|
''Ky artikull është mbi qëndrimin mendorë të njerëzve.''
'''Dyshimi''' apo '''mëdyshja''', është një gjendje emocionale [[Pasiguria|pasigurie]] në lidhje me [[besimi]]n (kur merr formën e mosbesimit), [[veprimi]]n, [[vendimi]]n apo [[Hamendësia|hamendësinë]] ndaj [[Fakti|fakteve]]. Dyshimi nënkupton [[Sfida|sfidën]] për të marrë një vendim mbi një çështje duke patur parasysh pasojat që do të vijnë pas realizimit të vendimit. Emërtimi "dyshim" mund të nënkuptojë "shqyrtimin" e rrethanave dhe përvojës së jetës së një njeriu.
Arben Ramadani-'Autobiografia e dëshmorit
==Arsyetimi==
==Dyshimi në fe==
==Dyshimi në filozofi==
==Thënie==
"Kur ju dyshoni, përmbahuni." - [[Zoroastra]]
"Kur dyshon, pyet. Kur nuk dyshon, prapë pyet." - Paemër
Arben Ramadani u lind më 13 qershor të vitit 1981, në fshatin Kokaj , në vendlindjen e mësuesit Mustafë Koka. Ai u rrit në frymën atdhëtare të familjes së tij, duke u mishëruar nga rrëfimet e babagjyshit i mbytur nga bullgaret(1915)si dhe për heroizmat e etërve të afërmëve të tij (Hazirit, Hetës, Mustafës, Idrizit, Muharremit). Këto, ndikuan në mënyrë të fuqishme në formimin e vetedijes dhe kakarakterit të tij prej një luftëtari të kalitur edhe pse teper i ri, u rreshtua në moshën 17 vjeçare në luftën e fundit të UÇK-së. Prej lindjes sëë tij, 13 qershor 1981, ndikuan fuqishëm edhe ngjarjet e vitit 1981, ku u rreshtua bijtë e bijat më të mira të këtij populli, si edhe të përkrahur nga familja e tij edhe pse nga ana e sigurimi serb përcillëshin këmba këmbes, si te rrezikshem për pushtetin okupues. Disa nga xhaxhallarët familjaret u burgosen si dhe u torturuan mizorisht. Arbeni ishte besnik me zemër të pastër, i heshtur por energjik, i dashur, i buzëqeshur si gjithmon me të gjithë , por nuk i duronte padrejtësitë, luftonte gjithmonë kundër saj. Arbeni qysh i ri, në shkollë të mesme teknike,drejtimi i tekstilit përballet me pushtuesin serb në demostratat e viteve 1989-1992 për të shfryre urrejtjen e madhe ndaj tyre, përkunder rrezikut që i kanosej. Me pas, fillon veprimtaria e tij aktive për t`u stërvitur në përdorjen e armëve të ndryshme e që shquhet teper për shkathtësitë që posedonte. Në ditarin e tij të luftes ai shkruante se / gëzimi më i madh ishte kur hynim me muncion në Kosovë, nuk ishim duarthatë, e une ishta vetem një krah i saj i thjeshte. Edhe pse i ri, kisha vendosur të luftoj për lirine e vendit tim/. Pas fillimit të bombardimeve, kur në Kokaj, kishte hyrë me forca të mëdha ushtarake, makineria serbe, ai vendosi që me Agronin të shkoi në stërvitjet ushtarake i përsose edhe me tutje në Elshan dhe Feken të Shqipërisë nga i kthehet sërish maleve të Karadakut në sektorin e logjistikes. Ai, derisa ishte në radhet e UÇK-së ka kryer detyrën e korrierit në përcjelljen e eprorëve të lartë të UÇK-së në mesin e të cilëve edhe drejtuesit politik të QPK-së e të Këshillit politikë të UÇK-së, përgjegjesit e zonës për informim deri me 15 prill 1999. Pastaj në furnizimin me armatim, ofrimin e ndihmës në bartjen e baisjeve për Radoi Kosovën e Lirë së bashku me Ibrahim Fejzullahun, tashmë dëshmor i lirisë etj. Komandant i ZOP të UÇPB-se, Mustafe Shaqiri - Shpëtimi ndër tjerash thekson se /Arbeni i Kokajve, gjate vietëve 1998-1999, i bashkohet njësitit të Preshevës për të luftuar dhe dhënë hakun armikut serb, për ta mbrojtur nga bandat serboçetnike pjesën e okupuar të Kosovës Lindore me rastin e varrimit të tij. Kështu, ai u siguroi armatim të duhur luftëtarëve të Preshevës e të Bujanocit. Arbeni me 19 maj, qëllohet për vdekje nga plumbat e armikut. Ashtu të plagosur, shokët e tërheqin deri në pikën Apokalips e KFOR-it në Pogragjë. Përkundër përpjekjeve të KFOR-it për t`ia shpëtuar jetën në Sojevë- Ferzaj, sytë e tij perëndojnë përgjithmonë për të mos vdekur kurrë. Sot eshtërat e tij pushojnë në vendlindjen e tij, ne Kokaj, ku presin të prehen të qetë në dheun e Arbrit atëherë kur do të realizohet amaneti i tij, për liri dhe paqë të plotë. UÇPMB- ja ishte vazhdimesi e UCK-se ne te cilen u bashkangjitën djemët më të mirë të atdheut, prandaj edhe vepra e tyre e pavdekshme ashtë,siç njanë edhe ata vetë të pavdekshëm me gjakun e derdhur për lirinë e shtrenjtë, pra gjaku i tyre i derdhur në shumë beteja të luftës së fundit të UÇK-së dhe të UCPMB-së.
