[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 1:
'''Kurt Gödel''' ([[28 Prill]] [[1906]] Brünn, [[Austro-Hungari]] (tani Brno, [[Republika Çeke]]) – [[14 Janar]] [[1978]] [[Princeton]], [[New Jersey]]) ishte një [[Matematika|matematicien]] dhe [[Filozofia|filozof]] Austro-Amerikan.
 
Vepra e Gödel, një nga [[Logjika matematikore|logjikantët]] më të rëndësishëm të të gjitha kohërave, ka pasur një influence të madhe mbi mendimin filozofik dhe shkencor të shekullit të 20-të (periudhë në të cilën shumë autoritete si [[Bertrand Russell]], [[A. N. Whitehead]] dhe [[David Hilbert]], po përpiqeshin të kuptonin bazat e matematikës nëpërmjet logjikës dhe teorisë së bashkësive).
Gödel njihet mbi të gjitha për dy teoremat e tij te paplotsueshmërisë (incompleteness theorems), të publikuara në 1931 kur ai ishte vetëm 25 vjeç, vetëm një vit pasi mbaroi doktoraturën në Universitetin e Vjenës. Sipas teoremës së parë (që është më e rëndësishmja), për çdo sistem aksiomatik rekursiv vetë-konsistent të mjaftueshëm për të përshkruar aritmetikën e numrave natyrorë, ka propozicione të vërteta që nuk mund te provohen mbi bazën e aksiomave. Për ta provuar këtë teoremë Gödel zhvilloi një teknikë që njihet si Gödel numbering, nëpërmjet së cilës shprehjet formale mund te kodohen si numra natyrorë.
 
Gödel tregoi gjithashtu që Hipoteza e Vazhdimësisë nuk mund të çprovohet nga aksiomat e pranuara të teorisë së bashkësive (nëse këto aksioma janë konsistente). Gödel ka dhënë kontribute me rëndësi ne Teorinë e Provave duke qartësuar lidhjet mes logjikës klasike, logjikës intuitive dhe logjikës modale.
Gödel njihet mbi të gjitha për dy [[teoremat e tij te paplotsueshmërisë]] (incompleteness theorems), të publikuara në 1931 kur ai ishte vetëm 25 vjeç, vetëm një vit pasi mbaroi doktoraturën në Universitetin e Vjenës. Sipas teoremës së parë (që është më e rëndësishmja), për çdo sistem aksiomatik rekursiv vetë-konsistent të mjaftueshëm për të përshkruar aritmetikën e numrave natyrorë, ka propozicione të vërteta që nuk mund te provohen mbi bazën e aksiomave. Për ta provuar këtë teoremë Gödel zhvilloi një teknikë që njihet si [[Gödel numbering]], nëpërmjet së cilës shprehjet formale mund te kodohen si numra natyrorë.
Gödel tregoi gjithashtu që [[Hipoteza e Vazhdimësisë]] nuk mund të çprovohet nga aksiomat e pranuara të teorisë së bashkësive (nëse këto aksioma janë konsistente). Gödel ka dhënë kontribute me rëndësi ne [[Teorinë e Provave]] duke qartësuar lidhjet mes logjikës klasike, logjikës intuitive dhe logjikës modale.