Hjalmar Hammarskjöld: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
v Rregullime markup-i. duke përdorur AWB |
No edit summary |
||
Rreshti 1:
{{Infobox officeholder
{{Biografia-Box▼
|
|office = [[Kryeministri i Suedisë]]
|term_start = 17 shkurt 1914
▲|Mbiemri = Hammarskjöld
|term_end = 30 mars 1917
|monarch = [[Gustaf V]]
|
|successor = [[Carl Swartz]]
|birthname = Knut Hjalmar Leonard Hammarskjöld
|birth_date = 4 shkurt 1862
|birth_place = [[Tuna, Vimmerby|Tuna]], [[Qarku Kalmar]], [[Bashkimi suedez-norvegjez|Mbretëritë e Bashkuar të Suedisë dhe Norvegjisë]]
|death_date = 12 tetor 1953 (91 vjet)
|}}▼
|death_place = [[Stokholm]], [[Suedi]]
|spouse = Agnes Almquist
|children = 4
'''Knut Hjalmar Leonard Hammarskjöld''' (4 shkurt 1862 - 12 tetor 1953) ishte një zyrtar, politikan dhe profesor i historisë dhe drejtësisë. Ai ishte [[Anëtar i Parlamentit (Suedi)|anëtar i Riksdag]] (1923–1938) në [[Första kammaren|Dhomën e Parë]] dhe [[Kryeministri i Suedisë|kryeministër i Suedisë]] (1914–1917). Ai u zgjodh në [[Akademia Suedeze|Akademinë Suedeze]] më 23 maj 1918 në karrigen numër 17 dhe ishte kryenegociatori për Suedinë gjatë [[Shpërbërja e bashkimit midis Norvegjisë dhe Suedisë|krizës së unionit]] të vitit 1905.
Hjalmar Hammarskjöld lindi në [[Tuna, Vimmerby|Tuna]], [[Qarku Kalmar]] si djali më i madh i Knut Vilhelm Hammarskjöld, toger dhe pronar i tokës dhe Maria Lovisa Cecilia Vilhelmina Cöster. Ai ishte një ekspert juridik i gjithanshëm dhe i shquar si studiues dhe ligjvënës. Në vitin 1891 ai u bë profesor në [[Universiteti në Uppsala|Universitetin e Uppsalës]] dhe pati një ndikim të madh në ligjin civil suedez dhe nordik. Ai hodhi bazat për reputacionin e tij si një ekspert i madh në të drejtën ndërkombëtare në të njëjtën kohë përmes punës së zellshme në takimet ndërkombëtare dhe u bë anëtar i [[Gjykata e Përhershme e Arbitrazhit|Gjykatës së Përhershme të Arbitrazhit]] në vitin 1904 në [[Haga|Hagë]].
Ai ishte Ministër i Drejtësisë në qeverinë e [[Fredrik von Otter]] ai bëri një përpjekje ambicioze, por të pasuksesshme për të zgjidhur problemet në lidhje me të drejtën e votës dhe, me dorëheqjen e tij, u emërua president i Gjykatës së Apelit të Göta. Në lidhje me [[Shpërbërja e bashkimit midis Norvegjisë dhe Suedisë|shpërbërjen e bashkimit midis Suedisë dhe Norvegjisë]], ai ishte ministër i çështjeve kishtare në qeverinë e koalicionit të [[Christian Lundeberg]] dhe negociator në [[Karlstad]]. Në vitin 1905 ai u emërua ambasador suedez në [[Kopenhaga|Kopenhagë]]. Ai u kthye në vitin 1907 në [[Uppsala]] si guvernator i [[Qarku Uppsala|qarkut të Uppsala]], por shpesh merrte pushim për detyra të ndryshme.
