[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 2:
[[Skeda:JackLondon02.jpeg|parapamje|Xhek Londën]]
[[Skeda:Jack London signature.jpg|thumb|150px]]
'''Jack London''', [[sq.]]: '''Xhek London''' (pseudonim i ''John Griffith Chaney London'', [[1876]]-[[1916]]) ishte [[shkrimtar]] i shquar [[amerikanët|amerikan]] i fillimit të [[shekulli XX|shek. XX]].
 
U lind në [[San Francisco]], [[Kaliforni]], më [[12 janar]] [[1846]], ai, sipas disa biografëve ishte biri i paligjshëm i një [[astrolog]]uastrologu ambulant [[irlandezët|irlandez]] i cili nuk e njohu asgjëherëasnjëherë. E ëma, '''''[[Flora Wellman]]''''', e bija e një [[shpikës]]ishpikësi nga ''[[Ohio]]'', kur ai ishte akoma 8 muajsh u martua me një fshatar të ve. ''Jack'' (Xheku), u rrit prej nënës së tij dhe njerkut, ''John London'' (Xhon London) nga i cili mori dhe mbiemrin që përdori përgjithmonë.
 
Mbaroi shkollën fillore më [[1889]] dhe në pak vite ndërroi dhe kreu shumë lloj punësh shpesh dhe jolegale në molet e ''[[Oaklandi]]tOaklandit'' dhe rrugët e [[San Francisko]]sFranciskos. Shumë shpejt u gjend i përzier me shoqëri kondrabandistësh dhe hajdutësh. Punoi si llustraxhi, si gazetashitës trotuaresh, si gjuetar [[foka]]shfokash dhe si marinar në anije [[balena]]shbalenash.
 
U kthye pastaj në ''[[Oakland]]'' për të vazhduar studimet në ''Oakland High School'', ku dhe mori pjesë në redaksinë e gazetës shkollore ''"The Aegis"''. Më [1896] arriti të hyjë në [[Universiteti i Kalifornisë|Universitetin e Kalifornisë]] të cilin e braktisi pastaj një vit më vonë për arësyearsye financiare.
 
[[korrik]] të po atij viti u nis për ''[[Klondike]]'', me [[Ekspeditat e floririt|ekspeditat legjendare të floririt]].Në këtë rajon të [[Alaska|Alaskës]], '''''Jack London''''' shkruajti pastaj tregimet e tij të para të suksesshme.
 
'''''London''''' arriti të shkruajë, në një periudhë 15 vjeçare, 49 vëllime librash të çdo lloji, duke u bërë kështu shkrimtari më i famshëm dhe gjithashtu edhe më i paguari i atij pesëmbëdhjetëvjeçaripesëmbëdhjetë vjeçari (''[[1904]]''-''[[1916]]''). Por veprat që e bënë të pavdekshme famën dhe stilin e tij janë romanet me aventura: '''''"[[Kushtrimi i të parëve]]"''''',(''[[1903]]''), '''''"[[Ujku i Detit]]"''''', (''[[1904]]''), '''''"[[Dhëmbi i Bardhë]]"''''', (''[[1906]]''); romani autobiografik: '''''"[[Martin Eden]]"''''' dhe ai fantastiko-politik: '''''"[[Thembra e Hekurt]]"'''''.
 
Vdiq, (mendohet të jetë vetëvrarë i shkatërruar nga [[alkooli]]), në moshën 40-vjeçare në ''[[Glen Ellen]]'', ''[[Sonoma County]]'', [[Kaliforni]][[22 nëntor]] [[1916]].
 
