Tahir Dizdari: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
v rregullim i sintaksës
+ plotesim e referime, paperfunduar
Rreshti 1:
{{Leter Tabela Fillim}}
'''Tahir Dizdari '''([[Shkodër]], [[15 nëntor]] [[1900]] - [[Tiranë]], [[9 Maj|9 maj]] [[1972]]) qe orientalist, gjuhëtar dhe leksikograf shqiptar.
{{Letër portreti|Tahir Dizdari|boja="#E0E0E0"}}
{{Leter figura|Tahir Nasuf Dizdari (1900-1972).jpg}}
{{Leter emri|Tahir}}
{{Leter mbiemri|Dizdari}}
{{Leter ditëlindje|[[15 nëntor]] [[1900]]}}
{{Leter vendlindje|Shkodër, [[Perandoria Osmane]]}}
{{Leter ditëvdekje|[[9 maj]] [[1972]]}}
{{Leter vendvdekje|Tiranë, [[Republika Popullore e Shqipërisë]]}}
{{Leter kombësia|shqiptare}}
{{Leter shtetësie|osmane, shqiptare}}
{{Leter profesioni|nëpunësi administrate, orientalist}}
 
<!-- {{Leter shënim|*}} -->
== Jeta ==
{{Leter mirnjohje|[[Titulli "Naim Frashëri"|Urdhrin "Naim Frashëri"]] i klasit të parë}}
Leu në gjirin e një familjeje qytetare, i biri i [[Nasuf Dizdari]]t. Pas arsimit fillor vazhdoi Ruzhdijen, por studimet u ndërprenë, sepse shkolla u mbyll më 1912 për shkaqe lufte<ref>Dizdari, N.T., “Veprimtaria e Tahir Dizdarit”, dorëshkrim, 1990, 8 faqe.</ref>. Kaloi në bankat e [[Ish-kolegji saverian, Gjimnazi "At Pjetër Meshkalla"|kolegjit "Xaverianum"]] të jezuitëve duke përfunduar mësimet më 1918. I prirun për nga gjuhët e huaja, kishte njohuri në gjermanisht, frëngjisht, italisht dhe gjuhë lindore
{{Leter Tabela Fund}}'''Tahir Dizdari '''([[Shkodër]], [[15 nëntor]] [[1900]] - [[Tiranë]], [[9 Maj|9 maj]] [[1972]]) qe orientalist, folklorist dhe studjues shqiptar.<ref name="Elsie">{{citation|url=https://books.google.com/books?id=pgf6GWJxuZgC&pg=PA116&dq=tahir+dizdari&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjjg6GD0ZHKAhVCWCYKHUB7AgUQ6AEIHDAA#v=onepage&q=tahir%20dizdari&f=false|author=Robert Elsie|title=A Biographical Dictionary of Albanian History|page=116|year=2013|publisher=Bloomsbury Academic|isbn=9781780764313|language=en}}</ref>
 
== Biografia ==
Punon në administratë, iu kushtua krijimit dhe funksionimit të administratës së re shqiptare, më 1929 botohet “Ligja e katundarive dhe e komunave”, ku luajti një rol kryesor në përpilimin e saj, një vepër që, duke bërë fjalë mbi formimin, organizimin dhe funksionimin e organeve lokale, hedh bazat e strukturave administrative të qëndrueshme e moderne. Më vonë, më 1935 boton broshurën “Udhëhjekës për konferenca”. Më 1930 qe dalluar për organizimin e regjistrimit të popullatës. Për këtë mori një përgëzim të veçantë: “Duke iu transmetue mesazhin e N. M. Tij Mbreti, ju përgëzoj për gjithë aktivitetin e ndihmën që treguat në veprën e kryeme për regjistrimin e përgjithshëm të popullsisë”<ref>Një shkresë nga Ministria P. Brendshme, nr. 340, datë 11.6.1930, drejtuar T. Dizdarit, sekretar i Komisionit Regjistrues Popullsisë.</ref>.
Leu në gjirin e një familjeje qytetare, i biri i [[Nasuf Dizdari]]t. Familja e tij e gjurmonte prejardhjen e vet nga një ushtarak prej Izniku, sot në Turqi.<ref>{{citation|author=[[Hamdi Bushati]]|title=Shkodra dhe motet|trans-title=Shkoder and epochs|volume=II|page=292|location=[[Shkodër]]|year=1999|publisher=Idromeno|oclc=41096394|language=sq}}</ref> Pas arsimit fillor vazhdoi Ruzhdijen, por studimet u ndërprenë, sepse shkolla u mbyll më 1912 për shkaqe lufte<ref>Dizdari, N.T., “Veprimtaria e Tahir Dizdarit”, dorëshkrim, 1990, 8 faqe.</ref>. Kaloi në bankat e [[Ish-kolegjiShkolla saverian,e Gjimnazimesme "AtAtë Pjetër Meshkalla"|kolegjit "Xaverianum"]] të [[Shoqëria e Jezuit|jezuitëve]] duke përfunduar mësimet më 1918.<ref name="Elsie" /> I prirun për nga gjuhët e huaja, kishte njohuri në gjermanisht, frëngjisht, italisht dhe gjuhë lindore.
 
