|
Amerikanët vendas dhe [[ Inuit|Inuit]] ka më shumë të ngjarë të infektohen nga ftohja dhe të zhvillojnë komplikime të tilla si [[ Otitis media|otiti media]] sesa Kaukazianët. <ref name="Medscape" /> Kjo mund të shpjegohet po aq me çështje të tilla si varfëria dhe mbipopullimi sikurse etnia. <ref name="Medscape" />
==HistoryHistoria==
[[File:The Cost Of The Common Cold & Influenza.jpg|upright=1.3|thumb|A BritishNjë poster frombritanik nga [[WorldLufta Ware IIDytë Botërore]] describingqë thepërshkruan costkoston ofe theftohjes commonsë coldzakonshme<ref>{{cite web|title=The Cost of the Common Cold and Influenza |website=Imperial War Museum: Posters of Conflict |publisher=vads |url=http://vads.bath.ac.uk/flarge.php?uid=33443&sos=0 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110727091037/http://vads.bath.ac.uk/flarge.php?uid=33443&sos=0 |archivedate=27 July 2011 |df= |language=en}}</ref>]]
Ndërsa shkaku i ftohjes së zakonshme është identifikuar vetëm që nga vitet ’50, sëmundja ka qenë me njerëzimin gjatë gjithë historisë. <ref name="Eccles p. 3"/> Simptomat dhe trajtimi i tij përshkruhen në [[ Papirusi Ebers|papirusin Ebers]] egjiptian, teksti mjekësor më i vjetër ekzistues, shkruar para shekullit të 16 pes. <ref>Eccles p. 6</ref> Emri "i ftohtë" hyri në përdorim në shekullin e 16-të, për shkak të ngjashmërisë midis simptomave të saj dhe atyre të ekspozimit ndaj motit të ftohtë.
While the cause of the common cold has only been identified since the 1950s, the disease has been with humanity throughout history.<ref name="Eccles p. 3"/> Its symptoms and treatment are described in the Egyptian [[Ebers papyrus]], the oldest existing medical text, written before the 16th century BCE.<ref>Eccles p. 6</ref> The name "cold" came into use in the 16th century, due to the similarity between its symptoms and those of exposure to cold weather.<ref>{{cite dictionary | dictionary=Online Etymology Dictionary | url=http://www.etymonline.com/index.php?term=cold | title=Cold | accessdate=12 January 2008 | url-status=live | archiveurl=https://web.archive.org/web/20071024173928/http://www.etymonline.com/index.php?term=cold | archivedate=24 October 2007 | df=dmy-all }}</ref>
InNë theMbretërinë Unitede KingdomBashkuar, the [[Common ColdNjësia Unit]]e wasPërbashkët sete upFtohtë|Njësia bye theFtohtë e Përbashkët]] u krijua nga [[Medical ResearchKëshilli Councili Kërkimeve Mjekësore (UKMB)|MedicalKëshilli Researchi CouncilKërkimeve Mjekësore]] innë 1946 anddhe itishte wasaty whereku theu rhinoviruszbulua wasrinovirusi discovered innë 1956. <ref>Eccles p. 20</ref> InNë thevitet 1970s1970, the CCU demonstrateddemonstroi thatse treatmenttrajtimi withme [[ interferon|interferon]] duringgjatë thefazës incubationsë phaseinkubacionit oftë rhinovirusinfeksionit infectiontë protectsrinovirusit somewhatmbron againstdisi thekundër diseasesëmundjes,<ref name="pmid2438740">{{cite journal | author = Tyrrell DA | title = Interferons and their clinical value | journal = Rev. Infect. Dis. | volume = 9 | issue = 2 | pages = 243–49 | year = 1987 | pmid = 2438740 | doi = 10.1093/clinids/9.2.243 }}</ref> butpor noasnjë practicaltrajtim treatmentpraktik nuk couldmund betë developedzhvillohej. TheNjësia unitu wasmbyll closed innë 1989, twody yearsvjet afterpasi itpërfundoi completedstudimin research ofe [[Zinc gluconate#ZincGlukonati andi thezinkut|lëpirjeve commontë cold|zincglukonatit gluconatetë lozengeszinkut]] in thenë [[prophylaxis profilaksi|profilaksinë]] anddhe treatmenttrajtimin ofe rhinovirusftohjeve coldsme rinovirus, thei onlyvetmi successfultrajtim treatmenti insuksesshëm thenë historyhistorinë of thee unitnjësisë. <ref>{{cite journal | author = Al-Nakib W |first=|last2=Higgins|first2=P.G.|last3=Barrow|first3=I.|last4=Batstone|first4=G.|last5=Tyrrell|first5=D.A.J.|date=December 1987|title = Prophylaxis and treatment of rhinovirus colds with zinc gluconate lozenges | url=|journal = J Antimicrob Chemother | language=en|volume = 20 | issue = 6 | pages = 893–901 | date = December 1987 | pmid = 3440773 | doi = 10.1093/jac/20.6.893 | last2 pmc= Higgins 7110079| first2 pmid= P.G. 3440773| last3 via= Barrow | first3 = I. | last4 = Batstone | first4 = G. | last5 = Tyrrell | first5 = D.A.J. | pmc = 7110079 }}</ref>
== Shoqëria dhe kultura ==
==Society and culture==
