[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 1:
[[Skeda:Sake set.jpg|parapamje|Sake e shërbyer në tre gota: ''sakazuki'' (filxhan me tigan të sheshtë), ''ochoko'' (gotë e vogël cilindrike) dhe ''masu'' (gotë prej druri në formë kutie)]]
'''Sake''' ([[Gjuha japoneze|Japonisht]]: 酒) është një pije alkoolike e bërë nga fermentimi i [[Orizi|orizit]] që është lëmuarpastruar për të hequr [[Krunde|krundet]]. Pavarësisht nga emri, ndryshe nga [[Vera (pije alkoolike)|vera]], në të cilën [[Etanoli|alkooli]] prodhohet duke [[Frementimi në verëtari|fermentuar]] sheqer që është natyrisht i pranishëm në fruta (zakonisht rrushrrushi), për sake, dhe në të vërtetëfakt çdo verë me oriz të Azisë Lindore, prodhohet nga një proces krijimi më i ngjashëm me atë të [[Birra|birrës]], ku [[Amidoni|amidoni]] shndërrohet në sheqerna, të cilat fermentohen në alkool.
 
Procesi i pirjes sake ndryshon nga procesi i birrës, ku shndërrimi nga amidoni në sheqer dhe më pas nga sheqeri në alkool ndodh në dy hapa të veçantë. Ashtu si verërat e tjera të orizit, kur piqet sake, këto konvertime ndodhin njëkohësisht. Për më tepër, përmbajtja e alkoolit ndryshon midis sake, verës dhe birrës; ndërsa shumica e birrës përmban 3-9% alkool, vera në përgjithësi përmban 9–16% alkool,<ref>{{cite book |last=Robinson |first=Jancis |title=The Oxford Companion to Wine |url=https://archive.org/details/oxfordcompaniont00janc |url-access=registration |edition=3rd |publisher=Oxford University Press |language=en |year=2006 |page=[https://archive.org/details/oxfordcompaniont00janc/page/10 10]}}</ref> dhe për sake të patretur përmban 18-20% alkool (megjithëse kjo shpesh ulet në rreth 15% duke u holluar me ujë para futjes në shishe).
Rreshti 9:
 
==Historia==
Historia e sake nuk është ende e paqartëqartë. Referenca më e hershme për përdorimin e alkoolit në Japoni është regjistruar në [[Libri i Wei|Librin e Wei]] në ''[[Regjistrimet e Tre Mbretërive]]''. Ky tekst kinez i shekullit të 3-të flet për pirjen dhe vallëzimin japonez.<ref name=":0">{{Cite news|url=https://www.britannica.com/topic/sake|title=sake {{!}} alcoholic beverage|encyclopedia=Encyclopedia Britannica|access-date=9 mars 2017|language=en}}</ref> Pijet alkoolike ([[Gjuha japoneze|Japonisht]]: 酒, [[Romanizimi i japonishtes|romanizuar]]: ''sake'') përmenden disa herë në [[Kojiki|kojiki]], historia e parë e shkruar e Japonisë, e cila u përpilua në vitin 712. Në [[Periudha Heian|periudhën Heian]], sake u përdor për ceremoni fetare, festa gjyqi dhe lojëra të pijshëmpirjeje.<ref>{{cite book |last=Morris |first=Ivan |year=1964 |title=The World of the Shining Prince: Court Life in Ancient Japan |language=en |url=https://archive.org/details/worldofshining00morr |url-access=registration |publisher=New York, Knopf }}</ref> Prodhimi i gjellëssaj ishte një monedhëmonopol qeveritareqeveritar për një kohë të gjatë, por në shekullin e 10-të, tempujt dhe faltoret filluan të krijoninnxirrnin sake, dhe ato u bënë qendrat kryesore të prodhimit për 500 vitet e ardhshme. Në shekullin e 16-të, teknika e distilimit u fut në rrethin e Kyushu nga Ryukyu.<ref name=":0" /> Prodhimi i [[Shōchū|shōchū]], i quajtur "Imo — sake" filloi, dhe u shit në tregun qendror në [[Kyoto]].
 
Në shekullin e 18-të, [[Engelbert Kaempfer]]<ref>{{cite book |last=Kaempfer|first= Engelbert |year=1906 |url=https://books.google.com/?id=kcsNAAAAIAAJ&printsec=toc#PPA187,M1 |title=The History of Japan |language=en |volume= I |page= 187}}</ref> dhe [[Isaac Titsingh]]<ref>Titsingh, Isaac. (1781). [http://library.wur.nl/WebQuery/catalog/66098?wq_sfx=lang ''"Bereiding van de Sacki"'' ("Production of Sake"), ''Verhandelingen van het Bataviaasch Genootschap'' (''Transactions of the Batavian Academy'').] Vol. III. {{OCLC|9752305}}</ref> publikuan llogari që identifikojnë sake si një pije alkoolike popullore në Japoni; por Titsingh ishte i pari që u përpoq të shpjegojë dhe përshkruajë procesin e krijimit të sake. Puna e të dy shkrimtarëve u përhap gjerësisht në të gjithë Evropën në fillim të shekullit të 19-të.