--------------------------------------------
Në përvjetorin e rënies së dëshmorit Arben Ramadani (1981-2000)
"Jeta është dyshim, dhe besimi pa dyshim nuk është asgjë tjetër veçse vdekje." - [[Miguel De Unamuno]]
Buza në vaj dhe buzëqeshja në lule viheshin në peshojë në një përkujtim. Këtu, u lexua testamenti pa vaj e kujë, u bënë vizita e bene homazhe nga shoqata e veteranëve, N.Hajdini. Një varg lutje të ndryshme në shenjë të kujtimit të rënëve dhe betejave të bëra të asaj lufte për lirimin nga okupimi i vendit, sikur gjithandej, edhe të kësaj pjese juglindore. Pas kësaj lufte, meditonte, si gjithnjë, Agroni: sikur të na mungonte shpresa se një ditë vendi s’do të ketë lirinë, vërtetë jeta jonë nuk do të kishte kuptim, edhe terri po të mos kishte fund, për ai do mbetej ag e terr i tmerrshëm, që si i pamëshirshëm, do të sundonte jetën tonë. Fundi i fundit është fund që ka kuptimin e mbarimit të një çështjeje. Logjika do të merrte formën e realitetit objektiv me thënien e mençur: Më mirë një fund i tmerrshëm se sa një tmerr i pafund, - i apostrofoi bashkëluftëtari i Arbenit. Të mos harrojmë pra, tri shprehje: tmerrin, fundin dhe shpresën. Ishte ky mesazhi që u përcoll me rastin e përkujtimit të pesë vjetorit të rënies së këtij, pjesëtari të dy luftërave çlirimtare nga okupimi serb. Vegullonin figurat e ndritura, sa ishin duke folur për motmotin e fundit të shekullit të kaluar. Qeli, një njeri hijerëndë e i papërkulur, orator i mirë, i pa përtuar, përmendi përballimet: tmerrin e dhunës, tmerrin e vrasjeve, tmerrin e shpërnguljeve dhe emigrimeve si dhe dëbimin e tmerrshëm të shqiptarëve atëherë e tash.
Homazhe në përvjetorin e rënies së dëshmorit, Arben Ramadani. U vendosën kurora lulesh mbi varrin e të rënëve. Aty, u mbajt një fjalë rasti, para familjarëve, bashkëluftëtarëve, bashkëfshatarëve dhe të pranishmëve te tjerë nga fshatrat përreth. Në fjalën e tij me këtë rast, vuri në spikamë virtytet e larta prej luftëtari, të dëshmorëve. Ai ka porositur se ata që dinë të çmojnë sakrificën më sublime për liri, paqe, përparim dhe integrim nuk do të shuhen kurrë. Kjo dëshmon se populli është për t’u përmbushur amaneti e atyre, dhe vetëm kur të përmbushet ky amanet, ata do të prehen në tokën për të cilën ranë. Bashkëluftëtari i Arbrit kujton se, ai si çdo i ri, shkoi ne Shqipëri për stërvitje për t’u kthyer më vonë me njësitin e tij përmes Maqedonisë në zonën e tij.
Arbenin e gjejmë me njësitin e tij, tha Vasufi, duke operuar maleve të Karadaket. Ndërsa Agroni, një nga bashkëluftëtarët e tij të pandashëm deri në ditën e fundit thotë se: “Arbeni ishte ushtar i heshtur, besnik dhe i përmbajtur që shquhej për guxim dhe kryerje të detyrave ushtarake. Duke qenë në radhët e para nga ata të luftëtarëve të Lagunës, ai ra dëshmor i parë duke kaluar zonën kufitare, deri sa ishte me njësitin e tij. Ai, ishte me zemër të pastër, energjik, i dashur, i buzëqeshur me të gjithë, por nuk i duronte padrejtësitë, luftonte gjithmonë kundër saj”.