[[Proza]] e tij mbetet një nga më të fuqishmet në [[antologjia|antologjinë]] amerikane dhe jo vetëm. Ishte dhe mbetet [[shkrimtar]]ishkrimtari [[anglo-saksonët|anglo-sakson]] më i përkryer në gjithë botën, sidomos në [[Evropa|Evropë]]. '''''London''''' ishte një [[shkrimtar]] me ide [[socializmi|socialist]]esocialiste, por shumë [[romantizmi|romantik]]romantike, naive, konfuze dhe kontradiktore. Megjithatë vepra e tij gjeti përhapje shumë shpejt në [[Bashkimi Sovjetik|Bashkimin Sovjetik]], në vëndet e [[kampi socialist|kampit socialist]] si dhe në [[Shqipëri]]. Nga ana tjetër, bindjet e tij për nevojshmërinë e egzistencësekzistencës së "racës superiore", u gjetën të vlefshme dhe patën sukses edhe në letërsinë për fëmijë dhe të rinj në [[Gjermania|Gjermaninë]] e [[Hitleri]]tHitlerit apo edhe në [[Italia|Italinë]] [[fashizmi|fashiste]][[vitet 1920|vitet '20]] dhe [[vitet 1930|'30]]. Në të gjitha këto vende, regjimet në fuqi ditën ta interpretonin "ngatërresën" e ideve ''londoniane'' dhe t'a shfrytëzonin në interes të politikës së tyre.
Në të gjitha këto vënde, regjimet në fuqi ditën t'a interpretonin "ngatërresën" e ideve ''londoniane'' dhe t'a shfrytëzonin në interes të politikës së tyre.
 
== Veprat letrare ==
Line 23 ⟶ 22:
=== Novelat ===
[[Skeda:turtlesoftasmancover.jpg|parapamje|Kopertina e librit ''[[Turtles of Tasman]]'' nga Jack London]]
*''[[A Daughter of the Snows]]'' (1902)
*''[[Children of the Frost]]'' (1902)
*''[[The Call of the Wild]]'' (1903)
*''[[The Kempton-Wace Letters]]'' (1903) botim anonim, bashkautorë Jack London dhe [[Anna Strunsky]].
*''[[The Sea-Wolf]]'' (1904)
*''[[The Game (London novel)|The Game]]'' (1905)
*''[[White Fang]]'' (1906)
*''[[Before Adam]]'' (1907)
*''[[The Iron Heel]]'' (1908)
*''[[Martin Iden]]'' (1909) perkth ne shqip me 19..
*''[[Burning Daylight]]'' (1910)
*''[[Adventure (novel)|Adventure]]'' (1911)
*''[[The Scarlet Plague]]'' (1912)
*''[[A Son of the Sun]]'' (1912)
*''[[The Abysmal Brute]]'' (1913)
*''[[The Valley of the Moon (novel)|The Valley of the Moon]]'' (1913)
*''[[The Mutiny of the Elsinore]]'' (1914)
*''[[The Star Rover]]'' (1915, botuar në Angli me titullin ''The Jacket'')
*''[[The Little Lady of the Big House]]'' (1916)
*''[[Jerry of the Islands]]'' (1917)
*''[[Michael, Brother of Jerry]]'' (1917)
*''[[Hearts of Three]]'' (1920, u novelua nga Jack London të skenarit të filmit nga [[Charles Goddard]])
*''[[The Assassination Bureau, Ltd]]'' (1963, gjysmë mbaruar nga by Jack London; mbaruar nga [[Robert Fish]])
 
=== Tregime të shkurta ===
*''A Curious Fragment'' (1908)
*''[[A Piece of Steak]]'' (1909)
*''A Relic of the Pliocene'' (1901)
*''[[A Thousand Deaths]]'' (1899)
*''An Odyssey of the North'' (1900)
*''All Gold Canyon''
*''[[Bâtard|Diable — A Dog]]'' (1902), u riemërua ''[[Bâtard]]'' in 1904
*''By The Turtles of Tasman''
*''Even unto Death'' (1900)
Line 63 ⟶ 62:
*''Keesh, the Son of Keesh'' (1902)
*''Love of Life'' (1905)
*''[[Moon-Face]]'' (1902)
*''Negore the Coward'' (1904)
*''Samuel
Line 76 ⟶ 75:
*''The King of Mazy May'' (1899)
*''The Law of Life (1901)
*''[[The Leopard Man's Story]]'' (1903)
*''The Madness of John Harned''
*''The Man With the Gash'' (1900)
Line 91 ⟶ 90:
*''The Unparalleled Invasion'' (1910)
*''The White Silence'' (1899)
*''[[To Build a Fire]]'' (1902, revised 1908)
*''Told in the Drooling Ward''
*''To the Man on Trail''