PunonPunoi në administratë, iu kushtua krijimit dhe funksionimit të administratës së re shqiptare, më 1929 botohet “Ligja e katundarive dhe e komunave”, ku luajti një rol kryesor në përpilimin e saj, një vepër që, duke bërë fjalë mbi formimin, organizimin dhe funksionimin e organeve lokale, hedh bazat e strukturave administrative të qëndrueshme e moderne. Më vonë, më 1935 boton broshurën “Udhëhjekës për konferenca”. Më 1930 qe dalluar për organizimin e regjistrimit të popullatës. Për këtë mori një përgëzim të veçantë: “Duke iu transmetue mesazhin e N. M. Tij Mbreti, ju përgëzoj për gjithë aktivitetin e ndihmën që treguat në veprën e kryeme për regjistrimin e përgjithshëm të popullsisë”.<ref name="KMSH">Një shkresë nga Ministria P{{citation|url=http://www. Brendshme, nrkmsh.al/al/2013/07/tahir-dizdari/|publisher=Komunitet 340,Mysliman datëi 11.6.1930,Shqipërisë|language=sq|title=Tahir drejtuarDizdari|accessdate=12 T.janar Dizdarit, sekretar i Komisionit Regjistrues Popullsisë.2021}}</ref>.
Po kështu në revistën “Ekonomia Kombëtare”<ref>Revista “Ekonomia Kombëtare”, nr. 12, shkurt 1938: 33.</ref> lexojmë se Ministria e Ekonomisë Kombëtare e përgëzoi T. Dizdarin nënprefekti i [[Fieri]]t për organizim garash hipizmi me rastin e 25-vjetorit të Pavarësisë. Në maj të vitit 1945 bëhet bashkëpunëtor i gazetës “Bashkimi” dhe në tetor bëhet anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve të Shqipërisë. Gjatë viteve 1946-1951 merret me skedimin e fjalorit dhe me folklor. Në vitet 1946-1949 shëtit nëpër gjithë Shqipërinë, merr pjesë dhe në aksionet e rinisë, duke mbledhur nga goja e popullit material folklorik dhe etimologjik. I dorëzon Institutit të Folklorit një material të pasur prej 800 faqesh të daktilografuara.
 
Po kështu në revistën “Ekonomia Kombëtare” lexojmë se Ministria e Ekonomisë Kombëtare e përgëzoi Dizdarin nënprefekti i [[Fieri]]t për organizim garash hipizmi me rastin e 25-vjetorit të Pavarësisë.<ref name="KMSH" />
 
Si monarkist dhe mbështetës i [[Mbreti Zogu I|Mbretit Zog]], Dizdari mori pjesë në qëndresën e armatosur kundër [[Pushtimi italian i Shqipërisë|pushtimit italian të Shqipërisë]] në prillin e 1939. Duke e ditur qëndrimin e tij pro-zogist dhe përfshirjen në pritjen me armë të italianëve në [[Gomsiqe]], u arrestua dhe u internua nga autoritetet fashiste. Me qeverisjen mike me gjermanët pas kapitullimit italian, iu rikthye studimeve mbi orientalizmin dhe shkrimeve në shtypin shqiptar.<ref name="Elsie" />
 
Po kështu në revistën “Ekonomia Kombëtare”<ref>Revista “Ekonomia Kombëtare”, nr. 12, shkurt 1938: 33.</ref> lexojmë se Ministria e Ekonomisë Kombëtare e përgëzoi T. Dizdarin nënprefekti i [[Fieri]]t për organizim garash hipizmi me rastin e 25-vjetorit të Pavarësisë. Në maj të vitit 1945 bëhet bashkëpunëtor i gazetës “Bashkimi” dhe në tetor bëhet anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve të Shqipërisë. Gjatë viteve 1946-1951 merret me skedimin e fjalorit dhe me folklor. Në vitet 1946-1949 shëtit nëpër gjithë Shqipërinë, merr pjesë dhe në aksionet e rinisë, duke mbledhur nga goja e popullit material folklorik dhe etimologjik. I dorëzon Institutit të Folklorit një material të pasur prej 800 faqesh të daktilografuara.
 
Në shkurt të vitit 1951 arrestohet dhe mbahet për disa muaj në hetuesi në lidhje me të ashtuquajturën “bombë” në Ambasadën Sovjetike, por lirohet për mungesë provash. Fitoi pafajësinë në pikëpamje juridike, por jo nga ana politike. Pasojat do të tronditnin krejt jetën e tij dhe të familjes. Do të nxirrej nga shtëpia private, gruaja do t’i transferohej në Kukës me punë si mami. Një familje e tillë me “njollë” në biografi s’lejohej të jetonte në Tiranë (edhe fëmijët më vonë do të shpërndaheshin me punë, kush në Veri e kush në Jug). Në këto kushte ai do të detyrohej të flinte në një dyqan librarie e bukinistike, që kishte hapur që më 1952.
Line 25 ⟶ 44:
Me propozimin e [[Akademia e Shkencave e Shqipërisë|Akademisë së Shkencave të Shqipërisë]], në shenjë mirënjohje e nderimi, në vitin 1995, Presidenti i Republikës z. [[Sali Berisha]] e dekoroi në pragun e Ditës së Flamurit me [[Urdhri "Naim Frashëri"|urdhrin “Naim Frashëri”]] të kl. I-rë me motivacionin: “Për kontributin e shquar në zhvillimin e shkencave albanologjike”<ref>Luli, Dizdari, Bushati, “Në kujtim të brezave”, 1997: 505-532; Gazeta “Drita Islame”, nr. 129, 1997: 3.</ref>.
 
== BurimeReferime==
<references />