Hernan Kortes: Dallime mes rishikimesh

|Foto image = Retrato de Hernán Cortés.jpg|frameless

'''Hernán Cortés de Monroy dhe Pizarro Altamirano, Marquis nga Lugina e Oaxaca''' (1485 - 2 dhjetor 1547) ishte një [[Conquistador|pushtues]] [[Spanjoll]]spanjoll i cili udhëhoqi një ekspeditë që shkaktoi rënien e [[Perandoria Azteke|Perandorisë Azteke]] dhe solli pjesë të mëdha të [[Meksika|Meksikës]] kontinentale nën sundimin e [[MbretëriaLista e Kastiljesmonarkëve kastilian|Mbretit të Kastiljes]] në fillim të shekullit të 16-të. Kortes ishte pjesë e gjeneratës së kolonizatorëve spanjollë që filluan fazën e parë të [[Kolonizimi spanjoll i Amerikës|kolonizimit spanjoll të Amerikës]].

I lindur në [[Medellín, Spanjë]], në një familje fisnike të vogël, Kortés zgjodhi të vazhdonte një jetesë në Botën e Re. Ai shkoi në [[Hispaniola]] dhe më vonë në [[Kuba|Kubë]], ku mori një sugjerim dhe, për një kohë të shkurtër, u bë ''[[Alcalde|alcalde]]'' (magjistër) i qytetit të dytë spanjoll të themeluar në ishull. Në vitin 1519, ai u zgjodh kapiten i ekspeditës së tretë në kontinent, një ekspeditë të cilën ai e financonte pjesërisht. Armiqësia e tij me Guvernatorin e Kubës, [[Diego Velazquez de Cuéllar]], rezultoi në kujtimin e ekspeditës në momentin e fundit, një urdhër që KortésKortes injoroi.

Duke arritur në kontinent, KortésKortes ekzekutoi një strategji të suksesshme të aleancës me disa njerëz indigjenë kundër të tjerëve. Ai gjithashtu përdori një grua të lindur, [[La Malinche|Doña Marina]], si një përkthyespërkthyese; ajo më vonë do të lindë djalin e tij të parë. Kur Guvernatori i Kubës dërgoi emisarë për të arrestuar Kortes, ai luftoi ata dhe fitoi, duke përdorur trupa shtesë si përforcime. Kortés shkroi letra drejtpërdrejt mbretit duke kërkuar që të njiheshin për sukseset e tij në vend që të ndëshkoheshin për kryengritje. Pas përmbysjes së [[Perandoria Azeteke|Perandorisë AzteAzteke]], CortesKortes iu dha titulli Marqués del Valle de Oaxaca, ndërsa titulli më prestigjioz i Viceroy iu dha një fisniku të rangut të lartë, [[Antonio de Mendoza]]. Në vitin 1541 KortésKortes u kthye në Spanjë, ku ai vdiq paqësisht, por i hidhëruar, gjashtë vjet më vonë nga shkaqe natyrore.

Për shkak të sipërmarrjeve të diskutueshme të Kortes dhe mungesës së burimeve të besueshme të informacionit rreth tij, është bërë e vështirë të thuhet ndonjë gjë përfundimtare për personalitetin dhe motivet e tij. Lionizimi i hershëm i pushtuesve nuk inkurajon provimin e thellë të Kortes. Më vonë rishqyrtimi i karakterit të pushtuesit në kontekstin e ndjenjave moderne anti-koloniale gjithashtu bëri pak për të zgjeruar kuptimin e kortés si një individ. Si rezultat i këtyre tendencave historike, përshkrimet e KortësKortes kanë tendencë të jenë të thjeshta, ose të dyfishta ose idealizuese.

[[Kategoria:Vdekje 14571547]]