Kisha Bizantine Italo-Arbëreshe: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
U kthye versioni 2174852 i bërë nga Dilleq (diskutimet)
Etiketat: Undo Reverted
Rreshti 1:
[[Skeda:Byzantine mosaic of Christ Pantocrator.jpg|parapamje|Mozaiku i Krishtit i Gjithëpushtetshëm në [[Kisha e Shën Kollit së Arbëreshëve|Kishën e Shën Kollit së Arbëreshët]] në [[Palermo|Palermë]], [[Siçili]].]]
'''Kisha Bizantine Arbëreshe''', thënë më thjeshtësisht '''Kisha Arbëreshe''' apo '''Kisha Italo-Shqipëtare'''<ref>[https://www.vaticannews.va/sq/kisha/news/2020-01/ne-kishen-e-arberesheve-ne-rome-papa-benedikti-xiv-dhe-kisha-it.html ''Në kishën e arbëreshëve në Romë: Papa Benedikti XIV dhe Kisha Italo-shqiptare'', në vaticannews]</ref>, dhe e njohur si '''Kisha Greko-Katolike Arbëreshe''' (në [[Gjuha italiane|italisht]]: ''Chiesa Italo-Albanese''<ref>[https://books.google.it/books?id=E-1gDwAAQBAJ&pg=PT256&lpg=PT256&dq=vescovi+ordinanti+per+gli+albanesi+di+calabria&source=bl&ots=bEpVTrZxHK&sig=ACfU3U3Jtr3h4LU8NHrmY7r3kC0xs9-32g&hl=it&sa=X&ved=2ahUKEwiKj_2IzfXnAhXIw6YKHQGpCKAQ6AEwAnoECAkQAQ#v=onepage&q=vescovi%20ordinanti%20per%20gli%20albanesi%20di%20calabria&f=false Alberto Elli, ''Breve storia delle Chiese cattoliche orientali'' (II Ed.).]</ref> dhe e njohur si '''Kisha Italo-Shqipëtare'''<ref>[https://www.vaticannews.va/sq/kisha/news/2020-01/ne-kishen-e-arberesheve-ne-rome-papa-benedikti-xiv-dhe-kisha-it.html ''Në kishën e arbëreshëve në Romë: Papa Benedikti XIV dhe Kisha Italo-shqiptare'', në vaticannews]</ref> (në [[Gjuha italiane|italisht]]: ''Chiesa Italo-Albanese''<ref>[http://atlasofchurch.altervista.org/chiesacattolica/chiesecattolicheorientali/italoalbanesi.htm Chiese Cattoliche Orientali, ''Chiesa Italo-Albanese'', në atlasofchurch.altervista.org]</ref>), është një nga 23 kishatKishat katolike lindore të cilat, së bashku me kishënKishën latine, përbëjnë [[Kisha Katolike Romake|kishënKishën katolike romakeKatolike]].
 
[[Kisha|Kishë]] e veçantë që është autonome (''sui juris'') në kungim me Ipeshkvit të [[Roma|Romës]], ruan strukturën, disiplinën, [[Liturgjia hyjnore në kishën ortodokse|liturgji]]n dhe traditen e tyre (bizantine) si e praktikuar nga [[Kisha Ortodokse Lindore]] dhe Kishat katolike bizantine të lindjës. Anëtarët e saj janë të drejtuar nga një grup komunitetesh shqiptarë ([[arbëreshët]]) historikisht të pranishëm nga shekulli i pesëmbëdhjetë në vendet e [[Italia|Italisë]] së jugut ([[Abruco]], [[Apulia]], [[Bazilikata]], [[Molize]], [[Kalabria]]) dhe e [[Sicilia|Siçilisë]], në mënyrë që të ndjekin - për traditën e lashtë - [[Perandoria Bizantine|ritin bizantin]]<ref>Duke përdorur ritin bizantin (quajtur grek) dhe gjuhën e lashtë greke (gjuha që ishte kryesore e të gjithë popujve në traditën e Kishave lindore) dhe gjuhën arbërishte (gjuha amtare e komunitetit).</ref>.
 
Edhe se është një Kishë e veçant, me historinë e vet, nuk ka një primat, por dy peshkopë dhe një arkimandrit. Aktualisht peshkopi i Ungrës është Imzot [[Donato Oliverio]]; Eparkia e Horës së Arbëreshëvet (është administratori apostolik Imzot [[Giorgio Demetrio Gallaro]]) dhe Monastiri i Grotaferratës (është administratori apostolik Imzot [[Marcello Semeraro]]) janë tani të zbrazëta dhe presin një peshkop dhe një arkimandrit të ri.
Rreshti 122:
* Shërbëtori i Perëndisë At [[Gjergji Guxeta]], për të cilën është duke u zhvilluar procesi i bekimit.
* Bekuar Papa [[Josif Papamihali]] (1912&nbsp;– 1948), dëshmor shqiptare, prift i Kishës Greko-Katolike Shqiptare, ka qënë arrestuar, dënuar me punë të detyruar dhe e vrarë gjatë diktaturës komuniste në Shqipëri. Shpallur zyrtarisht shenjtor në 2014 bashkë me të gjithë [[martirët e Shqipërisë|dëshmorët shqiptarë]], ai u formua tek komunitetet kishtare arbëreshe të Italisë<ref>[http://www.santiebeati.it/dettaglio/97024 Beato Giuseppe Papamihali Sacerdote e martire.]</ref><ref>[http://www.observatorikujteses.al/at-josif-papamihali-martiri-qe-mbrojti-papen-dhe-vatikanin/ At Josif Papamihali, martiri që mbrojti Papën dhe Vatikanin.]</ref>.
 
== Referime ==
{{reflist}}
 
== Shiko edhe këtu ==
Line 137 ⟶ 140:
* [http://www.eparchiapiana.org Eparkia e Horës së Arbëreshëvet]
* [http://www.abbaziagreca.it Manastiri i Grotaferratës]
 
== Referime ==
{{reflist}}
 
[[Kategoria:Arbëreshë]]