Arbeni u rrit në frymën e dritës së lirisë. Burgosjet dhe persekutimet fuqishëm ndikuan në vetëdijen, virtytin dhe karakterin e tij, prej një luftëtari të paepur. Arbeni që në bankat e shkollës përballet me pushtuesin. Si pjesëmarrës në protesta, ai shfryn mllefin ndaj atyre që kishin shtypur, vrarë dhe burgosur popullin e tij. Ishte i vetëdijshëm për rrezikun që i kanosej. Kur lufta po trokiste në derë, ai i përgjigjet dhe futet në Lëvizjen atdhetare pa u hamendur. Edhe pse i ri, Arbeni kishte vendosur të luftojë për lirinë e atdheut. Në stërvitjet për përdorimin e armëve të ndryshme shquhet për shkathtësitë. Stërvitjet në Elshan dhe në Meken e Arbërisë e kalitën edhe më shumë, nga ku kthehet sërish maleve.....Radhitet në logjistikën e Zonës në njësitin i cili furnizonte luftëtaret e lirisë me armatim. Arbri i njihte mirë të gjitha shtigjet e maleve të Karadaket. Kush e di sa herë kishte kaluar me karvanin e gjatë, të ngarkuar mirë, për ta drejtuar kah shokët të cilët e prisnin.
Derisa ishte në radhët e saj, ai, kishte bërë edhe detyrën e korrierit. Kishte përcjell eprorët e lartë në mesin e të cilëve edhe ish-drejtues të lartë të K.P. dhe të Shtabit të UÇPMB-së. Me rastin e përvjetorit të rënies së tij këta eprorë, gjithmonë përmendin të bëmat e tij.
Në pranverën përmbyllëse të këtij mileniumi, ai shkonte drejtë përjetësisë... shkonte, dhe bashkohej me të tjerët, duke i dhënë hakun armikut, i cili pas tërheqjes ishte barrikaduar në tokat tona, në pjesën lindore në Laginë. U vë në mbrojte të popullatës së kësaj ane, duke u dal përballë bandave kriminale të pozicionuara në pjesën lindore. Ai u solli armatim të mjaftueshëm shokëve-luftëtarë të tij. Ende pa i mbushur të nëntëmbëdhjetat, i lindur, si hasreti i gjyshit, dhe nxënës i mësuesit të parë, në maj, sapo ishte mbushur mali me gjethe, sapo krisi pushka e parë e lirisë në Lagjen e Pamirëve, në trekëndëshin e prerë padrejtësisht, në luftën e pabarabartë qëllohet për vdekje nga plumbat e armikut. Përkundër përpjekjeve të paqeruajtësve për t`ia shpëtuar jetën në Sojevë, mbyllen sytë e tij përgjithmonë për të mos vdekur kurrë. Te Lisi, në Rup, te vendi Guri i varreve,në Kokaj pran pllakës përkujtimore të gjithë u mblodhën për t’ia dhënë lamtumirën e fundit amshueshmërisë dhe lindjes së tij. Ai nuk prehet i qetë në dheun e Arbërisë deri atëherë kur do të bëhet realitet amaneti i tij për liri dhe paqe. Lavdi!
-Arbeni, si Feniksi që kishte hipur në piedestalin e liris me flakadan i art, kalëron i lirë. Si Agzani... sa ishte gjallë, këtë vend e mbuloi me nam..... Dheu do të vazhdojë ta ruaj gjakun e atyre që rënë, gjithandej hartës sonë. I ngrirë, u kishte mbetur testamenti i tokës, brezave që po bien në altarin e lirisë duke ua shtrirë njëri tjetrit dorën e besë-lidhjes.
"Besimi paguhet nga shumë dyshime. Nëse unë nuk do të mundja të dyshoja, nuk do të besoja." - [[Henry David Thoreau]]
PS:Shtëpia në Kokaj, ku ka lindur dëshmori Arben Ramadani në Kokaj të Gjilanit/Kosovë kthehet ne muze duke iu ekspozuar hapjes në ditën e pavarësisë së plotë të shtetit të Kosovës. Pllaka përkujtimore e Arben Ramadanit e shpalosur në përvjetorin e parë të rënies, si dhe një rrugë në Lagjen Arbria të Gjilanit mban emrin e tij.
"Dyshimi është lënda shtytëse e të vetëdijshmit." - Aleksandar Jeremic
"Më pëlqen të dyshoj aq sa edhe të di." — [[Dante Alighieri]], poet italian dhe burrë shteti (1265-1321).
==Shiko edhe==
* [[Besimi]]
* [[Bindja]]
* [[Skepticizmi]]
== Lidhje të jashtme ==
{{cung}}
[[Category:Psikologji]]
[[ar:دودا]]
[[ca:Dubte]]
[[de:Zweifel]]
[[en:Doubt]]
[[es:Duda]]
[[fr:Doute]]
[[gl:Dúbida]]
[[is:Efi]]
[[ko:의심]]
[[nl:Twijfel]]
[[pt:Dúvida]]
[[sv:Tvivel]]
[[uk:Сумнів]]
|
