Karl Topia: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
No edit summary |
Smallem (diskuto | kontribute) |
||
Rreshti 56:
== Biografia ==
Karli qe i biri i [[Andrea Topia|Andreas]] të [[Tanush Topia|Tanush Topisë]], kont i [[Lumi i Matit|Matit]], dhe të bijës natyrore<ref name=":022">{{Cite book|last=Vlora|first=Eqrem bej|title=[[Ndihmesë për historinë e sundimit turk në Shqipëri : skicë historike|Ndihmesë për historinë e sundimit turk në Shqipëri v. I]]|last2=Von Godin|first2=Amelie|publisher=55|year=2010|isbn=978-99943-56-83-6|location=Tiranë|pages=55-56|language=sq|authorlink=Eqrem bej Vlora|origyear=1955-56}}</ref> (''una figliuola bastarda'') të mbretit të Napolit, Robertit I të Anzhuve. E bija jashtëkurore e mbretit i ishte premtuar ''bajlozit'' të Moresë, ishte dërguar për në Durrës ku u njoh me Andrean; jo shumë kohë më pas u thirrën në Napoli me shkasin për t'u pajtuar dhe t'u pranohej bashkimi, por u ekzekutuan.<ref name=":0">{{Cite journal|last=Bartl|first=Peter|date=1981|title=Thopia, Karl|url=https://www.biolex.ios-regensburg.de/BioLexViewview.php?ID=1777|journal=Biographisches Lexikon zur Geschichte Südosteuropas|language=de|volume=4|pages=311-312
Karli doli në pah më 1358 pasi korri një fitore spektakolare me arbërorët e vet në betejën e Akelout kundrejt despotit të Epirit, Niqefor Orsinit II; i cili donte t'i dëbonte arbërorët nga zotërimet e veta, por ra në betejë. Prej këtu e tutje iu drejtua vetes si "''Princeps Albaniae".<ref name=":0" />''
Rreshti 64:
Më 1380 ai u përpoq për një aleancë me Luigjin I të Hungarisë, i cili e konfirmoi në zotërimet që kishte në Durrës dhe rrethina. Aleancë kjo që nuk përshëndetej as nga venedikasit e as nga Kuria Romane, përderisa mbreti hungarez mbështeste antipapën e Avinjonit. Duke refuzuar legjitimitetin e Karlit mbi Durrësin, Papa ndërseu kunatin e tij [[Balsha II|Balshën II]] kundër tij.<ref name=":0" />
Më 1383 Karl Topia e bleu atë kundrejt një shume të madhe të hollash.<ref name=":3" /> Më 1384 Balshajt ia pushtuan dhe dëbuan nga zotërimet e tij. Pas një viti, Karli së bashku me disa fisnikë të tjerë thirrën osmanët, të cilët luftuan me Balshajt në betejën e Savrës ku fituan. Pas humbjes së rivalëve dhe largimit nga Durrësi, Karli hyri prapë në Durrës,<ref name=":0" /><ref name=":3">{{Harvnb|Xhufi|2002|p=290}}</ref> pas gjase nën syzerenitetin osman.<ref>{{cite book|last=Fine|first=John V. A.|url=https://books.google.com/books?id=LvVbRrH1QBgC&pg=PA390|title=The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest|publisher=University of Michigan Press|year=1994|isbn=0-472-08260-4
== Titujt ==
Sipas Shuflajt, emri i tij tingëllon anzhuinisht dhe dikton ndikimin e Anzhuve në botëkuptimin e fisnikërisë arbërore të kohës; venedikasit e quanin "''catolicus princeps Albanie",<ref>{{Cite book|last=Thalloczy|first=Ludwig v.|title=Vëzhgime iliro-shqiptare|publisher=Camaj-Pipa|year=2004|isbn=99927-56-34-9|location=Shkodër|pages=18|language=sq|translator=[[Mustafa Kruja]]|authorlink=Lajos Thallóczy|origyear=1917}}</ref>'' nga serbët quhej "''župan velji"'' (zhupan i madh) dhe në letrën e [[Papa Gregori XI|Papës Gregor XI]] më 1374 quhet "''magnus comes"'' (kont i madh);<ref name=":1" /> Papa i dërgoi dy letra ku i drejtohej "''Dux Albaniae et Croatiae''" dhe i lutej që t'i kërkonte me këmbëngulje arqipeshkvit të [[Shurdhahu|Sardës]] që "më së fundi" t'i dërgonte Selisë Shenjte tributin e kishës, letër që dëshmon autoritetet edhe në viset e Shkodrës.<ref name=":022" /> Ai nuk ngurronte të vinte në dukje "lidhjet e gjakut" që kishte me Anzhuinët e Napolit, madje i shtoi stemës së Topiajve edhe simbolin anzhuin, zambakun.<ref>{{Harvnb|Xhufi|2002|p=288-289}}</ref>
==
{{reflist|2}}
|