Gjergj Arianiti: Dallime mes rishikimesh

Emri i tij është më shumë i njohur përmes formës shqiptare ''Gjergj Arianiti'', dhe ''Aryaniti'' në anglisht,<ref name="Fine-1994-535">Fine 1994, p. 535{{quote|In 1432 Andrew Thopia revolted against his Ottoman overlords ... inspired other Albanian chiefs, in particular George Aryaniti ... The revolt spread ... from region of Valona up to Skadar... At this time, though summoned home by his relatives ... Skanderbeg did nothing, he remained ... loyal to sultan}}</ref><ref name="Noli10">Noli 1947, p. 10</ref> por [[Arshi Pipa|Pipa]] i referohet edhe ''Arianit Komneni'',<ref name="Pipa1978" /> ndërsa studjues të tjerë e referojnë ''Topia Golemi.''<ref name=":4">{{Cite book|title=The Crusade in the Fifteenth Century: Converging and competing cultures|last=Housley|first=Norman|publisher=Routledge|year=2016|isbn=9781317036883|location=|pages=41|language=en}}</ref> Emri i tij i plotë në veprën e [[Fan Noli|Nolit]] është ''Gjergj Arianiti Topia Komneni''.<ref name="Noli10" /> Ai e thërriste veten ''Komninoviç'' në një letër dërguar mbretit të Napolit.<ref>Schmitt Oliver Jens, Skandermbeg et les sultans, ''Turcica'', 43 (2011) p. 71.</ref> Emri i tij në formën sllavike shfaqet si ''Golem Arianit Komnenoviç'' (Golemi Arenit Cominovich),<ref name="GjuhësisëHistorisë1964-143">{{cite book|title=Studia Albanica|url=https://books.google.com/books?id=DvoVAQAAMAAJ|accessdate=26 May 2011|year=1964|publisher=Universiteti i Tiranës|language=de|quote=April 1452 aus Neapel an Skanderbeg gerichtetes Schreiben, das abschriftMch fùnf weiteren Adligen Albaniens, darunter 'Magnifico viro Golemi Arenit Cominovich [...] Auffallend ist hier die slavische Namensform Golem Arianit Komnenovic|last=|first=|isbn=|location=|pages=143}}</ref> dhe në një dokument të 1452 i drejtohet vetes "Golem Arianit Komnenoviç i Arbërisë".<ref>Constantin Marinescu 1994, La politique orientale d'Alfonse V d'Aragón, roi de Naples (1416-1458). Institut d'Estudis Catalans, [https://books.google.com/books?id=9IPtrh4LbXQC&pg=PA176 p. 176]</ref> Fjala ''golem'' në gjuhën sllave domethënë "i madh",<ref name="Stankiewicz1993">{{cite book|author=Edward Stankiewicz|title=The Accentual Patterns of the Slavic Languages|url=https://books.google.com/books?id=KpyaAAAAIAAJ&pg=PA129|date=1 January 1993|publisher=Stanford University Press|isbn=978-0-8047-2029-8|pages=129–|language=en}}</ref> sipas Vlorës është në kuptimin "më të vjetrit" si dega kryesore e derës fisnike Arianiti-Topia.<ref>{{Harvnb|Vlora|2010|page=93.}}</ref> Forma ''Haryanites'' për mbiemrin e tij është përdorur ndër dokumente të periudhës së Karlit VII.<ref name="GjuhësisëHistorisë1964-143" /> Ndërsa nga këngët e folklorit, emri i tij përcillet ''Gjorq Golemi'',<ref>{{Cite journal|last=Alcani|first=Avni|date=21 tetor 2018|title=Historia e panjohur e “Kangës së Gjorq Golemit, Princit të Sopotit”|url=http://www.gsh.al/2018/10/21/historia-e-panjohur-e-kanges-se-gjorq-golemit-princit-te-sopotit/|journal=Gazeta shqiptare|volume=|pages=|language=sq}}</ref> identifikuar nga [[Dhimitër Shuteriqi]] me Gjergj Arianitin.<ref>{{Cite journal|last=Shuteriqi|first=Dhimitër|date=10 qershor 2007|title=Kënga e Gjorq Golemit midis legjendës dhe historisë|url=https://www.forumishqiptar.com/threads/82213-Gjorg-Golemi-midis-legjendës-dhe-historisë|journal=Gazeta shqiptare ("Milosao", suplement).|volume=3892|pages=6-7|language=sq}}</ref>

Më 1433 theu ushtrinë osmane në Kurvelesh<ref name=":0">{{Cite journal|last=Bartl|first=Peter|author-link=Peter Bartl|date=|title=Arianiti, Gjergj|url=https://www.biolex.ios-regensburg.de/BioLexViewview.php?ID=475|journal=Biographisches Lexikon zur Geschichte Südosteuropas|volume=1|pages=94|via=|language=de}}</ref> ose afërsi të Tepelenës duke i shpartalluar me fiset malore të Kurveleshit, Lunxhërisë dhe Skraparit. Fitore pas së cilës Papa Eugjen IV, [[Alfonsi V]] i [[Mbretëria e Aragonës|Aragonës]] dhe Perandori Sigizmund i dërguan urime dhe premtuan nën mbrojtjen e tyre.<ref name=":0" /><ref name=":022">{{Cite book|title=[[Ndihmesë për historinë e sundimit turk në Shqipëri : skicë historike|Ndihmesë për historinë e sundimit turk në Shqipëri v. I]]|last=Vlora|first=Eqrem bej|authorlink=Eqrem bej Vlora|last2=Von Godin|first2=Amelie|publisher=55|year=2010|origyear=1955-56|isbn=978-99943-56-83-6|location=Tiranë|pages=94-95|language=sq}}</ref> Vitin që pasoi, një tjetër ushtri osmane e drejtuar nga Isak beu, vali i Shkupit, u fut në luginën e Shkumbinit ku u dërrmua nga Arianiti dhe aleatët e tij. Në një tjetër rrethanë, gjithnjë në luginën e Shkumbinit, trupat e Arianitit të rrethuar nga osmanët, u mundën. Më 1438 ngriti sërish krye, Turhan beu fillimisht e shoi kryengritjen dhe rrethoi [[Berati|Beratin]], por më pas u shpartallua nga Arianiti dhe humbi gjithë ushtrinë.<ref name=":022" /> Pas kryengritjeve në një periudhë gjashtëvjeçare, Arianitit iu njoh nga [[Sulltani|Sulltan]] [[Murati II|Muradi II]] sundimi i tokave nga Shkumbini në Vjosë<ref name=":0" /> dhe nga Adriatiku në liqenin e Ohrit, si dhe shumë njerëz të shpurës së tij u detyrua të jepte të birin ''peng razie''.<ref name=":022" />

Më pas u martua për së dyti me Pietrinen, të bijën e Oliviero Frankones, baronit të Taurizanos.<ref name=":0" /> Sipas [[Gjon Muzaka|Muzakës]] nga të dyja martesat pati dhjetë fëmijë, prej të cilëve tre djem.<ref name="albanianhistory.net">''Brief Chronicle on the Descendants of our Musachi Dynasty'' by [[John Musachi]] (1515) {{cite web|url=http://www.albanianhistory.net/texts16-18/AH1515.html|title=Archived copy|accessdate=2011-11-29|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100910095427/http://www.albanianhistory.net/texts16-18/AH1515.html|archivedate=2010-09-10|df=|language=en}}</ref> Burime tjera e nxjerrin sikur kishte tre bija dhe së paku një djalë.<ref name=":4" />