Dhëmbi i njeriut: Dallime mes rishikimesh

ska përmbledhje të redaktimeve
[Redaktim i kontrolluar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
Shtuam edhe nje pjesë të rëndësishme për dhëmbin.
Etiketat: Përpunim pamor Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari
No edit summary
Rreshti 2:
[[File:Cross sections of teeth intl.svg|thumb|300px|Dhëmbi]]
 
== '''''Dhëmbi''''' ==
Dhembi kur ze kavitet.
<gallery>
Skeda:Cross sections of teeth labels.png|1.Kurora 2.Rrënja 3.Zmalti 4.Dentina 5.Pulpa (Dhoma pulpare) 6.Kanali pulpar 7.ligamentet periodontale 8.Apeksi 9.Kocka Alveolare
Figura:Cavities evolution 1.svg
Skeda:Virtual teeth smile.png|'''1.Harku Dentar Maxillar 2.Harku Dental Mandibullar'''
Figura:Cavities evolution 2.svg
Skeda:X Ray Teeth (PSF).png|Imazh Radiografik
Figura:Cavities evolution 3.svg
</gallery>Dhembi eshte pjese perberese e kavitetit Oral. Ajo vendoset ne 2 harqe
Figura:Cavities evolution 4.svg
Figura:Cavities evolution 5.svg
</gallery>Dhembet janë kocka te cilat gjenden ne goje, pra përbejnë pjese ne kockat e kafkës. Dhëmbet jan të ndarë ne kurorë dhe rrënjë: kurora është e përbërë nga 3 shtresë te cilat janë zmalti, dentina dhe pulpa. Zmalti është pjesa sipërfaqësore e dhëmbit . Direkt poshtë zmaltut ndodhet dentina e cila është rruga për te çuar deri tek nervi i dhëmbit dhe pulpa është vendi ku gjendet nervi. Dhembet janë shume delikate dhe duhen trajtuar me persosmeri e perpikmeri. Minimumi duhen lare tre here ne dite. Nëse dhembet nuk lahen, zëne një shtrese te verdhe. Kjo shtrese e verdhe çon demtime deri ne kavitete. Dhe kavitetet çojnë deri tek dentistet, mjeket qe merren me dhembet. Shkenca qe merret me dhembet është stomatologjia. Ky emër ka ardhur nga greqishta "stoma"-goje "logos"-shkence. Siç e thame dhe me përpara, kur dhembet nuk lahen për një kohe te gjate, zëne një shtrese te verdhe. Madje, nëse nuk hiqen kavitetet, çojnë deri ne operacion te dhëmbit. Prandaj, njerëz, futjuni punës te ruani dhembet nga operacioni !
 
# Harku dental Maxillar
[[Skeda:Cavities evolution 1 of 5 ArtLibre jnl.png|thumb]]
# Harku dental Mandibullar
:
 
[[Skeda:Cavities evolution 1 of 5 ArtLibre jnl.png|thumb]]perveq pjeseve kryesore te dhembit kemi edhe pjeset mbeshtetese qe jane:
== Shih edhe ==
'''Përbërja e dhëmbit'''
 
# Kocka Alveolare
Pjesa bazë e '''dhëmbit''' është '''pulpa''' të cilën e formojn '''fijën nervore''' dhe '''enët e gjakut.'''
# ligamentet periodontale
# gingiva
 
== Dhëmbi ==
'''<u>Pulpa</u>''' është i mbuluar me "cement"ndërsa në pjesën e kurorës me '''smalt''' {{Tiparet anatomike të njeriut}}
Të gjithë dhëmbët e vërtetë kanë të njëjtën strukturë të përgjithshme dhe përbëhen nga tre shtresa. Tek gjitarët një shtresë e jashtme e '''<u>[[Zmalti|smaltit]]</u>''', e cila është tërësisht inorganike dhe është indi më i fortë në trup, mbulon një pjesë ose të gjithë kurorën e dhëmbit. Shtresa e mesme e dhëmbit është e përbërë nga dentina, e cila është më pak e fortë se smalti dhe e ngjashme në përbërje me kockën. '''<u>Dentina</u>''' formon pjesën kryesore, ose bërthamën, të çdo dhëmbi dhe shtrihet pothuajse në të gjithë gjatësinë e dhëmbit, duke u mbuluar me smalt në pjesën e kurorës dhe me çimento në rrënjë. '''Dentina''' ushqehet nga pulpa, e cila është pjesa më e brendshme e dhëmbit. '''Pulpa''' përbëhet nga qeliza, enë të vogla gjaku dhe një nerv dhe zë një zgavër të vendosur në qendër të dhëmbit. '''Kanali i pulpës''' është i gjatë dhe i ngushtë me një zmadhim, i quajtur '''dhoma e pulpës''', në skajin koronal. Kanali i pulpës shtrihet pothuajse në të gjithë gjatësinë e dhëmbit dhe komunikon me sistemin e përgjithshëm ushqyes dhe nervor të trupit përmes vrimave (vrimave) apikale në fund të rrënjëve. Poshtë vijës së mishit të dhëmbëve shtrihet rrënja e dhëmbit, e cila është e mbuluar të paktën pjesërisht nga '''çimentoja'''. Kjo e fundit është e ngjashme në strukturë me kockën, por është më pak e fortë se dentina. '''Çimentoja''' siguron një mbulesë të hollë në rrënjë dhe shërben si një mjet për ngjitjen e fibrave që mbajnë dhëmbin në indin përreth ('''membrana periodontale'''). '''Gingiva''' është ngjitur në kockën alveolare ngjitur dhe në cementin e secilit dhëmb me tufa fibrash.
 
== Llojet e Dhëmbëve ==
Rijad Sogojeva një student i stomatologjis tregon lidhur me llojet e dhëmbëve:
 
Dhëmbët prerës '''(INCISIV)''' janë dhëmbët në pjesën e përparme të gojës dhe janë përshtatur për shkuljen, prerjen, grisjen dhe mbajtjen. Pjesa e kafshimit të një prerës është e gjerë dhe e hollë, duke krijuar një skaj prerës në formë daltë. Prerësit e sipërm kanë një ndjesi prekëse delikate që u mundëson atyre të përdoren për identifikimin e objekteve në gojë duke kafshuar. Pranë prerësve në secilën anë është një dhëmb '''(KANIN) cuspid'''. Shpesh është i mprehtë dhe në formë gozhdë dhe, si prerëset, ka funksionin e prerjes dhe grisjes së ushqimit.
 
'''(Premolarët)''' dhe '''(molarët)''' kanë një sërë ngritjesh, ose kupate, që përdoren për ndarjen e grimcave të ushqimit. Pas çdo kani janë dy premolarë, të cilët mund të presin dhe bluajnë ushqimin. Çdo premolar ka dy kupa (prandaj emri bicuspid). Molarët, përkundrazi, përdoren ekskluzivisht për shtypje dhe bluarje. Ata janë dhëmbët më të largët prapa në gojë. Çdo molar zakonisht ka katër ose pesë kupa. Molari i tretë tek njerëzit ka tendencë të jetë i ndryshueshëm në madhësi, numrin e rrënjëve, modelin e skajit dhe shpërthimin. Numri i rrënjëve për çdo lloj dhëmbi varion nga një për dhëmbët prerës, kanin dhe premolarët në dy ose tre për dhëmballët.{{Tiparet anatomike të njeriut|anatomia=shkenca qe merret me studimin e pjeseve te trupit te njeriut}}
{{njeriu}}
 
Anonymous user