Daniel Pennac: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 1:
'''Daniel Pennachioni''' (Kazablanka, [[Maroku|Marok]], 1 dhjetor 1944), i njohur me pseudonimin '''Daniel Pennac''', është romancier, eseist dhe skenarist francez<ref>{{Cite web|url=http://www.gallimard.fr/Contributeurs/Daniel-Pennac|title=DANIEL PENNAC|publisher=Gallimard|language=frëngjisht|website=Daniel Pennac - Site Gallimard}}</ref>. Pennac arriti sukses të bujshëm viteve 80 kur nisi të botijë ciklin humoristik Malosenë (Malaussène), gjashtë romane mbi bëmat e një familjeje nga një lagje proletare e Parisit. Në Francë është laureat i çmimit të rëndësishëm letrar Renaudot dhe veprat e tij janë përkthyer në mbi 30 gjuhë.<ref>{{Cite news|url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/books/features/daniel-pennac-head-teacher-from-the-school-of-joy-2081187.html|title=Daniel Pennac: Head teacher from the school of joy|last=Hahn|first=Daniel|date=17 shtator 2010|work=The Independent|access-date=22 nëntor 2020|language=në anglisht}}</ref>
 
Bir i një ushtaraku korsikan dhe një shtëpiakeje nga [[Provence-Alpes-Côte d'Azur|Provansa]], Pennac pati kaluar fëmijërinë në vende të ndryshme të Afrikës dhe Azisë dhe në jug të Francës. Gjatë fëmijërisë, pati pësuar një disleksi të rëndë, e cila e konfrontonte me mësuesit dhe e bënte të kishte rezultate të ulëta në shkollë. Asaj traume ai i rikthehet shpesh më vonë nëpër esetë dhe intervistat për nevojën për të çmistifikuar leximin dhe mësimdhënien.<ref>{{Cite news|url=https://www.lemonde.fr/a-la-une/article/2007/11/06/daniel-pennac-cree-la-surprise-en-obtenant-le-prix-renaudot_975061_3208.html#:~:text=Coup%20double%20pour%20la%20maison,de%20l'autre%20le%20Renaudot.|title=Daniel Pennac crée la surprise en obtenant le prix Renaudot|last=|first=|date=6 nëntor 2007|work=Le Monde|access-date=22 nëntor 2020|language=frengjisht}}</ref>
Rreshti 5:
Mbas studimesh për letërsi në Nicë, nis punë si mësues gjimnazi (liceu, sipas sistemit francez) në zonën e Parisit në vitin 1969, dhe mësimdhënien në gjimnaze do e vazhdojë deri në vitin 1995.
 
Fillon të botojë në fillim të viteve 70, por suksesin e arrin në vitin 1985 me "Parajsën e gogolëve" (''La bonheur des ogres''), romanin e parë të ciklit Malaussene. Cikli, i cili mbyllet në vitin 1995 me ''Aux fruit de la passion'', sillet rreth Benjamin Malaussène-s, që punon si 'kokë turku' (apo 'dash kurbani'), si personi që ha të sharat e klientëve, për firma të ndryshme, familjes së tij dhe komshinjve të tij në lagjen Belleville të qarkut (''arrondissement'') XX në Paris.<ref>{{Cite news|url=https://issuu.com/arsalbania/docs/ars_19|title=Daniel Pennac: Kur shkruaj, grabis realitetin|last=|first=|date=28 shtator 2003|work=Ars|access-date=22 nëntor 2020|others=|issue=9 (19)|language=në shqip}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.gazeta-shqip.com/2012/05/20/librat-e-rin-20-maj/|title=Librat e rinj, 20 maj 2012|last=Polovina|first=Ylli|date=20 maj 2012|work=Gazeta Shqip|access-date=22 nëntor 2020|language=shqip}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.regione.basilicata.it/giunta/files/docs/GIORNALE_FILE_593030.pdf|title="Parajsa e gogolëve" flet shqip pas 20 gjuhëve të tjera|last=|first=|date=20 maj 2012|work=Rilindasi: Suplementi i së djelës tek Shqiptarja.com|access-date=22 nëntor 2020|language=shqip}}</ref>
 
Pennac ka shkruar edhe mjaft romane për fëmijë, ka bërë skenaret e disa romaneve grafikë, përfshirë një me autorin e njohur të romaneve grafikë Jacques Tardi, dhe ka botuar libra me kujtime. Ai ka kthyer edhe një pjesë romanesh të tij në skenarë filmash për televizion dhe kinema, dhe ka vënë një roman në skenë në Itali. Librat e Pennacut përdoren shpesh në tekstet e letërsisë në Francë dhe Evropë.
 
Romani i tij me elementë autobiografikë ''Chagrin d'école'' (Halle shkolle) mori çmimin Renaudot në vitin 2007. Eseja ''Si një roman'', (Comme un roman), bëri të njohur 10 të drejtat disi humoristike, por më shumë antiskolastike, 'të patjetërsueshme' të leximit (1. E drejta të mos ta lexosh; 2. E drejta të kapërcesh faqet; 3. E drejta të mos e mbarosh librin; 4. E drejta për të rilexua.rilexuar; 5. E drejta për të lexuar ç'të teket; 6. E drejta për të ngatërruart'u jetëndukur realejeta mee jetënlibrave nëpërjetë librareale (apo bovarizmi); 7. E drejta për të lexuar ku të të teket; 8. E drejta për tu zhyturçukitur nëpër libërlibra; 9. E drejta për të lexuar me zë; 10. E drejta për heshturtë mos folur (të mos ta kesh për detyrim të tregosh lart e poshtë se ç'ke lexuar).<ref>{{Cite news|url=https://liberale.al/duke-kerkuar-nje-vesh-per-leximin/|title=Duke kërkuar një vesh për leximin|last=Smajli|first=Brikena|date=28 prill 2020|work=Gazeta Liberale|access-date=22 nëntor 2020|language=shqip}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.standard.al/2014/10/21/lindja-e-alkimistit/|title=Lindja e Alkimistit|last=Pennac|first=Daniel|date=21 tetor 2014|work=Gazeta Standard|access-date=22 nëntor 2020|language=shqip}}</ref>
 
Në Itali, një vend tjetër ku gëzon popullaritet të jashtëzakonshëm, Daniel Pennacu është laureat i çmimit Grinzane Cavour në vitin 2002 dhe doktor honoris causa i Universitetit të Bolonjës (2013). Ka marrë çmimin letrar ''Metropolis bleu'' të qytetit të Montrealit në Kanada (2008),