 1337 dhe i dha administrimin e këtij vendi birit të tij Sylejman Pasha.
Rreshti 70:
 
== Vitet e fundit ==
Orhan Gazi ishte një sulltan i cili gjithashtu i dha rëndësi zonimit dhe planifikimit të qytetit. Pas pushtimit të Iznikut, në 1331, Kisha e famshme ''Hagia Sophia'' në Iznik u shndërrua në një [[Xhamia|xhami]]. Përveç kësaj, ''Xhamia Hacı Özbek'', xhamia e parë në historinë otomane, është ndërtuar në vitin 1333 në Iznik. Punimet e tjera të Orhan Gazi janë si më poshtë; Xhamia dhe Vault, Xhamia Iznik Haci, Xhamia e Gjelbër në Iznik, Xhamia Orhan në BilecikBilexhik, Ndërtimi Bilecik Orhan Gazi, Xhamia Gebze Orhan, Xhamia Bursa Orhan, Ndërtimi Iznik Nilyfer Hatun. Orhan Gazi, i cili i kushton një rëndësi të madhe [[Shkenca në mesjetën Islame|shkencës]] [[Edukimi dhe arsimi në Perandorinë Osmane|dhe arsimit]], ndërtoi edhe [[Medreseja|Medresenë]] Bursa.
 
== Referimet ==