[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Refuzoi ndryshimin e fundit të tekstit (nga 185.204.34.1) dhe riktheu rishikimin 2019819 nga Klein Muçi
No edit summary
Rreshti 1:
[[Skeda:Minerval insignia.png|parapamje|130x|[[Huti i Athinës|Huti i Minervës]] i ulur mbi një libër ishte një emblemë e përdorur nga Iluminati bavarez në shkallën e tyre "Minerval".]]
{{pa referenca|9 prill 2015}}
'''Illuminati''' (shumës i fjalës latine ''Illuminatus'', 'i ndriçuar') është një emër i dhënë për disa grupe, si reale ashtu edhe fiktive. Historikisht, emri zakonisht i referohet '''Iluminati bavarez''', një shoqëri sekrete e epokës së Iluminizmit e themeluar më 1 maj 1776 në Bavari, sot pjesë e Gjermanisë. Qëllimet e shoqërisë ishin të kundërshtonin bestytninë, errësimin, ndikimin fetar mbi jetën publike dhe abuzimet e pushtetit shtetëror. "Rendi i ditës", shkruajtën ata në statutet e tyre të përgjithshme, "është për t'i dhënë fund makinacioneve të furnizuesve të padrejtësisë, për t'i kontrolluar ato pa i dominuar ata". Iluminati - së bashku me [[Masonëria e Lirë|masonerinë]] dhe sekrete të tjera shoqërore — u nxorrën jashtë ligjit me dekret nga [[Charles Theodore, zgjedhës i Bavarisë|Charles Theodore]], zgjedhës i Bavarisë me inkurajimin e [[Kisha Katolike Romake|Kishës Katolike]], më 1784, 1785, 1787 dhe 1790. Në disa vitet në vijim, grupi u poshtërua nga kritikë konservatorë dhe fetarë të cilët pretenduan se ata vazhduan nën tokë dhe ishin përgjegjës për [[Revolucioni francez|revolucionin francez]].
[[Skeda:Minerval insignia.png|parapamje|130x|Simboli i shoqërisë]]
 
'''Illuminati,''' ose më saktë "'''Rendi i Illuminati"''' , ishte emri i një shoqërie sekrete Bavareze të shekullit të tetëmbëdhjetë<ref name="FirePDF">{{Cite web |url=http://www.entrewave.com/freebooks/docs/a_pdfs/newslet/preface/11pref.pdf |title=David Chilton. James H. Billington’s «Fire in the Minds of Men» |accessdate=24 tetor 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130515225801/http://www.entrewave.com/freebooks/docs/a_pdfs/newslet/preface/11pref.pdf |archivedate=15 maj 2013 |url-status=dead }}</ref> .
Shumë intelektualë me ndikim dhe politikanë përparimtarë e llogaritën veten si anëtarë, duke përfshirë [[Duka Ferdinandi i Braunshvajgut-Volfenbyttel|Ferdinandin e Braunshvajgut]] dhe diplomatin Franz Xaver von Zwackh, i cili ishte komandanti i dytë i Urdhrit.<ref name="introvigne2005">{{cite web|last=Introvigne |first=Massimo |title=Angels & Demons from the Book to the Movie FAQ – Do the Illuminati Really Exist? |url=http://www.cesnur.org/2005/mi_illuminati_en.htm |publisher=[[CESNUR|Center for Studies on New Religions]] |language=en |accessdate=27 janar 2011 |archiveurl=https://www.webcitation.org/5w48I6YlH?url=http://www.cesnur.org/2005/mi_illuminati_en.htm |archivedate=28 janar 2011 |year=2005 |authorlink=Massimo Introvigne |url-status=dead |df=dmy-all }}</ref> Ajo tërhoqi njerëz letrarë si [[Johan Volfgang Gëte]] dhe [[Johan Gotfrid Herder]].<ref>{{cite book|title=Die Mitglieder des Illuminatenordens, 1776–1787/93|last=Schüttler|first=Hermann|year=1991|publisher=Ars Una|language=de|location=Munich|isbn=978-3-89391-018-2|pages=48–49, 62–63, 71, 82}}</ref>
 
Në përdorimin pasues, "Iluminati" u është referuar organizatave të ndryshme të cilat kanë pretenduar ose janë pretenduar të jenë të lidhura me Illuminatin origjinal bavarez ose shoqëri të ngjashme sekrete, megjithëse këto lidhje kanë qenë të pabazuara. Këto organizata shpesh janë pretenduar të komplotojnë për të kontrolluar çështjet botërore, duke organizuar ngjarje dhe duke mbjellë agjentë në qeveri dhe korporata, në mënyrë që të fitojnë pushtet dhe ndikim politik dhe të vendosin një [[Rendi i ri botëror (komplot)|Rend të Ri Botëror]]. Në qendër të disa prej teorive më të njohura dhe të hollësishme të konspiracionit, Illuminati janë përshkruar si përgjojnë në hije dhe tërheqin fijet dhe levat e pushtetit në dhjetëra romane, filma, shfaqje televizive, komike, video lojëra dhe video muzikore.
 
== Historia ==
Sipas historiografisë zyrtare, ajo u krijua në Ingolstadt, Gjermani, më [[1 maj]] [[1776]] nga Johann [[Adam Weishaupt]] (1748 - 1830), si një alternativë ndaj Masonerisë , duke supozuar një strukturë të ngjashme.
 
Emri ''Illuminati'' është përdorur shpesh në teoritë e konspiracionit për grupe të dyshuara që do kontrollojnë botën.
 
Organizimi i sektit ishte i ngjashëm me atë masonik, pati strukturë piramidale dhe shkallë të ndryshme të inicimit të cilat përgjigjej në një ndërgjegjësim progresiv të sekretet e sektit dhe një fuqi më të lartë. Vetëm adeptët e klasave të larta kanë qenë në dijeni të qëllimit të fundit të Urdhrit të vërtetë Iluminatit.
 
Më 16 korrik 1782 , nën mbrojtjen dhe bashkëpunimin e princit Ferdinand, Duka i Brunswick "Aaronit," kokë "formale" e Frimasonerisë, mblodhi në Wilhelmsbad (Gjermani) një takim të përgjithshëm të anëtarëve masonik. Udhëheqësi i Illuminati nuk mori pjesë personalisht, por dërgoi krahun e djathtë, Knige, një mason i njohur.
 
Mendohet që masonët janë njerëz të një shtrese politike dhe sociale shumë të lartë nga të gjitha vendet<ref name="Stauffer">[http://www.conspiracyarchive.com/NWO/Stauffer_Illuminati.htm Vernor L. Stauffer «New England and the Bavarian Illuminati», Ch.III]</ref>..
Line 26 ⟶ 30:
<references/>
 
[[Kategoria:MistereOrganizata të themeluara më 1776]]
[[Kategoria:Teori konspirative]]
[[Kategoria:Shoqëritë sekrete]]