Lidhja Demokratike e Kosovës: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
→‎Historia: Korrigjim gabim shtypi, Fixed grammar
Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim nga aplikacioni për celular Ndryshim nga aplikacioni Android
Duke e pare se shumica e te dhenave egzistuese ishin te paperditesuara dhe mungonin burimet si dhe pjese te rendesishme qe e pershkruajne nje parti politike, te cilat shpesh nevoiten nga kerkues si psh: Ideologjia, Lidhjet me jashte.
Rreshti 34:
}}
 
'''Lidhja Demokratike e Kosovës''', shkurt '''LDK''', është  parti politike në [[Kosovë|Republikën e Kosovës]]. Ajo është e orientuar drejt parimeve të demokracisë dhe i përket qendrës së djathtë.
 
Lidhja Demokratike e Kosovës në zgjedhjet komunale të vitit 2022 doli e para me më së shumti vota, duke fituar në kryeqytet [[Prishtina|Prishtinë]], Pejë, Lipjan, Istog, Viti, Fushë Kosovë, Dragash dhe Junik.<ref>{{Cite web|title=ZGJEDHJET PËR KRYETARË TË KOMUNAVE 2021|url=https://www.kqz-ks.org/per-kryetar-te-komunave/zgjedhjet-per-kryetar-komune-2021/|url-status=live}}</ref> Lidhja Demokratike e Kosovës aktualisht ka 15 deputet në Parlamentin e Republikës së Kosovës.
Si parti politike shikuar nga jashtë dhe si lidhje shqiptare brenda Kosovës u formua më [[23 dhjetor]] të vitit 1989 në [[Prishtinë]] nga një grup intelektualësh.
 
==Historia==
{{Kryesor|Historia e LDK-së}}
*Në shtator dhe tetor të vitit 1989, një grup shkrimtarësh dhe intelektualësh, në kohën e shqetësimeve më të mëdha politike dhe shoqërore te ne, u pajtua, gati spontanisht, që të themelonte një parti politike, e cila do t’i artikulonte kërkesat politike të shqiptarëve dhe do të bëhej nismëtare e proceseve të pluralizmit, që ishin në nismë në vendet e bllokut të atëhershëm socialist. Ky grup intelektualesh e caktuan kryesinë e LDK-së me kryetar Dr. Ibrahim Rugova, sekretar Jusuf Buxhovi dhe anëtarë të kryesisë Dr. Fehmi Agani, dr.Bujar Bukoshi, dr.Ali Aliu, Nekibe Kelmendi, Mehmet Kraja e shumë figura të njohura shkrimtarësh e intelektualësh të asaj kohe. Kjo lëvizje shqiptare, me program kombëtar e demokratik, duke e bërë program fundamental politik Lirinë, Pavarësinë e Demokracinë e Kosovës, fitoi përkrahjen dhe mbështetjen e popullit të Kosovës. Në kohën e represionit më të egër serb e jugosllav kundër popullit të Kosovës. LDK-ja organizoi rezistencën politike e qytetare, organizoi jetën sociale, politike e publike, duke promovuar lirinë e fjalës, lirinë e shprehjes, tolerancën e humanitetin, duke promovuar vlerat autentike e universale. LDK-ja, që nga fillimi u shfaq si forcë politike institucionale, duke punuar me mund e sakrifica për ndërtimin e institucioneve demokratike të Kosovës, si bazë fundamentale e shtetit, në mënyrë që të mos rrëshqitet në anarki, arbitraritet e diktaturë. Menjëherë me tu kthyer pas luftes së fundit në Kosovë LDK me kryetar dr.Ibrahim Rugovën fitoj zgjedhjet bindshëm, duke ju bashkuar LDK-së edhe shumë anëtarë të tjerë dhe duke fituar kështu miqësi me ndërkombetarë. Lidhja Demokratike e Kosovës përqafon pluralizmin politik që shpreh struktura dhe interesa të ndryshme, që mundëson garën e koncepcioneve dhe të opsioneve të ndryshme politike përmes sistemit parlamentar dhe shumpartiak; angazhohet për mbrojtjen e plotë dhe për zgjerimin e të drejtave dhe të lirive të njeriut, për të drejtën e mendimit dhe të shprehjes së lirë, për lirinë e organizimit politik. LDK-ja lufton kundër çdo forme të urrejtjes, të dhunës e jotolerancës kombëtare e fetare, kundër çdo forme të diskriminimit dhe gjenocidit, kundër çdo tentative të ndryshimit të dhunshëm të strukturave ekzistuese etnike. Angazhohet kundër çdo monopoli politik dhe ekskluziviteti ideologjik, për lirinë e ndërgjegjës dhe të bindjeve politike, angazhohet për pavarësi të gjyqësorit.<ref>{{Cite web|title=Historiku|url=https://lidhjademokratike.org/historiku-i-lidhjes-demokratike-te-kosoves/|url-status=live|website=Lidhja Demokratike e Kosovës}}</ref>
 
