Gjeografia: Dallime mes rishikimesh

===Kontribues në lëmin e Gjeografisë===

Gjeografia padyshim është njëra ndër shkencat më të vjetra. Qysh në parahistori njerëzit kanë provuar të sqarojnë zhvillimin e proceseve në natyrë, mandej t’i njohë renditjet kronologjike edhe pse shkenca në një mënyrë ka qenë e pranishme në pjesën më të madhe të civilizimeve të lashta. Shkrime më të shumta për natyrën si tërësi i hasim te filozofët antik. Për gjeografinë rezultate të rëndësishme nga ajo kohë ka dhënë Aristoteli- për mozaikun e sipërfaqes së tokës dhe brezat e nxehtësisë dhe Erastoteni- mbi madhësinë dhe dimensionet e Tokës. Erastoteni në shek e tretë (3) paerës së Re i pari e përdori termin gjeografi. Në mesjetë vjen deri te stagnimi i shkencës e me këtë edhe Gjeografia.Shkencat e atëhershme jan zhvilluar në kuadër te civilizimit islam. Gjeografët e ksaj kohe dallohen Al-Biruni dhe Al-idrisi. Zhvillim të dukshëm të Gjeografisë në perëndim i dhan zbulimet gjeografike.duke iu faleminderuar detarëve si K.Kollombos, Vasko De Gamaes, F. Mangelani etj. Zhvillimi i shpejt i astronmisë dhe mekanikës qiellore në shek e 16 dhe 17,paraqet bazen e mendimit të lëvizjes së trupave qiellor dhe rrjedhojat e lëvizjes së tyre për Token. Fillimin e zhvillimit të Gjeografisë si shkencë i përshkruhet gjeografit holandez Bernard Varenijusit, i cili e ka shkru vepren me titull Gjeografia e Pwrgjithshme.Edhe pse zbulimet e rëndësishme teknike të cilat ndikuan në zhvillimin e gjeografisë ne shek 17 dhe 18 , ajo mbetet kryesisht shkencë deskriptive deri në paraqitjen e hulumtuesit të madh të gjeografisë me prejardhje gjermane AleksanderHumbollit i cili në fillim te shek. 19 i vë themelet e gjeografisë moderne.Mbas tij mjaft i rëndësishëm është edhe Karl Riter i cili ka qenë nën ndikimin e madh të filozofit Imanuel Kantit.Kontribut të rëndësishëm gjat kësaj kohe kan dhënë nw SHBA V.M Denis-teoria e e zhvillimit të relievit.si cikël gjeografik dhe Vlladimir Dokuqajev në Rusi.GJat shek.19 themelohen katedrat e Gjeografisë nëpër universitetet evropiane.

 

==Shiko edhe këtë==