Saud bin Abdulaziz Al Saudi: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
Faqe e re: {{Infobox mbretër | emri = Saud bin Abdulaziz | lloji = Monarki | figura = Saud of Saudi Arabia.jpg | vazhdimësia = Mbretërit e Arabisë... |
No edit summary |
||
Rreshti 94:
===Lufta me Feisalin===
Një luftë e ashpër midis djemve më të moshuar të Ibn Saudit, Saudit dhe [[Feisal bin Abdulaziz El Saudi|Feisalit]], shpërtheu menjëherë pas vdekjes së Ibn Saud. Rritja e të ardhurave nga nafta nuk e zgjidhi problemin financiar të lidhur me borxhin arab saudit, vlerësohet të ketë qenë 200 milion dollarë amerikanë në vitin 1953. Në fakt, ky borxh më shumë se dyfishuar nga viti 1958, kur arriti në 450 milion dollarë. [[Riyali saudit]] humbi gjysmën e vlerës së tij zyrtare ndaj dollarit të Shteteve të Bashkuara. Si [[Saudi Aramco|ARAMCO]] dhe bankat ndërkombëtare refuzuan kërkesën e Saudit për kredi. Saud pezulloi disa projekte qeveritare që kishte filluar, por vazhdoi shpenzimet e tij në pallate luksoze.<ref name=alrasheed02>Alrasheed M. (2002) A History of Saudi Arabia Cambridge University Press; pp. 108–9</ref>
Në vitin 1958, Saud u detyrua të delegonte shumicën e kompetencave të tij ekzekutive te Feisali. Saud dhe Feisal zhvilluan një betejë të brendshme për përcaktimin e përgjegjësive politike dhe ndarjen e funksioneve të qeverisë. Saud ishte shpesh i lidhur midis të tjerave me plaçkitjen e të ardhurave të naftës, pallateve luksoze dhe komplotit brenda dhe jashtë Arabisë Saudite, ndërsa Feisal ishte i lidhur me maturi, devotshmëri, puritanizëm, kursim dhe modernizim.
Beteja midis dy vëllezërve u zhvillua për rolin që do t'i caktohet Këshillit të Ministrave. Saud shfuqizoi detyrën e Kryeministrit me dekret mbretëror, duke zbatuar kështu pozicionin e tij si Mbret dhe kryeministër de facto. Saud mendonte për veten e tij si Mbret dhe kryeministër ndërsa Feisal parashikonte më shumë pushtet që të ishin në dorën e tij si Princi i Kurorës dhe zëvendëskryeministri.<ref name=alrasheed02/>
===Abdikimi i detyruar===
Anëtarët e familjes së mbretit Saud ishin të shqetësuar për prishjen e Saudit dhe paaftësinë e tij për të përballuar sfidën e Egjiptit të Naserit. Korrupsioni dhe prapambetja e dobësuan regjimin. Transmetimet anti-saudite të [[Radio Egjiptiane|Radio Cairo]] po gjenin një audiencë të pranueshme.<ref>Quandt W.(1981) Saudi Arabia in the 1980s, The Brooking Institutions, p. 90</ref>
Mbreti Saud dhe Princi Feisal vazhduan luftën e tyre për pushtet deri në vitin 1962 kur Princi Feisal formoi një kabinet në mungesë të Mbretit, i cili kishte shkuar jashtë për trajtim mjekësor. Princi Feisal bëri aleancë me [[Fehd bin Abdulaziz El Saudi|Princin Fehd]] dhe [[Sulltan bin Abdulaziz El Saudi|Princin Sulltan]]. Qeveria e re e Princit Feisal përjashtoi bijtë e Saudit. Ai premtoi një reformë prej dhjetë pikash që përfshiu hartimin e ligjit themelor, heqjen e skllavërisë dhe krijimin e një këshilli gjyqësor.
