Bregu Perëndimor: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
vNo edit summary
No edit summary
Rreshti 1:
{{Infobox
[[Skeda:We-map.png|parapamje|200px|Bregu Perëndimor (Harta)]]
| bodyclass = geography
[[Skeda:Flag_of_Palestine.svg|parapamje|200px|right|Flamuri i Bregut Perëndimor]]
| above = Bregu Perëndimor<br />{{lang|ar|الضفة الغربية|rtl=yes}}<br />{{nobold|{{transl|ar|aḍ-Ḍiffah l-Ġarbiyyah}}}}<br />{{Script/Hebrew|הַגָּדָה הַמַּעֲרָבִית}}<br />{{nobold|{{transl|he|HaGadah HaMa'aravit}}}}
'''Bregu Perëndimor''' është shtet i vetëqverisur në [[Palestina|Palestinën]] e sotme. Qeveriset nga institucionet e [[Izraeli]]t. Si qytet kryesor merret [[Ramallahu|Ramallah]] pasi që [[Jeruzalemi]] është kryeqytet i tërë [[Shteti i Palestinës|Palestinës]] ku hyjnë vendet: Izraeli dhe [[Gaza]] bashkë me ''Bregun Perëndimor''.
| image = [[Skeda:Control status of the West Bank as per the Oslo Accords.svg|300px|Harta e Bregut Perëndimor]]
| label1 = Shtetet dhe territoret
| data1 = {{plainlist|
* [[Shteti i Palestinës|Palestina]] (territor i pretenduar, kontrolluar në [[Zonat e Bregut Perëndimor në Marrëveshjen e Oslos II|Zona A (gjelbërt) dhe B (e kuqe e errët)]])
* [[Izraeli]] ([[Jeruzalemi Lindor]] i aneksuar në mënyrë të njëanshme (blu), i njohur ndërkombëtarisht si i pushtuar nga Izraeli)
* [[Zona C (Bregu Perëndimor)|Zona C]] (rozë) (pushtuar dhe kontrolluar nga Izraeli)
}}
| label2 =
| data2 =
| label3 = Popullsia
| data3 = 3,340,143
| label4 = Sipërfaqja
| data4 = {{convert|5,655|km2|abbr=on}}
| label5 = Gjuhët
| data5 = {{plainlist|
* [[Arabishtja palestineze]]
* [[Hebraishtja moderne]]
}}
| label6 = Feja
| data6 = [[Islami Synit]]<br>[[Judaizmi]]<br>[[Krishterimi]]<br>[[Samaritanizmi]]
| label7 = Time Zones
| data7 = EET ([[UTC+02:00|UTC+2]])<br>EEST ([[UTC+03:00|UTC+3]])
| label8 = Valuta
| data8 = [[Shekeli izraelit|Shekel]] <small>(ILS)</small>
| label9 = [[ISO 3166|Kodi ISO 3166]]
| data9 = [[ISO 3166-2:PS|PS]]<br>[[ISO 3166-2:IL|IL]]
}}
'''Bregu Perëndimor''' ([[Gjuha arabe|Arabisht]]: الضفة الغربية‎ ''aḍ-Ḍiffah al-Ġarbiyyah''; [[Gjuha hebraike|Hebraisht]]: הגדה המערבית‎ ''HaGadah HaMa'aravit'' ose יהודה ושומרון‎ ''Yehuda VeShomron'') është territor [[Shtet pa dalje në det|pa dalje në det]] afër bregut të [[Mesdheu]]t të [[Azia Perëndimore|Azisë Perëndimore]], kufizohet me [[Jordania|Jordaninë]] dhe [[Deti i Vdekur|Detin e Vdekur]] në lindje dhe me [[Izraeli]]n në jug, perëndim dhe veri. Nën [[Pushtimi izraelit në Bregun Perëndimor|pushtimin izraelit]] që nga viti 1967, zona është e ndarë në 167 "ishuj" palestinezë nën sundimin e pjesshëm civil të [[Autoriteti Kombëtar Palestinez|Autoritetit Kombëtar Palestinez]], dhe 230 vendbanime izraelite në të cilat ligji izraelit është "grupuar".
 
