Njeriu: Dallime mes rishikimesh

Të afërmit më të ngjashëm ekzistues të njerëzve janë gorillat dhe shimpanzetë, por njerëzit nuk kanë evoluar prej këtyre majmunëve: në të vërtetë këto majmunë kanë të njëjtin paraardhës me njerëzit modernë.<ref name=Wood>{{cite journal |author=Wood B, Richmond BG |title=Human evolution: taxonomy and paleobiology |journal=J. Anat. |volume=197 (Pt 1) |issue= |pages=19–60 |year=2000 |pmid=10999270 |pmc=1468107 |doi=10.1046/j.1469-7580.2000.19710019.x}}</ref> Njerëzit janë më shumë të lidhur me dy lloje shimpanzesh: me shimpanzenë e zakonshme dhe me bonobonë.<ref name=Wood/> Renditja e plotë e gjenomit rezulton se pas 6.5 milion vjetësh evolucion të ndarë, ndryshimet midis shimpanzeve dhe njerëzve janë 10 herë më të mëdha se ato midis dy njerëzve jo të afërm dhe 10 herë më të vogla se ato midis një kavjeje dhe një miu. Kongruenca midis sekuencave të ADN-së ndërmjet njeriut dhe shimpanzesë variojnë nga 95% deri në 99%.<ref>[[Frans de Waal]], ''Bonobo''. Berkeley: University of California Press, 1997. ISBN 0-520-20535-9 [http://www.2think.org/bonobo.shtml]</ref><ref>{{cite journal | author=Britten RJ | title=Divergence between samples of chimpanzee and human DNA sequences is 5%, counting indels | url=http://www.pnas.org/cgi/content/full/99/21/13633 | journal=Proc Natl Acad Sci USA | year=2002 | pages=13633–5 | volume=99 | issue=21 | pmid=12368483 | doi=10.1073/pnas.172510699}}</ref><ref>{{cite journal | author = Wildman, D., Uddin, M., Liu, G., Grossman, L., Goodman, M. | title = Implications of natural selection in shaping 99.4% nonsynonymous DNA identity between humans and chimpanzees: enlarging genus Homo | url=http://www.pnas.org/cgi/content/full/100/12/7181 | journal = Proc Natl Acad Sci USA | volume = 100 | issue = 12 | pages = 7181–8 | year = 2003 | pmid = 12766228 | doi = 10.1073/pnas.1232172100}}</ref><ref>{{cite journal | author = Ruvolo M | title = Molecular phylogeny of the hominoids: inferences from multiple independent DNA sequence data sets | url=http://mbe.oxfordjournals.org/cgi/reprint/14/3/248 | journal = Mol Biol Evol | volume = 14 | issue = 3 | pages = 248–65 | year = 1997 | pmid = 9066793}}</ref> Është vlerësuar se njerëzit u shmangën nga sekuenca e evolucionit 5 milionë vjet më parë me shimpanzetë dhe 8 milionë vjet më parë nga gorrillat. Megjithatë, një kafkë e një hominidi e zbuluar në Çad në vitin 2001, e klasifikuar si''Sahelanthropus tchadensis'', është afërsisht 7 milionë vjeçare dhe kjo mund të tregojë një shmangie akoma më të hershme.<ref>{{cite journal | author = Brunet, M., Guy, F., Pilbeam, D., Mackaye, H., Likius, A., Ahounta, D., Beauvilain, A., Blondel, C., Bocherens, H., Boisserie, J., De Bonis, L., Coppens, Y., Dejax, J., Denys, C., Duringer, P., Eisenmann, V., Fanone, G., Fronty, P., Geraads, D., Lehmann, T., Lihoreau, F., Louchart, A., Mahamat, A., Merceron, G., Mouchelin, G., Otero, O., Pelaez Campomanes, P., Ponce De Leon, M., Rage, J., Sapanet, M., Schuster, M., Sudre, J., Tassy, P., Valentin, X., Vignaud, P., Viriot, L., Zazzo, A., Zollikofer, C. | title = A new hominid from the Upper Miocene of Chad, Central Africa | url=http://www.nature.com/nature/journal/v418/n6894/full/nature00879.html | journal = Nature | volume = 418 | issue = 6894 | pages = 145–51 | year = 2002 | pmid = 12110880 | doi = 10.1038/nature00879}}</ref>

 

 

Më vonë, njerëzit e hershëm zhvilluan një tru shumë më të madh: rreth 1,400&nbsp;cm³ te njerëzit modernë, dy herë më shumë se madhësia e trurit të shimpanzesë dhe gorillës. Rritja e trurit të njeriut pas lindjes ndryshon nga ato të majmunëve të tjerë dhe i lejon njerëzve të rinj periudha të zgjatura të mësimeve sociale dhe përvetësimit të gjuhës. Antropologët fizikë argumentojnë se ndryshimet ndërmjet strukturës së truve të njerëzve dhe atyre të majmunëve të tjerë janë akoma më të mëdha se ndryshimet e përmasave.

Me mbërritjen e Epokës së Informacionit në fundin e shekullit të XX-të, njerëzit modernë jetojnë në një botë që sa vjen e globalizohet dhe ndërlidhet më shumë. Që nga 2008, mbi 1.4 miliardë njerëz janë të lidhur nëpërmjet tyre me anë të internetit<ref>{{cite web|url=http://www.internetworldstats.com/stats.htm|title=www.internetworldstats.com/stats.htm<!-- INSERT TITLE -->|accessdate=2008-08-08}}</ref> dhe 3.3 miliard njerëz me anë të celularit.<ref>{{cite web|url=http://investing.reuters.co.uk/news/articleinvesting.aspx?type=media&storyID=nL29172095|title=www.investing.reuters.co.uk/news/articleinvesting.aspx?type=media&storyID=nL29172095<!-- INSERT TITLE -->|accessdate=2008-08-08}}</ref>

 

 

== Habitati dhe popullsia ==