Gopurami: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
Adding 2 books for Wikipedia:Vërtetueshmëria (20210127)) #IABot (v2.0.8) (GreenC bot |
Adding 2 books for Wikipedia:Vërtetueshmëria (20211227)) #IABot (v2.0.8.5) (GreenC bot |
||
Rreshti 1:
[[File:Meenakshiamman Temple Tower.JPG|thumb|Kulla e [[Tempulli Meenakshi Amman|Tempullit Meenakshi Amman]] në Madurai]]
'''Gopurami''' (i quajtura edhe '''Gopura''') është një kullë monumentale, zakonisht e zbukuruar në hyrje të ndonjë tempulli, veçanërisht në Indinë Jugore. Kjo formon një veçori të shquar të koilëve, [[Arkitektura e tempujve hindu|Tempujve Hindu]] në [[Arkitektura Dravidiane|Arkitekturën Dravidiane]].<ref name=ching2>{{cite book|first=Francis D.K.|last= Ching|year=2007|title= A Global History of Architecture|url=https://archive.org/details/globalhistoryofa0000chin|publisher=John Wiley and Sons| location=New York|isbn=0-471-26892-5|page= [https://archive.org/details/globalhistoryofa0000chin/page/762 762]}}</ref> Ata janë të kurorëzuar nga ''kalasami'', një majëz e gurtë në formë bulbore. Ata funksionojnë si portikë nëpër muret që rrethojnë kompleksin e [[Tempulli hindu|tempullit]].<ref name=ching>{{cite book|first=Francis D.K.|last= Ching|year= 1995|title= A Visual Dictionary of Architecture|publisher=John Wiley and Sons|location=New York|isbn= 0-471-28451-3|page=253}}</ref>
Zanafilla e gopuramëve mund të gjurmohet që nga strukturat e mbretërve tamilas të Dinastisë Pallava; dhe nga shekulli i XII, nën sunduesit Pandya, këta portikë u bënë një veçori mbizotëruese e pamjes së jashtme të tempujve, duke hijëzuar shenjtëroren e brendshme që u errësua nga pamja nga madhësia kolosale e gopuramit.<ref name=mitchell>{{cite book|last=Mitchell|first=George|title=The Hindu Temple|url=https://archive.org/details/hindutempleintro0000mich|publisher=University of Chicago Press|year=1988|location=Chicago|pages=[https://archive.org/details/hindutempleintro0000mich/page/151 151]-153|isbn=0-226-53230-5}}</ref> Ai e mbizotëron shenjtëroren e brendshme edhe në sasinë e zbukurimeve. Shpesh një faltore ka më shumë se një gopuram.<ref>{{cite web|url=http://www.britannica.com/eb/article-9037402/gopura|title=gopura|publisher=Encyclopædia Britannica|accessdate=20 janar 2008}}</ref> Ato shfaqen edhe në Arkitekturën jashtë [[India|Indisë]], veçanërisht në [[Arkitektura Kmere|Arkitekturën Kmere]], si në [[Angkor Wati|Angkor Wat]].
Një koil mund të ketë gopuramë të shumë-fishtë, të ndërtuar në mënyrë tipike në mure të shumë-fishta në radhë përreth faltores kryesore. Muret e tempullit janë zakonisht katrorë me murin më të jashtëm që ka gopuramë. [[Garbhagriha]] dhe çatia e saj (faltorja qendrore e hyjnisë) është quajtur gjithashtu ''[[Vimana]]''.
Rreshti 54:
* {{cite book|first=Francis D.K.|last=Ching|year=2007|title=A Global History of Architecture|url=https://archive.org/details/globalhistoryofa0000chin|publisher=John Wiley and Sons|location=New York|isbn=0-471-26892-5|page=[https://archive.org/details/globalhistoryofa0000chin/page/762 762]}}
* {{cite book|first=Francis D.K.|last=Ching|year=1995|title=A Visual Dictionary of Architecture|publisher=John Wiley and Sons|location=New York|isbn= 0-471-28451-3|page=253}}
* {{cite book|last=Mitchell|first=George|title=The Hindu Temple|url=https://archive.org/details/hindutempleintro0000mich|publisher=University of Chicago Press|year=1988|location=Chicago|pages=[https://archive.org/details/hindutempleintro0000mich/page/151 151]-153|isbn=0-226-53230-5}}
* {{cite book|last1=Sellby|first1=Martha A.|title=Tamil geographies: cultural constructions of space and place in South India|year=2008|publisher=SUNY Press|author2=Indira Viswanathan Peterson}}
* {{cite book|last=S. Sundararajan|title=Ancient Tamil country: its social and economic structure|year=1991|publisher=Navrang}}
| |||