Blloku Lindor: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
No edit summary
Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
Rreshti 2:
'''Blloku Lindor''', i njohur gjithashtu si '''Blloku Komunist''', '''Blloku Socialist''' dhe '''Blloku Sovjetik''', ishte grupi i shteteve komuniste të [[Evropa Qendrore dhe Lindore|Evropës Qendrore dhe Lindore]], [[Azia Lindore|Azisë Lindore]] dhe [[Azia Juglindore|Azisë Juglindore]] nën [[Hegjemonia|hegjemoninë]] e [[Bashkimi Sovjetik|Bashkimit Sovjetik]] (BRSS) që ekzistonte gjatë [[Lufta e ftohtë|Luftës së Ftohtë]] (1947–1991) në kundërshtim me [[Blloku Perëndimor|Bllokun Perëndimor]] kapitalist. Në [[Evropa Perëndimore|Evropën Perëndimore]], termi Bllok Lindor zakonisht i referohej BRSS-së dhe [[Shteti staelit|shteteve të saj satelitore]] në [[Comecon]] ([[Gjermania Lindore]], [[Republika Popullore e Polonisë|Polonia]], [[Republika Socialiste e Çekosllovakisë|Çekosllovakia]], [[Republika Popullore e Hungarisë|Hungaria]], [[Republika Socialiste e Rumanisë|Rumania]], [[Republika Popullore e Bullgarisë|Bullgaria]] dhe [[Republika Popullore e Shqipërisë|Shqipëria]])<ref>Deri në [[Ndarja sovjetiko-shqiptare|ndarjen sovjetiko-shqiptare]] më 1961</ref>; në [[Azia|Azi]], Blloku Sovjetik përbënte [[Republika Popullore e Mongolisë]], [[Vietnami|Republika Socialiste e Vietnamit]], [[Laosi|Republika Popullore Demokratike e Laos]] dhe [[Republika Popullore e Kampuchea]], [[Korea e Veriut|Republika Popullore Demokratike e Koresë]] dhe [[Kina|Republika Popullore e Kinës]] (para [[Ndarja sino-sovjetike|ndarjes sino-sovjetike]] më 1961). Në [[Amerika (kontinent)|Amerikë]], Blloku Komunist përfshiu [[Kuba|Republikën e Kubës]] së Karaibeve që nga viti 1961 dhe [[Grenada|Grenadën]].
 
Shumë shtete u akuzuan gjithashtu nga Blloku Perëndimor se ishin në Bllokun Lindor kur ishin në të vërtetë pjesë e [[Lëvizja e Vendeve të Jo-Lidhura|Lëvizjes Jo-Lidhëse]]. Përkufizimi më i kufizuar i Bllokut Lindor do të përfshinte vetëm shtetet e [[Pakti i Varshavës|Paktit të Varshavës]] dhe [[Republika Popullore e Mongolisë|Republikën Popullore të Mongolisë]] si ish-shtetet satelitore më të dominuara nga Bashkimi Sovjetik. Sidoqoftë, Koreja e Veriut ishte në mënyrë të ngjashme e varur para [[Lufta Koreane|Luftës Koreane]] dhe ndihmat sovjetike gjatë [[Lufta e Vietnamit|Luftës së Vietnamit]] i mundësuan Vietnamit të mbizotërojë Laosin dhe Kamboxhian deri në fund të Luftës së Ftohtë. Mospërfillja e Cua-s për kontrollin e plotë Sovjetik ishte mjaft e rëndësishme për t'u theksuar që Kuba nganjëherë përjashtohej si një shtet satelitor krejt, pasi ajo ndërhynte ndonjëherë në vendet e tjera të Botës së Tretë edhe kur Bashkimi Sovjetik e kundërshtonte këtë.
 
Përdorimi i termit "Blloku Lindor" pas vitit 1991 mund të jetë më i kufizuar në referimin e shteteve që formojnë Paktin e Varshavës (1955–1991) dhe Mongolinë (1924–1992), të cilat nuk janë më shtete komuniste.<ref name="satyendra">{{Citation|last1=Satyendra|first1=Kush|title=Encyclopaedic Dictionary of Political Science|publisher=Sarup & Sons|language=en|year=2003|isbn=978-81-7890-071-1|page=65|quote="the countries of Eastern Europe under communism"}}</ref><ref name="Janzen">Compare: {{cite book | last1 = Janzen | first1 = Jörg | last2 = Taraschewski | first2 = Thomas | editor-last = Shahshahānī | editor-first = Suhaylā | title = Cities of Pilgrimage | url = https://books.google.com/books?id=0T7DAJqAN7wC | access-date = 2012-12-21 | series = Iuaes-series | volume = 4 | year = 2009 | publisher = LIT Verlag | location = Münster | language = en | isbn = 9783825816186 | page = 190 | quote = Until 1990, despite being a formally independent state, Mongolia had ''de facto'' been an integral part of the Soviet-dominated Eastern Bloc. | archive-url = https://web.archive.org/web/20150905212712/https://books.google.com/books?id=0T7DAJqAN7wC | archive-date = 5 shtator 2015 | url-status = live }}</ref> Ndonjëherë ato zakonisht janë referuar si "vendet e Evropës Lindore nën komunizëm", duke përjashtuar Mongolinë, por duke përfshirë [[Republika Socialiste Federative e Jugosllavisë|Jugosllavinë]] dhe [[Republika Popullore e Shqipërisë|Shqipërinë]] të cilat ishin ndarë të dy me Bashkimin Sovjetik në vitet 1960.<ref name=houghlin>{{Citation|last1=Hirsch|first1=Donald|first2=Joseph F.|last2=Kett|first3=James S.|last3=Trefil|title=The New Dictionary of Cultural Literacy|publisher=Houghton Mifflin Harcourt|language=en|year=2002|isbn=978-0-618-22647-4|page=[https://archive.org/details/newdictionaryofc00hirs/page/316 316]|quote=Eastern Bloc. The name applied to the former communist states of eastern Europe, including Yugoslavia and Albania, as well as the countries of the Warsaw Pact|url=https://archive.org/details/newdictionaryofc00hirs/page/316}}</ref>