Pas [[Marshimi i mbështetjes së armatimit fshatar|marshit të mbështetjes së armatimit fshatar]] (suedisht: ''bondetåget'') dhe dorëheqjes së qeverisë liberale, ai u bë kreu i një qeverie jo parlamentare në vitin 1914, i ngarkuar me zgjidhjen e çështjeve të mbrojtjes. "Qeveria e oborrit" të tij (suedisht: ''borggårdsregering'') ishte politikisht e pavarur, por besnike ndaj mbretit dhe më tepër konservatore. Ajo u krijua me një iniciativë nga [[Arvid Lindman]], udhëheqësi i partisë së djathtë në dhomën e dytë, i cili nuk donte që mbreti të caktojë një kabinet nën udhëheqësin e partisë së krahut të djathtë në dhomën e parë, [[Ernst Trygger]].
Pas shpërthimit të [[Lufta e Parë Botërore|Luftës së Parë Botërore]] po atë vit, u vendos një armëpushim midis palëve dhe problemi i mbrojtjes u zgjidh për të kënaqur ushtrinë. Hammarskjöld ishte parimor dhe jofleksibil në interpretimet e tij të së drejtës civile gjatë periudhës së luftës. Ishte gjatë kësaj kohe që termi "Mburoja e urisë" (suedisht: ''Hungerskjöld'') u krijua, sepse ngurtësia e tij pengonte përpjekjet për të marrë eksportet e nevojshme të ushqimit në Suedi. Ai u pa si shumë miqësor ndaj [[Gjermania|Gjermanisë]] kur hodhi poshtë propozimin për një marrëveshje të përbashkët tregtare me [[Britania e madhe (ishull)|Britaninë e Madhe]] që [[Marcus Wallenberg (1864–1943)|Marcus Wallenberg]], vëllai i ministrit të jashtëm [[Knut Wallenberg]], kishte sjellë në shtëpi nga [[Londra]] në vitin 1917. Ndarja midis kryeministrit dhe ministrit të jashtëm u bënë të dukshme dhe udhëheqësit e krahut të djathtë në parlament anuluan mbështetjen e tyre për kryeministrin, i cili u detyrua të paraqiste dorëheqjen e tij.
[[Skeda:Hjalmar Hammarskjold, 1917.jpg|parapamje|250px|Kryeministri Hammarskjöld gjatë rrugës nga ndërtesa e qeverisë për në parlament në Stokholm në vitin 1917.]]
Hammarskjöld kishte një natyrë dominuese dhe perceptohej nga kundërshtarët e tij si autoritar dhe me vullnet të fortë, por pretendimet se ai favorizonte Gjermaninë i mungonte mbështetja e dokumentuar. Ai kishte shumë detyra prestigjioze, për shembull kryetari i [[Fondacioni Nobel|Fondacionit Nobel]] (1929–1947) dhe anëtar i parlamentit (konservator i pavarur). Ai u votua në [[Akademia Suedez|Akademinë Suedeze]] në vitin 1918 në të njëjtën karrige si kryeministri [[Louis De Geer (1818)|Louis De Geer]] kishte zënë, numri 17. Djali i Hammarskjöld, [[Dag Hammarskjöld|Dag]], trashëgoi karrigen, si dhe pozicionin, pas vdekjes së tij. Hetimet e Hammarskjöld ishin një faktor kryesor kontribues në vendimin për krijimin e [[Gjykata e Lartë Administrative e Suedisë|Gjykatës së Lartë Administrative të Suedisë]].
Hjalmar Hammarskjöld vdiq në 12 Tetor 1953 në Stokholm, pak më shumë se 6 muaj pasi djali i tij i vogël u bë [[Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara|Sekretari i 2-të i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara]].
{{Kryeministra suedez}}
[[Kategoria:Politikanë suedezë]]▼
[[Kategoria:Lindje 1862]]
[[Kategoria:Vdekje 1953]]
▲[[Kategoria:Politikanë suedezë]]
[[Kategoria:Kryeministra të Suedisë]]
[[Kategoria:Studentët e Universitetit të Uppsalës]]
| |||