Poezia: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
v Undid edits by 31.22.53.155 (talk) to last version by Superpes15: reverting vandalism Etiketat: Undo SWViewer [1.4] |
vNo edit summary |
||
Rreshti 1:
'''Poezia-'''është gjini letrare, ku porosia e poetit zakonisht shprehet me vargje. Poezia ndërthur figura stilistike (letrare) siç janë [[rima]], [[metafora]], [[krahasimi]], [[hiperbola]], [[litota]] etj. Konsiderohet se poezia është lloji më i vjetër i krijimtarisë letrare. Shembuj të hershëm të krijimtarisë poetike janë "[[Epi i Gilgameshit]]" ([[1700 p.e.s.]]), pjesë të [[Bibla|Biblës]] dhe veprat e [[Homeri|Homerit]]. Poezia është forma tradicionale e [[arti]]t të shkruar në të cilin gjuha njërëzore përdoret për ato cilësi [[estetika|estetike]] në të, ose në vend të përmbajtjes së saj. Poezia ndahet në poezi lirike, epike dhe epiko-lirike. Varësisht nga preferencat e poetit poezia në disa raste e përdor rimën, por autorët modern nuk kujdesen shumë për rimën. Me poezi autori shpreh ndjenjat por edhe vështrimin e tij për ndonjë dukuri apo ngjarje me një gjuhë të fuqishme artistike.
Në fillimet e letërsisë, në kohërat e lashta, çdo shprehje kosiderohej si poezi. Vetëm më vonë, [[Aristoteli]] në veprën et tij [[Poetika e dramaturgjisë dhe mendimi estetik|Poetika]], ndau poezinë në tri gjini: në [[Poezia lirike|poezi lirike]], [[poezi dramatike|poezia dramatike]] dhe [[Epopeja e të 36-tëve|epopeja]]. Kjo ndarje qëndron akoma dhe sot.
Në fillim poezia u paraqit si nevojë ritmike për të memorizuar dhe përcjellur gojarisht tek të tjerët mitet fetare në shum civilizime të lashta duke krijuar kështu epopenë.
Poezia shkon gjithëmonë duke u përsosur kështuqë paraqiten forma liturgjike më të shkurta si [[
== '''Poezia shqipe '''==▼
[[Skeda:Ndre Mjeda.jpg|parapamje|'''Ndre Mjeda''']]▼
Një ndër krijimtaritë më të lëvruara të letërsisë shqiptare, është edhe '''POEZIA'''. ▼
Gjini e letërsisë ku bota e brendshme, ndjenjat më sublime, frymëzimi hyjnor... shprehen përmes shkronjave të cilat krijojnë vargje... vargjet, pastaj, shpalosin mendime, mendimet krijojnë energji, energjia ndez dritat e dijës, rrezet e artë të së cilës i japin ngrohtësi zemrës, mendjes dhe shpirtit, e me këtë, edhe kuptim dhuratës më të shtrenjtë, vetë jetës. Që nga Lekë Matrënga e Pjetër Budi, kjo energji nuk u ndalë asnjëherë së hedhuri farën e dijës, duke e kultivuar atë me dashurinë më të çiltër në shpirtin e pastër e fisnik të popullit shqiptarë. Duke i mposhtur të gjitha sfidat e kohës, kjo frymë e shpirtit të popullit, xixat e saja të arta, si një pishtar i shpresës, u bartën gojë më gojë, mendje më mendje, zemër më zemër... brez pas brezi... nga kokat më të ndritura të kombit si: Naimi, Çajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... për të vazhduar tek Fishta, Konica, Noli, Migjeni... e deri në kohën tonë, duke u kthyer ai pishtarë në flakadan të përhershëm që tashmë nuk ka forcë në botë që mund ta shuaj fuqinë e zjarrit të tij... Disa nga poetët më të njohur të kohës sonë, e me këtë, do e plotësoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshëm të letërsisë shqiptare.▼
== Lloje ==
* [[Poezia lirike]] përfshin përjetimet emocionale dhe ndahet në disa lloje të shprehjes së mbresave dhe të stilit letrar si [[elegjia]], [[epitafi]], [[poezia erotike]], [[balada|ballada]] etj.
* Poezia epike (greqisht: epos - këngë) dallon rrënjësisht nga ajo lirike dhe përfshin këngët ku mungon subjekti i autorit. Vend kryesor në poezinë epike zënë [[epopeja]], [[këngët mitologjike]] etj.
{{lit-cung}}▼
[[Kategoria:Poezi| ]]▼
Pra poezia Perbehet nga vargjet.
Vargjet perbejne strofat te cilat mund te jene:
Line 26 ⟶ 18:
*Vargu i pare me vargun e katert dhe vargu i dyte me vargun e trete.
*Vargu i pare me vargun e trete dhe vargu i dyte me vargun e tret.
▲Gjini e letërsisë ku bota e brendshme, ndjenjat më sublime, frymëzimi hyjnor... shprehen përmes shkronjave të cilat krijojnë vargje... vargjet, pastaj, shpalosin mendime, mendimet krijojnë energji, energjia ndez dritat e dijës, rrezet e artë të së cilës i japin ngrohtësi zemrës, mendjes dhe shpirtit, e me këtë, edhe kuptim dhuratës më të shtrenjtë, vetë jetës. Që nga Lekë Matrënga e Pjetër Budi, kjo energji nuk u ndalë asnjëherë së hedhuri farën e dijës, duke e kultivuar atë me dashurinë më të çiltër në shpirtin e pastër e fisnik të popullit shqiptarë. Duke i mposhtur të gjitha sfidat e kohës, kjo frymë e shpirtit të popullit, xixat e saja të arta, si një pishtar i shpresës, u bartën gojë më gojë, mendje më mendje, zemër më zemër... brez pas brezi... nga kokat më të ndritura të kombit si: Naimi, Çajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... për të vazhduar tek Fishta, Konica, Noli, Migjeni... e deri në kohën tonë, duke u kthyer ai pishtarë në flakadan të përhershëm që tashmë nuk ka forcë në botë që mund ta shuaj fuqinë e zjarrit të tij... Disa nga poetët më të njohur të kohës sonë, e me këtë, do e plotësoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshëm të letërsisë shqiptare.
▲{{lit-cung}}
▲[[Kategoria:Poezi| ]]
| |||