Popullsia botërore: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
v U kthyen ndryshimet e 79.106.67.252 (diskutimet) në versionin e fundit nga Qendrimi15.
Etiketa: Rollback
Rreshti 1:
[[Skeda:World population density 1994.png|parapamje|240px|Dendësia e popullsisë (njerëz për km<sup>2</sup>) harta e botës në vitin 1994. Zonat vjollcë dhe rozë tregojnë rajone me dendësi më të madhe të popullsisë.]]
Në [[Demografia|demografi]], popullsia e botës është numri i përgjithshëm i qenieve [[Njeriu|njerëzore]] që jetojnë aktualisht. Është vlerësuar të ketë tejkaluar 8 miliardë në nëntor 2022. U deshën mbi dyqind mijë vjet të [[Parahistoria|parahistorisë]] dhe [[Historia e botës|historisë njerëzore]] që popullsia njerëzore të arrinte një miliard dhe vetëm 219 vjet më shumë për t'u rritur në 8 miliardë.<ref name=":9">{{Cite web |last=Kight |first=Stef W. |last2=Lysik |first2=Tory |date=14 November 2022 |title=The human race at 8&nbsp;billion |url=https://www.axios.com/2022/11/14/global-population-8-billion-data-world-humans-un |access-date=15 Novembernëntor 2022 |website=[[Axios (website)|Axios]] |language=en}}</ref>
 
Popullsia njerëzore ka përjetuar [[Rritja e popullsisë|rritje të vazhdueshme]] pas [[Uria e Madhe e viteve 1315-1317|Urisë së Madhe të viteve 1315-1317]] dhe përfundimit të [[Vdekja e Zezë|Vdekjes së Zezë]] në vitin 1350, kur ishte afër 370,000,000.<ref>Jean-Noël Biraben (1980), "An Essay Concerning Mankind's Evolution". ''Population'', Selected Papers. Vol. 4. pp. 1–13. Original paper in French:(b) Jean-Noël Biraben (1979)."Essai sur l'évolution du nombre des hommes". ''Population''. Vol. 34 (no. 1). pp. 13–25.</ref> Normat më të larta të [[Lista e vendeve sipas shkallës së rritjes së popullsisë|rritjes së popullsisë globale]], me rritje mbi 1.8% në vit, ndodhën midis viteve 1955 dhe 1975, duke arritur kulmin në 2.1% midis viteve 1965 dhe 1970.<ref name=":1">{{cite web |url=https://esa.un.org/unpd/wpp/DataQuery/ |title=World Population Prospects |publisher=United Nations |access-date=15 shtator 2016 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20160919061238/https://esa.un.org/unpd/wpp/DataQuery/|archive-date=19 shtator 2016|url-status=dead}}</ref> Norma e rritjes ra në 1.1% midis viteve 2015 dhe 2020 dhe parashikohet të bjerë më tej në shekullin e 21-të.<ref name=":8">{{Cite web |year=2019 |title=World Population Prospects 2019, Population Growth Rate file, estimates tab |url=https://population.un.org/wpp/Download/Standard/Population/ |website=United Nations Department of Economic and Social Affairs |language=en}}</ref><ref name=":5" /> Popullsia globale është ende në rritje, por ka pasiguri të konsiderueshme në lidhje me trajektoren e saj afatgjatë për shkak të ndryshimit të normave të lindshmërisë dhe vdekshmërisë.<ref>{{Cite journal |last1=Ortiz-Ospina |first1=Esteban |last2=Roser |first2=Max |date=9 Maymaj 2013 |title=World Population Growth |url=https://ourworldindata.org/world-population-growth |journal=Our World in Data |language=en |access-date=13 tetor 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161013144559/https://ourworldindata.org/world-population-growth/ |archive-date=13 tetor 2016 |url-status=live}}</ref> [[Departamenti i Kombeve të Bashkuara për Çështjet Ekonomike dhe Sociale]] projekton midis 9 dhe 10 miliardë njerëz deri në vitin 2050 dhe jep një interval besimi prej 80% prej 10-12 miliardë deri në fund të shekullit të 21-të, me një normë rritjeje deri atëherë zero.<ref name=":5">{{Cite web |year=2019 |title=World Population Prospects 2019, Population Growth Rate file, medium variant tab |url=https://population.un.org/wpp/Download/Standard/Population/ |website=United Nations Department of Economic and Social Affairs |language=en}}</ref> Demografë të tjerë parashikojnë se popullsia njerëzore do të fillojë të bjerë në gjysmën e dytë të shekullit të 21-të.<ref>{{Cite news |last1=Cave |first1=Damien |last2=Bubola |first2=Emma |last3=Sang-Hun |first3=Choe |date=22 maj 2021 |title=Long Slide Looms for World Population, With Sweeping Ramifications |language=en |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/2021/05/22/world/global-population-shrinking.html |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20211228/https://www.nytimes.com/2021/05/22/world/global-population-shrinking.html |archive-date=28 dhjetor 2021 |url-access=limited|access-date=23 maj 2021 |issn=0362-4331}}{{cbignore}}</ref>
 
Numri i përgjithshëm i lindjeve në nivel global është aktualisht (2015-2020) 140 milionë/vit, parashikohet të arrijë kulmin gjatë periudhës 2040-2045 në 141 milionë/vit dhe më pas të bjerë ngadalë në 126 milionë/vit deri në vitin 2100. Numri i përgjithshëm i vdekjeve është aktualisht 57 milionë/vit dhe parashikohet të rritet në mënyrë të qëndrueshme në 121 milionë/vit deri në vitin 2100.
 
[[Mosha mesatare]] e qenieve njerëzore në vitin 2020 është 31 vjeç.<ref name=":0">{{Citation |title=World |date=19 Octobertetor 2021 |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/world/ |work=The World Factbook |publisher=Central Intelligence Agency |language=en |access-date=1 nëntor 2021}}</ref>
 
=== Struktura për Moshës ===