Marrëdhëniet mes Shqipërisë dhe Hungarisë: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
vNo edit summary
Etiketa: Reverted
v U kthyen ndryshimet e Taschlarabus (diskutimet) në versionin e fundit nga Klein Muçi.
Etiketat: Rollback Reverted
Rreshti 18:
 
== Historia ==
Historikisht, marrëdhëniet shqiptaro-hungareze ishin të forta në mesjetë për shkak të lidhjeve dinastike (qeverisja e përbashkët nga anëtarët e familjes Angevin në shekullin XIV pasuar nga martesa e shumë fisnikëve të tjerë shqiptarë me hungarezët), lidhjet fetare dhe interesat e përbashkëta, veçanërisht parandalimi i sundimit venecian të bregdetit Adriatik. Hungaria luajti një rol të rëndësishëm në zhvillimin dhe përhapjen e [[Kisha Katolike Romake në Shqipëri|katolicizmit në Shqipëri]] gjatë shekujve XIII-XV.
 
Të dyja vendet atëherë provuan sundimin osman, me hungarezët dhe shqiptarët aleatë kundër osmanëve në pika të shumta, duke përfshirë edhe aleancën midis [[Janosh Huniadi|Janosh Huniadit]] dhe [[Skënderbeu|Gjergj Kastrioti Skënderbeut]]. Në Luftën e Madhe Turke, udhëheqësit katolikë shqiptarë [[Pjetër Bogdani]] dhe [[Toma Raspasani]] tubuan katolikët shqiptarë dhe myslimanët në çështjen pro-austriake.<ref name="Raspasani">{{Cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Kosovo: a short history|url=https://books.google.com/?id=GGQ_AQAAIAAJ&q=Toma+Raspasani&dq=Toma+Raspasani|accessdate=21 June 2011|year=1998|publisher=Macmillan|isbn=978-0-333-66612-8|page=162|location=|pages=|language=en}}</ref> Pas Luftës së Madhe Turke, Hungaria u zhyt në fushën e [[Dinastia Habsburg|Hapsburgut]], ndërsa rajonet e banuara me shqiptarë mbetën pjesë e Perandorisë Osmane dhe përjetuan një periudhë të prishjes ekonomike dhe shoqërore, e cila pa që një numër i madh katolikësh nga Kosova iknin në veri për të mbërritur në [[Budapesti|Budapest]], etj.<ref>{{Cite book|last=Malcolm|first=Noel|title=Kosovo: a short history|url=https://books.google.com/?id=GGQ_AQAAIAAJ&q=Toma+Raspasani&dq=Toma+Raspasani|accessdate=21 June 2011|year=1998|publisher=Macmillan|isbn=978-0-333-66612-8|page=162|location=|pages=|language=en}}</ref><ref name="Pahumi">Pahumi, Nevila (2007). "The Consolidation of Albanian Nationalism". Page 18: "The pasha of Ipek forcibly removed Catholic inhabitants of northern Albania into the plains of southern Serbia after a failed Serb revolt in 1689 and the flight of many Serbs to the Habsburg Empire. The transferred villagers were forced to convert over to Islam."</ref> dhe [[Faktorët ndikues në islamizimin e shqiptarëve|islamizimi i përhapur]] për shkak të rritjeve jashtëzakonisht të mëdha të taksës së sondazhit nga autoritetet osmane si dhe rastet e konvertimit të detyruar.<ref>Marmullaku, ‘’Albania and the Albanians’’. London: C. Hurst & co., 1975. Page 16.</ref><ref>Jelavich, Barbara. ‘’History of the Balkans.’’ Cambridge: Cambridge University Press, 1983. Pages 80–81.</ref><ref name="Zhelyazkova">Zhelyazkova, Antonina. ‘’Albanian Identities’’. Page 22</ref> Katolikizmi shqiptar mbijetoi në veriperëndimin malor të Shqipërisë me ndihmë të konsiderueshme nga klerikët austro-hungarezë. Shkollat Katolike të financuara nga austro-hungarezët ishin shkollat e vetme ku shqiptarët ishin në gjendje të studionin në [[Gjuha Amtare|gjuhën e tyre amtare]] gjatë sundimit osman, dhe si rezultat shumë prej studentëve të tyre do të kontribuonin në shfaqjen e nacionalizmit shqiptar, siç bënë disa intelektualë hungarezë si [[Franc Nopça]].
Rreshti 42:
 
=== Pushtimi osman ===
Gjatë pushtimeve [[Perandoria Osmane|osmane]][[Ballkani]]tBallkanit, heroi kombëtar shqiptar [[Skënderbeu]] dhe heroi kombëtar hungarez [[Janosh Huniadi]] u rreshtuan së bashku kundër [[Ushtria osmane|Ushtrisë Osmane]].
 
=== Koha e vonë osmane ===
Si një shtet i unifikuar, Austro-Hungaria ndihmoi në sigurimin e arsimit për shqiptarët e Veriut, veçanërisht ata të [[KishaKatolicizmi Katolike RomakeShqipëri|besimit Katolik]], duke ndihmuar në ndërtimin e shkollave në afërsi të [[Shkodra|Shkodrës]]. Për dallim nga të gjitha shkollat e tjera të vendit në atë kohë, ai u lejonte studentëve të mësojnë në [[Gjuha shqipe|gjuhën shqipe]]. Zgjerimi i arsimit shqip ndihmoi në stimulimin e [[Rilindja Kombëtare|Rilindjes Kombëtare Shqiptare]].
 
Një fisnik hungarez [[Franc Nopça]] ishte me ndikim në fushën e shfaqjes së [[Albanologjia|albanologjisë]] që nxiti ngritjen e [[Nacionalizmi shqiptarë|nacionalizmit shqiptar]] dhe ai i dha përkrahjen e tij [[Rilindja Kombëtare|pavarësisë shqiptare]].
Rreshti 61:
* [[Marrëdhëniet e jashtme të Shqipërisë]]
* [[Marrëdhëniet e jashtme të Hungarisë]]
 
== Referime ==
{{Reflist|2}}
 
== Lidhje të jashtme ==
 
* [http://www.ambasadat.gov.al/hungary/ Ambasada e Shqipërisë në Budapest]
* [https://tirana.mfa.gov.hu/ Ambasada Hungareze në Tiranë]
 
== Referime ==
{{Reflist|2}}
 
{{Marrëdhëniet e jashtme të Shqipërisë}}