Fusha magnetike e Tokës: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
v →‎Referimet: Referencat -> Referimet duke përdorur AWB
v Rregullim i gabimeve me referimet. (via JWB)
Rreshti 8:
Fusha magnetike e Tokës shërben për shmangjen e shumicës së erës diellore, ngarkesat e së cilës do ta zhveshnin zonën e ozonit që e mbron Tokën nga rrezatimi i dëmshëm ultraviolet.<ref>{{cite journal |title=Solar wind hammers the ozone layer |first=Quirin |last=Shlermeler |date=3 March 2005 |doi=10.1038/news050228-12 |journal=News@nature |url=http://www.nature.com/news/2005/050228/full/news050228-12.html}}</ref> Një mekanizëm i nxjerrjes është për gazin që të jetë i kapur në flluskat e fushës magnetike, të cilat janë të shqyera nga era diellore.<ref>{{cite news |title=Solar wind ripping chunks off mars |url=http://www.cosmosmagazine.com/news/2369/solar-wind-ripping-chunks-mars |work=Cosmos Online |date=25 November 2008 |accessdate=21 October 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120427034520/http://www.cosmosmagazine.com/news/2369/solar-wind-ripping-chunks-mars |archive-date=27 prill 2012 |url-status=dead }}</ref> Llogaritjet e humbjes së dioksidit të karbonit nga atmosfera e marsit, rezultojnë nga rrënimi i joneve nga era diellore, ndikojnë në shpërndarjen e fushës magnetike të marsit të shkaktuar nga humbja afro-tërësore të atmosferës së tij.<ref>{{harvnb|Luhmann|Johnson|Zhang|1992}}</ref><ref>[http://scign.jpl.nasa.gov/learn/plate1.htm Structure of the Earth] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130315042223/http://scign.jpl.nasa.gov/learn/plate1.htm |date=15 mars 2013 }}. Scign.jpl.nasa.gov. Retrieved on 2012-01-27.</ref>
 
Studimi i fushës së kaluar magnetike të Tokës është i njohur si [[paleomagnetizëm]].<ref name="McElhinny2000">{{cite book |last1=McElhinny |first1=Michael W. |last2=McFadden |first2=Phillip L. |title=Paleomagnetism: Continents and Oceans |publisher=Academic Press |year=2000 |isbn=0-12-483355-1 |ref=harv}}</ref> Polariteti i fushës magnetike të Tokës është i regjistruar në shkëmbinjtë vullkanik dhe fushat e prapësuara janë kështu të njohura si “vija” në qendër të kreshtave të mes-oqeanit ku fundi i detit është përhapur, derisa stabiliteti i poleve gjeomagnetike në mes të të prapësuarave lejon paleomagnetitet për të vijëzuar lëvizjes e kaluara të kontinenteve. Të prapësuara po ashtu sigurojnë bazën e magnetostratigrafinë.<ref>{{cite book |last1=Opdyke |first1=Neil D. |last2=Channell |first2=James E. T. |title=Magnetic Stratigraphy |publisher=Academic Press |year=1996 |isbn=978-0-12-527470-8 |ref=harv}}</ref> Fusha gjithashtu magnetizon koren, dhe anomalitë magnetike mund të përdoren për të hulumtuar dipozitat e mineraleve metalike.<ref>{{cite book |last1=Mussett |first1=Alan E. |last2=Khan |first2=M. Aftab |title=Looking into the Earth: An introduction to Geological Geophysics |year=2000 |publisher=Cambridge University Press |isbn=0-521-78085-3 |ref=harv}}</ref>
 
Njerëzit kanë përdorur kompasa për të gjetur drejtimin që nga shekulli 11 dhe për lundrim që nga shekulli 12.<ref>{{cite book |last=Temple |first=Robert |title=The Genius of China |publisher=Andre Deutsch |year=2006 |isbn=0-671-62028-2 |ref=harv}}</ref> Edhe pse poli verior magnetik ndryshon me kohë, kjo gjë është mjaftueshëm e ngadalshme që një kompas i thjeshtë të përdoret për lundrim. Përodimi i [[magnetoception]] (lloj shpendi) dhe orgnazimave të tjerë, duke filluar nga bakteria e tokës e deri te pëllumbat, mund ta detektojnë fushën magnetike dhe të përdoren për lundrim.
 
Ndryshimet në fortësinë e fushës magnetike në terren janë në korrelacion me rreshjet e ndryshme brenda tropikëve.<ref>{{cite news |url=http://planetearth.nerc.ac.uk/news/story.aspx?id=296 |title=Link found between tropical rainfall and Earth's magnetic field |work=Planet Earth Online |date=20 January 2009 |publisher=National Environment Research Council |accessdate=19 April 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120703110348/http://planetearth.nerc.ac.uk/news/story.aspx?id=296 |archive-date=3 korrik 2012 |url-status=dead }}</ref>