Natyra e egër: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Lidhje të jashtme të shpëtuara: 1 Lidhje të jashtme të etiketuara si të vdekura: 0) #IABot (v2.0.8.5
v Përmirësime teknike dhe rregullime të gabimeve me referimet: (-(\{\{\s*cit[aeio][^\}]*\|\s*language\s*=\s*)English(\s*[\|\}]) +\1en\2)
Rreshti 6:
Disa qeveri vendosin [[Zonë e natyrës së egër|me ligj mbrojtjen e zonave të natyrës së egër]] për të ruajtur jo vetëm atë që tashmë ekziston, por edhe për të promovuar dhe çuar përpara një shprehje dhe zhvillim natyror. Këto mund të vendosen në rezervate, rezerva të ruajtjes, pyje kombëtare, parqe kombëtare dhe madje edhe në zona urbane përgjatë lumenjve, grykave ose zonave të pazhvilluara. Shpesh këto zona konsiderohen të rëndësishme për mbijetesën e [[Lloji (biologji)|specieve të]] caktuara, [[Bioshumëllojshmëria|biodiversitetin]], studimet ekologjike, konservimin, vetminë dhe [[Rekreacioni|rekreacionin]] . <ref>No Man's Garden by Daniel B. Botkin p155-157</ref> Ata gjithashtu mund të ruajnë [[Gjenetika|tipare gjenetike]] historike dhe të sigurojnë habitat për [[Flora|florën]] dhe [[Fauna|faunën e]] egër që mund të jetë e vështirë për t'u rikrijuar në kopshte zoologjike, arboretume ose laboratorë .
 
Përpjekjet më të fundit për të hartuar natyrën e egër <ref>{{Cite journal|last=Allan|first=James R.|last2=Venter|first2=Oscar|last3=Watson|first3=James E. M.|date=2017-12-12|title=Temporally inter-comparable maps of terrestrial wilderness and the Last of the Wild|journal=Scientific Data|language=en|volume=4|issue=1|pages=170187|bibcode=2017NatSD...470187A|doi=10.1038/sdata.2017.187|issn=2052-4463|pmc=5726312|pmid=29231923}}</ref> tregojnë se tani ka mbetur më pak se një e katërta (~23%) e zonës së natyrave të egra dhe shkretëtirës në botë dhe se ka pasur rënie katastrofike <ref>{{Cite journal|last=Watson|first=James E. M.|last2=Shanahan|first2=Danielle F.|last3=Di Marco|first3=Moreno|last4=Allan|first4=James|last5=Laurance|first5=William F.|last6=Sanderson|first6=Eric W.|last7=Mackey|first7=Brendan|last8=Venter|first8=Oscar|date=2016-11-07|title=Catastrophic Declines in Wilderness Areas Undermine Global Environment Targets|journal=Current Biology|language=Englishen|volume=26|issue=21|pages=2929–2934|doi=10.1016/j.cub.2016.08.049|issn=0960-9822|pmid=27618267|doi-access=free}}</ref> gjatë dy dekadave të fundit. Mbi 3 milion kilometra katrorë (10 përqind) e shkretëtirës u shndërrua në përdorime të tokës nga njerëzit. Pyjet e shiut të Amazonës dhe Kongos pësuan humbjet më të mëdha. Presioni njerëzor ka filluar të shtrihet pothuajse në çdo cep të planetit. <ref>{{Cite journal|last=Venter|first=Oscar|last2=Sanderson|first2=Eric W.|last3=Magrach|first3=Ainhoa|last4=Allan|first4=James R.|last5=Beher|first5=Jutta|last6=Jones|first6=Kendall R.|last7=Possingham|first7=Hugh P.|last8=Laurance|first8=William F.|last9=Wood|first9=Peter|last10=Fekete|first10=Balázs M.|last11=Levy|first11=Marc A.|date=2016-08-23|title=Sixteen years of change in the global terrestrial human footprint and implications for biodiversity conservation|journal=Nature Communications|language=en|volume=7|issue=1|pages=12558|bibcode=2016NatCo...712558V|doi=10.1038/ncomms12558|issn=2041-1723|pmc=4996975|pmid=27552116}}</ref> Humbja dhe shkatërrimi i zonave të natyrës së egër (shkretëtirës) mund të ketë implikime serioze për ruajtjen e biodiversitetit.
 
Përqindja e sipërfaqes së tokës e cilësuar si "natyrë e egër" nuk pasqyron domosdoshmërisht një masë të [[Bioshumëllojshmëria|biodiversitetit të]] saj. Nga zonat e fundit natyrore të egra, taiga - e cila është kryesisht natyyrë e egër - përfaqëson 11% të masës totale të tokës në hemisferën veriore. <ref>University of Manitoba Taiga Biological Station. 2004. [http://www.wilds.mb.ca/taiga/tbsfaq.html Frequently answered questions.] Retrieved: 2006-07-04.</ref> Pyjet tropikale të shiut përfaqësojnë 7% të pjesës së mëtejshme të bazës tokësore të botës. <ref>Rainforest Foundation US. 2006. [http://www.rainforestfoundation.org/kids.php Commonly asked questions.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061001143602/http://www.rainforestfoundation.org/kids.php |date=1 tetor 2006 }} Retrieved: 2006-07-04.</ref> Vlerësimet e shkretëtirës së mbetur të Tokës nënvizojnë shkallën me të cilën këto toka po zhvillohen, me rënie dramatike të biodiversitetit si pasojë.