Emri "Bregu Perëndimor" iu dha territorit pasi u pushtua nga Jordania në [[Lufta Arabo-Izraelite 1948|Luftën Arabo-Izraelite të vitit 1948]], sepse ndodhet në anën perëndimore të lumit Jordan. [[Jordania]] më pas e [[Aneksimi jordanez i Bregut Perëndimor|aneksoi]] territorin në vitin 1950 dhe e mbajti atë deri në vitin 1967 kur u [[Pushtimi izraelit në Bregun Perëndimor|pushtua]] nga Izraeli gjatë [[Lufta Gjashtë Ditore|Luftës Gjashtë Ditore]] të vitit 1967.
== Shtrirja dhe përbërja ==
Bregu Perëndimor është pjesa më e madhe e Palestinës por e kontrolluar pjesërisht nga Izraeli dhe pesërisht nga Palestina. Shtrihet në lindje të Izraelit dhe perëndim të [[Jordani]]t.
* Ka popullatë prej : 3,284,787 milionë banorë
* Popullsia: [[Arabe]]
* Kryeqyteti: [[Ramallahu]]
* Sipërfaqe prej: 5,655 km2
* Besimi fetar: [[Islam]], [[Krishterimi|Krishter]] ([[Protestant]]), [[Jehudizmi]].
 
[[Marrëveshja e Oslos]], e nënshkruar midis [[Organizata Çlirimtare e Palestinës|Organizatës për Çlirimin e Palestinës]] dhe Izraelit, krijoi rrethe administrative me nivele të ndryshme të autonomisë palestineze brenda çdo zone. Zona C, në të cilën Izraeli mbante kontroll të plotë civil dhe të sigurisë, përbën mbi 60% të territorit të Bregut Perëndimor.
== Shih edhe ==
* [[Fatahu]]
* [[Mandati britanik i Palestinës]]
 
Bregu Perëndimor, duke përfshirë [[Jeruzalemi Lindor|Jeruzalemin Lindor]], ka një sipërfaqe tokësore prej 5,640 km<sup>2</sup> plus një sipërfaqe ujore prej 220 km<sup>2</sup>, e përbërë nga tremujori veriperëndimor i Detit të Vdekur. Që nga korriku 2017, ai ka një popullsi prej 2,747,943 [[Palestinezët|palestinezë]] dhe afërsisht 391,000 [[Vendbanimi izraelit|kolonë izraelitë]] dhe afërsisht 201,200 kolonë të tjerë izraelitë në Jerusalemin Lindor. Komuniteti ndërkombëtar i konsideron vendbanimet izraelite në Bregun Perëndimor, përfshirë Jeruzalemin Lindor, të paligjshme sipas ligjit ndërkombëtar, megjithëse Izraeli e kundërshton këtë. Vendimi këshillimor i [[Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë|Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë]] (2004) arriti në përfundimin se ngjarjet që erdhën pas pushtimit të Bregut Perëndimor në vitin 1967 nga Izraeli, duke përfshirë [[Ligji i Jeruzalemit|Ligjin e Jerusalemit]], traktatin e paqes të Izraelit me Jordaninë dhe [[Marrëveshjet e Oslos]], nuk e ndryshuan statusin e Bregut Perëndimor. (përfshirë Jeruzalemin Lindor) si [[Territoret e pushtuara nga Izraeli|territor i pushtuar]] me Izraelin si fuqi pushtuese.
== Lidhje të jashtme ==
* https://en.wikipedia.org/wiki/West_Bank
* https://telegrafi.com/tag/bregu-perendimor/
* https://www.evropaelire.org/a/999273.html
 
==Etimologjia==
{{azia-gjeo-cung}}
Emri ''Bregu Perëndimor'' është një përkthim i termit arab ''ad-Diffah I-Garbiyyah'', i dhënë territorit në perëndim të [[Lumi Jordanez|Lumit Jordanez]] që ra, në vitin 1948, nën pushtimin dhe administrimin nga Jordania, e cila më pas e aneksoi atë më 1950. Termi u zgjodh për të dalluar bregun perëndimor të lumit jordanez me "[[Transjordan (rajon)|bregun lindor]]" të këtij lumi.
{{VendeAzise}}
 
==Gjeografia==
 
==Pikat kufitare==
[[Kategoria:Shtete në Azi]]
 
[[Kategoria:Palestinë]]
==Ekonomia==
[[Kategoria:Shtete]]
 
[[Kategoria:Azi]]
==Demografia==
 
[[Kategoria:ShteteBregu Perëndimor| Azi]]
[[Kategoria:Shtete dhe territore të themeluara më 1949]]
[[Kategoria:Territoe të pushtuara nga Izraeli]]