Energjia: Dallime mes rishikimesh

40 bytes added ,  3 vjet më parë
v
ska përmbledhje të redaktimeve
[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
reverting vandalism
Etiketa: Undo
vNo edit summary
Rreshti 1:
'''Energjia'''. është aftësia e trupit për të kryer punë. Burime të energjisë janë ushqimet, dielli, uji dhe lëndët djegëse si [[qymyri]], [[druri]], [[nafta]], etj. Fjala ''energji'' vjen nga [[Greqishtja]] energos, që do të thotë [[Puna|punë]]. Në [[Fizika|fizikë]], është aftësia e ndërveprimit të një [[sistemi]] me një tjetër. Energjia ka të bëjë edhe me [[Fuqia (fizikë)|fuqinë]], e kërkuar për të lëvizur apo zhvendosur një [[Pesha|peshë]], në një largësi të caktuar. Sa më e rëndë të jetë pesha ose sa më e gjatë largësia, aq më shumë energji nevojitet. Energjia eshteështë aftesiaftësi e trupit perpër te kryer punepunë. Ajo nuk është trup apo substancesubstancë, [[energjia]] është madhesimadhësi fizike.
 
Ka shumë lloje të energjisë: [[Energjia kimike|energji kimike]] nga fosilet djegëse, [[Energjia elektrike|energji elektrike]] nga shfrytëzimi i fuqisë se ujit, [[Energjia diellore|energji diellore]], [[energjia e erës]], [[Energjia termale|energji termale]], dhe [[Energjia bërthamore|energji bërthamore]] nga ndarja e [[atomi]]t. Njësia e energjisë është [[Xhaul|xhauli]] me shenjë "'''J'''", për nder të [[James Joule|Xhejms Xhaulit]].Meqene Meqenë se xhauli ose [J] eshteështë njesinjësi shumeshumë e vogelvogël, ne jetenjetën e perditeshmeperditëshme perdorimpërdorim kiloxhaulin qe shenohetshënohet [kJ].
 
[[Puna]] dhe [[ngrohtësia]] kanë të njëjtën njësi energjie, por janë koncepte fizike krejtësisht të ndryshme. Edhe njesianjësia e punespunës [A] eshteështë xhauli [J].
 
Energjia ndodhet në çdo sistem mekanik të veçuar.
Rreshti 25:
Energjia nuk mund të krijohet t apo shkatërrohet. Kjo do të thotë se sasia e energjisë në Gjithësi është gjithnjë e njëjtë. Sa herë që ndodh ndonjë gjë, energjia thjesht shndërrohet në një formë tjetër. Kjo gjë ndodh, për shembull, kur bimët përdorin energji nga drita e diellit për të krijuar ushqim, që pastaj e hanë kafshët.
 
Shndërrime të energjisë ka kudo në jetën tonë. Marrim një makinë me rrota dhe e lidhim me një trup me një rrotull te palëvizshme. Trupi i varur ka një lloj lartësie nga toka. Kjo i jep atij energji potenciale ose të lartësisë. Kur ne do ta lëshojmë trupin energjia e tij e lartësisë do te shndërrohet ne energjinë e lëvizjes se karrocës me rrota. Ka shumeshumë forma energjie. Disa prej llojeve te energjisë janë energjia mekanike, e lartësisë, e lëvizjes, energjia kimike, e ushqimit qe përcillet ne muskuj, energjia bërthamore qe përdoret për energjinë elektrike, energjia termike kur molekulat dhe atomet ne lëvizje çlirojnë nxehtësi. Dielli është një burim energjie termike dhe dritore.
 
== Ligji i ruajtjes së energjisë ==
Ligji i ruajtjes se energjisë thotë qe : Energjia as nuk mund të krijohet as nuk shkatërrohet, por mund të transformohet nga një formë në një tjetër.
Shpejtësia e ndryshimit të energjisë (e brendshme dhe mekanike) të nje vëllimi material është e barabartë me fuqinë e forcave të jashtme masore dhe sipërfaqësore si dhe me shpejtësinë e prurjes ose të largimit të nxehtësisë së atij vëllimi.
 
== Thënie mbi energjinë ==
Rreshti 35:
* "Energjia është e njëjtë me dëshirën dhe qëllimin." [[Sheril Adams]]
* "Energjia është një kënaqësi e amshueshme, dhe kush dëshiron, por nuk vepron, përhap murtajën." [[Uilliam Blejk]]
* "Synimet ju ndihmojnë qe te boheni siftera or tei. " [[Les Braun]].....
 
== Shiko edhe ==