== Ideologjia ==
Ibrahim Rugova ka qenë kryetar i partisë që prej themelimit dhe deri në janar 2006, kur ndërroi jetë. LDK u formua si bashkim i intelektualëve dhe popullit të Kosovës në kohën e shpërbërjes së Lidhjes Komuniste të Kosovës. LDK u angazhua për një Kosovë të lirë, të pavarur dhe demokratike.
Lidhja Demokratike e Kosovës është parti e qendës së djathtë.<ref>{{Cite web|title=Statuti i LDK-së|url=https://lidhjademokratike.org/statuti/|url-status=live|website=Lidhja Demokratike e Kosovës}}</ref> Ajo filloi si një lëvizje gjithëpopullore e intelektualëve shqiptarë e e cila u angazhua fuqishëm për pavarësinë e Kosovës në fillim vitet 90. Ajo fillimisht udhëhiqej nga Presidenti Ibrahim Rugova, një lider i moderuar e paësor, i cili ndërtoi raporte me bashkësinë ndërkombëtare dhe orientoi Kosovën drejt perëndimit.
 
== Struktura dhe përbërja aktuale ==
LDK-ja prej fillimit e deri më 2007 ishte forca kryesore politike në Kosovë. LDK ka fituar të gjitha zgjedhjet e zhvilluara në Kosovë, si lokale ashtu edhe parlamentare, në vitet 2000, 2001, 2002 dhe 2004. LDK ka pësuar rënie kohë pas kohe, ndërsa pas vdekjes së Rugovës, një pjesë e partisë ndahet dhe formon një parti të re politike, që reflektohet edhe me humbje të elektoratit. LDK-ja udhëheqë me 5 ministri në qeverinë e Kosovës dhe mban postin e presidentit të Kosovës.
 
Në zgjedhjet e para parlamentare të pas-luftës (2001), LDK, me 48 % të votave, kishte hyrë në koalicion të gjerë me PDK (26 %) dhe AAK (7%). Pas zgjedhjeve të 2004, formon koalicion qeveritar me AAK (për t'i dhënë AAK postin e kryeministrit), duke lënë PDK në opozitë. Pas vdekjes së kryetarit Ibrahim Rugova (edhe President i Kosovës), në janar 2006, kryetar i LDK-së zgjedhet Fatmir Sejdiu. Pas zgjedhjeve të 2007, LDK hyn në koalicion me partinë e saj rivale, PDK, koalicion ky që prishet pas dorëheqjes së Fatmir Sejdiut nga posti i Presidentit të Kosovës.
 
Lideri i Lidhjes Demokratike të Kosovës është Dr. Lumir Abdixhiku, i cili u zgjodh në krye të partisë më 14 mars 2021, për ta udhëhequr partinë në rikthimin e saj në zgjedhjet lokale të 17 tetorit, duke rikthyer udhëheqjen me kryeqytetin e 7 komuna të tjera.
Në Kuvendin e partisë që u mbajt në nëntor të vitit 2010, kryetar i LDK-së me shumicë votash zgjedhet [[Isa Mustafa]]. Në zgjedhjet parlamentare në dhjetor 2010, LDK fiton 27 mandate deputetësh dhe, për herë të parë, kalon në opozitë.
 