Pas kthimit të tij, mbreti Saud hodhi poshtë marrëveshjen e re të Princit Feisal dhe kërcënoi të mobilizonte Gardën Mbretërore kundër vëllait të tij. Si përgjigje, Princi Feisal kërkoi që mbreti Saud ta bënte regjent dhe t'i kalonte të gjitha fuqitë mbretërore. Në këtë, ai kishte mbështetjen thelbësore të [[Ulema|ulemave]] (dijetarëve elitarë islamikë), duke përfshirë një [[Fetva|fetva]] (dekret) të lëshuar nga [[Myftiu|myftiu]] i madh i Arabisë Saudite, një i afërm i Princit Feisal nga ana e nënës së tij, duke i bërë thirrje mbretit Saud që të aderonte në të kërkesat e vëllait.<ref name=Wynbrandt>Wynbrandt, James, ''A Brief History of Saudi Arabia'', New York: Facts on File, Inc., 2004, p.{{nbsp}}225</ref>
Mbreti Saud refuzoi, duke bërë që Feisali të urdhërojë Gardën Kombëtare të rrethonte pallatin e Saudit. Në mars 1964 Saud më në fund u tërhoq dhe emëroi regjent Feisalin me kompetenca të plota ekzekutive, duke u reduktuar në mënyrë efektive në një figurë figurative. Në nëntor, ulematë, kabineti dhe anëtarët e lartë të familjes në pushtet e detyruan Saudin të hiqte dorë nga krejt, dhe Faisal u bë mbret në të drejtën e tij.<ref>Vassiliev, Alexei, ''The History of Saudi Arabia'', London, UK: Al Saqi Books, 1998, p.{{nbsp}}366-7</ref><ref name="EoO">''King Faisal'', Encyclopedia of the Orient, http://lexicorient.com/e.o/faisal.htm, Marrur më 27 mars 2007.</ref><ref>[https://www.britannica.com/biography/Faysal Faisal] at Encyclopedia Britannica</ref> Në të njëjtën kohë Princi [[Muhammed bin Abdulaziz]] u dërgua në Pallatin Al Naṣariah të Mbretit Saud për të kërkuar besnikërinë e tij dhe të bijve të tij ndaj mbretit të zgjedhur, Feisalit. Më 28 nëntor 1964 u bë një njoftim zyrtar në Radio Mekë duke thënë se 11 nga bijtë e Saudit kishin deklaruar besnikëri ndaj mbretit Feisal.
Më 6 janar 1965 Saud shkoi në pallat me xhaxhain e tij [[Abdullah bin Abdul Rahman]] për të deklaruar besnikërinë e tij ndaj mbretit Feisal.
===Mërgimi dhe jeta e mëvonshme===
Saudit iu sugjerua të internohej në [[Gjeneva|Gjenevë]], [[Zvicra|Zvicër]] dhe më pas në qytete të tjera evropiane. Në vend të kësaj, ai u vendos në [[Athinë]]. Më vonë ai u përpoq pa sukses të vendoset në [[Bejrut]]. Në vitin 1966 Saud u ftua nga [[Gamal Abdel Nasser|Nasser]] për të jetuar në [[Egjipt]]; një raport tjetër pretendon se mbreti Saud shkoi në Egjipt nën strehimin e dhënë nga Nasser dhe qëndroi atje nga viti 1966 deri më 1967. Mbreti Saud u lejua gjithashtu të transmetonte në Radio Cairo. Disa nga djemtë e tij, duke përfshirë Princin [[Khalid bin Saud|Khalid]], Princin [[Bedr bin Saud bin Abdulaziz El Saudi|Bedr, Princin Sulltan dhe Princin Mansour, u bashkuan me të dhe mbështetën përpjekjen e tij për të rifituar fronin. Sidoqoftë, pas [[Lufta Gjashtë Ditëshe|luftës arabo-izraelite]] në qershor 1967, ai humbi mbështetjen e Egjiptit. Në tetor 1967 ai u largua nga Egjipti dhe shkoi së pari në [[Vjena|Vjenë]] dhe më pas në Athinë ku qëndroi deri në vdekjen e tij më 23 shkurt 1969.
==Vdekja dhe varrimi==
| |||