TheNdikimi economicekonomik impacti offtohjes thesë commonzakonshme coldnuk isështë notkuptuar wellmirë understoodnë inpjesën muchmë oftë themadhe worldtë botës. <ref name="EcclesPg_a" /> In theNë UnitedShtetet e StatesBashkuara, theftohja commone coldzakonshme leadsçon tonë 75–10075-100 millionmilion physicianvizita visitsmjekësh annuallynë atvit ame conservativenjë costvlerësim estimatekonservativ oftë kostos prej $7.7 billionmiliardë perdollarë yearnë vit. AmericansAmerikanët spendshpenzojnë $2.9 billionmiliardë ondollarë over-the-counterpër drugsilaçe andpa anotherrecetë dhe $400 millionmilion ondollarë prescriptiontë medicinestjerë forpër symptomilaçe reliefpa recetë për lehtësimin e simptomave. <ref name="Frend03">{{cite journal |last=|first=|vauthors=Fendrick AM, Monto AS, Nightengale B, Sarnes M | date=|year=2003|title = The economic burden of non-influenza-related viral respiratory tract infection in the United States | url=|journal = Arch. Intern. Med. | language=en|volume = 163 | issue = 4 | pages = 487–94 | year = 2003 | pmid = 12588210 | doi = 10.1001/archinte.163.4.487 | pmid=12588210|via=|doi-access = free }}</ref> MoreMë thanshumë one-thirdse ofnjë peoplee whotreta sawe anjerëzve doctorqë receivedpanë annjë antibioticmjek prescriptionmorën një recetë antibiotiku, whichi hascili implicationska forimplikime në [[antibiotic resistanceRezistenca antibiotike|rezistencën e antibiotikëve]].<ref name=Frend03/> An estimatedRreth 22–18922-189 millionmilion schoolditë daysshkollore aremungojnë missedçdo annuallyvit duepër toshkak atë coldnjë ftohjeje. As aSi resultrezultat, parentsprindërit missedhumbën 126 millionmilion workdaysditë topune staypër hometë toqëndruar carenë forshtëpi theirpër children.t'u Whenkujdesur addedpër tofëmijët thee tyre. Kur i shtohen 150 millionmilion workdaysditëve missedtë bypunës employeestë sufferinghumbura fromnga apunonjësit coldqë vuajnë nga një ftohje, thendikimi totali economicpërgjithshëm impactekonomik ofi cold-relatedhumbjes worksë losspunës exceedstë lidhura me të ftohtët tejkalon $20 billionmiliardë perdollarë yearnë vit. <ref name="NIAID2006"/><ref name=Frend03/> This accountsKjo forpërbën 40% oftë timekohës lostsë fromhumbur worknga inpuna thenë UnitedShtetet Statese Bashkuara. <ref>{{cite journal | author = Kirkpatrick GL|first=|date=December 1996| title = The common cold | url=|journal = Prim. Care | language=en|volume = 23 | issue = 4 | pages = 657–75 | date = December 1996 | pmid = 8890137 | doi = 10.1016/S0095-4543(05)70355-9 | pmc = 7125839 |pmid=8890137|via=}}</ref>
== Drejtimet e kërkimit ==
==Research directions==
[[Antiviral drugIlaç antiviral|AntiviralsAntiviralët]] havejanë beentestuar testedpër forefektivitetin effectivenessnë inftohjen thee common coldzakonshme; asQë ofnga viti 2009, noneasnjëra hadnuk beenishte bothgjetur founde effectiveefektshme anddhe licensede forlicencuar usepër përdorim. <ref name="EcclesPg_b" /> ThereKa areprova ongoingtë trialsvazhdueshme oftë the anti-viral drugilaçit [[ Pleconaril|pleconaril]] whichanti-viral showsi promisecili againsttregon premtime kundër [[picornavirus pikornavirusi|picornaviruses]]es assi welldhe asgjykime trials oftë BTA-798. <ref name=E226>Eccles p. 226</ref> TheForma oralorale forme ofplekonarilit pleconarilkishte hadçështje të safetysigurisë issuesdhe andnjë anstudim aerosoli formnjë isaerosoli. being studied.<ref name=E226/> [[ DRACO (antiviral)|Double-strandedOligomerizuesi RNAi activatedkazapës caspasesë oligomerizeraktivizuar me dy nivele]] (DRACO), anjë broad-spectrumterapi antiviralantivirale me spektër të therapygjerë, haska showntreguar preliminaryefektivitetin effectivenessparaprak innë treatingtrajtimin rhinoviruse rinovirusit, assi welldhe asviruseve othertë infectioustjerë virusesinfektivë. <ref name="pmid21818340">{{cite journal |last=|first=|vauthors = Rider TH, Zook CE, Boettcher TL, Wick ST, Pancoast JS, Zusman BD |date=|year=2011|editor1-last=Sambhara|editor1-first=Suryaprakash|title=Broad-spectrum antiviral therapeutics |url=|journal=[[PLoS ONE]] |language=en|volume=6 |issue=7 |page=e22572 |yearpages=2011 |pmidbibcode=21818340 |pmc=3144912 2011PLoSO...622572R|doi=10.1371/journal.pone.0022572 |editor1-lastpmc=Sambhara 3144912|editor1-firstpmid=Suryaprakash21818340|bibcodevia=2011PLoSO...622572R }} {{open access}}</ref>
The [[genomeGjenomi|Gjenomet]]s ofe alltë knowngjitha humanllojeve rhinovirustë strainsnjohura havetë beenrhinovirusit sequencednjerëzor janë sekuencuar. <ref name="CTgov">{{cite news| url = http://www.cnn.com/2009/HEALTH/02/12/cold.genome/| title = Genetic map of cold virus a step toward cure, scientists say|author=Val Willingham|first=|date = 12 February 2009| work=|accessdate = 28 April 2009| publisher = CNN| author = Val Willingham| url-status=live| archiveurl = https://web.archive.org/web/20090426044933/http://www.cnn.com/2009/HEALTH/02/12/cold.genome/| archivedate = 26 April 2009| publisher=CNN|language=en|url-status=live|df = dmy-all}}</ref>
{{clear}}
== References ==
{{Reflist}}
;Works cited
|