Lidhja Demokratike e Kosovës për nënkryetar të saj ka Lutfi Hazirin, Shqipe Mjekiqin, Gazmend Muhaxherin dhe Anton Qunin ndërsa pozitën e sekretarit e mban Imri Ahmeti.
Numri i mandateve në Kuvendin e Kosovës:
 
Anëtarët e kryesisë janë
*2001-2004: 65
*2004-2007: 60
*2007-2010: 25
*2010-2014: 27
*2014-2017: 30
*2017-2019: 25
*2019-2021: 28
*2021-: 15
 
* Kujtim Shala
== Personalitete nga LDK ==
* Avdullah Hoti
* [[Ibrahim Rugova]] - Presidenti i parë i Kosovës (24 maj 1992 deri më 21 janar 2006)
* Hykmete Bajrami
* [[Fehmi Agani]]
* Arben Gashi
* [[Fatmir Sejdiu]] - President i Kosovës 2006 - 2010
* Armend Zemaj
* [[Fadil Ferati]] - Nënkryetar i LDK (2006-2010), Kryetar i degës së LDK-së në Istog 1997-2010 dhe kryetar i [[Istog|Istogut]] 1999-2010
* Sibel Halimi
* [[Isa Mustafa]] - Kryetar i LDK-së (nga dhjetori 2010) dhe Kryetar i [[Prishtina|Prishtinës]] Kryeminister i Kosoves 2015 2017
* Doruntinë Maloku
* [[Sabri Hamiti]] - Nënkryetar i parë i LDK-së (nga dhjetori 2010)
* [[SkënderEkrem Hyseni]]
* [[Ismet Beqiri]] - Sekretar i LDK-së (nga dhjetori 2010)
* Ardian Shala
* [[Lutfi Haziri]]
* Xhafer Tahiri
* [[Nekibe Kelmendi]]
* Alban Zogaj
* [[Eqrem Kryeziu]]
* Vlora Dumoshi
* [[Skënder Hyseni]]
* Safet Kamberi
* [[Agim Veliu]]
* [[EqremBrikenda Kryeziu]]
* [[Gazmend Muhaxheri]]
* Fadil Krasniqi
* Sokol Haliti
* Teuta Sahatqija
* Valon Murtezaj
* Besian Mustafa
* [[Lutfi Haziri]]Zharku
* Muhamet Hamiti
* Faton Bislimi
* Rrezarta Krasniqi
* Ilir Ferati
* Besa Gaxherri<ref>{{Cite web|title=Kryesia|url=https://lidhjademokratike.org/kryesia-2/|url-status=live}}</ref>
 
== Lidhje të jashtmeLidhjet ==
Lidhja Demokratike e Kosovës është e vetmja parti politike në Kosovë që është e anëtarësuar në organizatat evropiane të partive politike. Ajo është anëtare në EEP, Partia Popullore Evropiane, që e ka fituar në tetorin e vitit 2012, në mbledhjen e Bukureshtit të EPP-së. LDK-ja e thekson nevojën për përfaqësim sa më të madh në sa më shumë organizata, jo vetëm në EPP, dhe e cek edhe bashkëpunimin që e ka me Jarl Hjalmarson Foundation, me Robert Schumann, me Konrad Adenauer Stiftung (KAS), etj.<ref>{{Cite web|title=KAS|url=https://www.kas.de/documents/252038/253252/7_dokument_dok_pdf_42088_33.pdf/7b6d7414-4d31-bdcf-3cd4-7cb0e7a3ba21?version=1.0&t=1539652209095|url-status=live|website=KAS}}</ref>
*[https://web.archivelidhjademokratike.org/web/20190124090531/http://ldk-kosova.eu/ Faqja zyrtare e LDKsë]
 
[[Kategoria:Parti politike në Kosovë]]