Kisha Ortodokse Autoqefale e Shqipërisë: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 71:
Në këtë periudhë riorganizohen mitropolitë dhe peshkopatat, ndërtohen kisha të reja dhe herë pas here bëhen përpjekje sistematike për zgjimin shpirtëror të ortodoksëve. Figura më e madhe e kësaj kohe ishte [http://www.orthodhoksiaebashkuar.al/shenjtore-dhe-eter/jete-shenjtoresh-dhe-asketesh/shen-kozmai/ Shën Kozmai i Etolisë], i cili edhe veproi në këto zona nga viti [[1775]] deri [[1779]], duke përfunduar veprimtarinë e tij misionare historike me martirizim, në vitin [[1779]], në [[Berat]]. 30 vjet më pas, një tjetër shenjt, Nikita Arvaniti "nga vendet e Arvanitia-s (Arbërisë)", ndoshta nga Shpati, predikoi Krishtin dhe u martirizua në zonën e Serres dhe Dramës (në [[Greqi]]), në vitin [[1809]].<ref name=Janullatos>{{harvnb|Janullatos}}</ref>
 
Gjatë [[Shekulli XIII|shek. XVIII]] dhe [[Shekulli XIX|XIX]] u bënë përpjekje serioze për përkthimin në shqip të Shkrimit të Shenjtë. I pari që përmendet është hieromonaku Grigor Konstandinidhi (më pas mitropolit i [[Durrësi]]t), i cili përktheu [[Dhiata e vjetër|Dhiatën e Vjetë]]<nowiki/>r e të Re, me gërma të një [[alfabeti shqip]] që e kishte shpikur vetë. Fatkeqësisht, ky përkthim humbi. Në [[Shekulli XIX|shek. XIX]] Grigor Gjirokastriti, (peshkop i Evias), botoi një përkthim të [[Dhiata e re|Dhiatës së Re]] në shqip, me gërma greke. Më vonë dolën përkthimet e [[Kostandin Kristoforidhi|Konstandin Kristoforidhit]], në [[Gegërishtja|gegërisht]] ([[1869]]) dhe në [[Toskërishtja|toskërisht]] ([[1879]]), fillimisht me gërma greke. Kryepriftërinj të shquar në këtë periudhe ishin mitropolitët e Durrësit: Grigor Konstandinidhi, Voskopojari, ([[1767]] – [[1772]]) dhe Krisanthi nga Madita ([[1821]] - [[1823]]), një nga shpikësit e metodës së re të muzikës kishtare (bizantine); mitropolitët e DrinopolitDropullit: Dositheu ([[1760]] – [[1799]]), Gavriili Sifniosi ([[1799]] – [[1827]]), Joakimi nga Hios ([[1828]] – [[1835]]), i cili u ngjit 2 herë në fronin ekumenik ([[1860]] – [[1863]] dhe [[1873]] – [[1878]]); dhe mitropolitët e Beratit: Joasafi II ([[1802]] – [[1855]]) dhe Anthim Aleksudhi ([[1855]] – [[1887]]).<ref name=Janullatos>{{harvnb|Janullatos}}</ref>
 
=== Kisha Ortodokse Shqiptare në SHBA ===